Τις πιθανές επιπτώσεις στα αποτελέσματα των πιστωτικών ιδρυμάτων που θα έχουν οι παρεμβάσεις τις οποίες ζητά η κυβέρνηση από τις τράπεζες, προκειμένου να στηρίξουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, επιχειρεί να υπολογίσει η Axia Research.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει προτείνει στις διοικήσεις των τραπεζών μια συγκεκριμένη δέσμη δράσεων:
- Στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, μέσω μεγαλύτερων περιόδων αποπληρωμής ή χαμηλότερων επιτοκίων
- Αύξηση των εξωδικαστικών διακανονισμών
- Αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και μείωση των περιθωρίων νέου δανεισμού
- Μείωση των χρεώσεων
«Οι νέες προτάσεις είναι πιθανό να τεθούν σε ισχύ από την αρχή του επόμενου έτους και ο συνολικός αντίκτυπος είναι απίθανο να εκτροχιάσει τις ισχυρές ανοδικές τάσεις για τα κέρδη ανά μετοχή», επισημαίνει η Axia Research. Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι «ο διάβολος κρύβεται πάντα στις λεπτομέρειες και το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να καταλήξει διαφορετικό».
Ο συνολικός αντίκτυπος μπορεί να απορροφηθεί από τις συστημικές τράπεζες, ενώ οι βασικοί κίνδυνοι σχετίζονται με το σχηματισμό NPEs και το απόθεμα NPEs, όπως σημειώνει η Axia.
Βασικός κίνδυνος τα νέα NPEs
Συγκεκριμένα, οπως υπολογίζουν οι αναλυτές της χρηματιστηριακής:
- Η στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών θα μπορούσε να προκαλέσει απώλειες ύψους 100 εκατ. ευρώ στα καθαρά επιτοκιακά έσοδα NII έναντι των προβλέψεών της (3% μείωση EPS κατά μέσο όρο) για το 2023. Ωστόσο, ο βασικός κίνδυνος είναι η πιθανή δημιουργία νέων δανείων Σταδίου 2 και NPEs (και υψηλότερο κόστος κινδύνου) και η βραδύτερη μείωση των υφιστάμενων NPEs.
- Η αύξηση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες στο beta των καταθέσεων θα μείωνε τα κέρδη ανά μετοχή κατά 5%, με τα μοντέλα της Axia να συνυπολογίζουν ήδη έναν συνετό ρυθμό μετακύλισης 35% στα δάνεια
- Η μείωση των προμηθειών από τις συναλλαγές κατά 20% θα μπορούσε να μειώσει τα κέρδη ανά μετοχή κατά 4%.
Οπως σημειώνει η Axia, το υπουργείο Οικονομικών ζητά την υποστήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, αν και δεν υπάρχει σαφής ορισμός. Η παραδοχή της Axia είναι ότι η περίμετρος θα περιλαμβάνει τους 86.000 δανειολήπτες που εντάχθηκαν στα προγράμματα «Γέφυρα 1» και «Γέφυρα 2», με συνολικό πακέτο στήριξης 530 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να απορροφήσει αυτό το πακέτο μέσω του κρατικού προϋπολογισμού.
Στα 100 εκατ. το κόστος της στήριξης των ευάλωτων
Ως αποτέλεσμα, ο οίκος υπολογίζει ένα επιπλέον χτύπημα των NII ύψους 100 εκατ. ευρώ για το σύστημα έναντι των προβλέψεών της (υποθέτοντας ότι το μέσο στεγαστικό δάνειο είναι 70.000 ευρώ με τις τράπεζες να καλύπτουν το 100% των υψηλότερων μηνιαίων πληρωμών για ολόκληρο το 2023), που είναι ίσο με το 3% του EPS τους. Ωστόσο, άλλη προτεραιότητα του υπουργείου είναι να συμμορφωθούν οι τράπεζες με τους κανόνες της ΕΒΑ, όσον αφορά τα NPE.
Οι έως τώρα υπολογισμοί της Axia περιλάμβαναν 1,7% επιδείνωση των NPEs (προβλέψεις 1 δισ. ευρώ) και οι βασικοί κίνδυνοι είναι:
- Ενα νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων θα μπορούσε να εμφανιστεί παράλληλα με το υψηλότερο κόστος κινδύνου.
Τα δάνεια που βρίσκονται στην κατηγορία 1 & 2 (δηλαδή είναι προς το παρόν εξυπηρετούμενα), κινδυνεύουν να επαναξιολογηθούν ως NPE (Κατηγορία 3), σε περίπτωση που εφαρμοστεί ένα χαμηλότερο επιτόκιο ή μια μεγαλύτερη περίοδος αποπληρωμής, μειώνοντας την καθαρή τρέχουσα αξία (NPV) κατά τουλάχιστον 1%.
Σ’ αυτό το ενδεχόμενο, οι τράπεζες θα κληθούν να ξεκαθαρίσουν τη διαφορά μεταξύ «καλής» και «κακής» ανεκτικότητας, προκειμένου να αποφύγουν τη μετάβαση των δανείων στην Κατηγορία 2 και 3, καθώς και να αυξήσουν τον δείκτη Προσδοκώμενης Πιστωτικής Απώλειας (ECL).
Οι τράπεζες έχουν 9,3 δισ. ευρώ, 1,4 δισ. ευρώ και 3,4 δισ. ευρώ Στεγαστικά δάνεια Σταδίου ΙΙ, Καταναλωτικά δάνεια και δάνεια Μικρών Επιχειρήσεων που θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν να καταλήξουν ως NPEs.
- Το υπάρχον απόθεμα NPE θα μπορούσε να μειωθεί με βραδύτερο ρυθμό. Τα δάνεια NPEs, τα οποία έχουν διαγραφεί, χρειάζονται ένα έτος ενήμερων πληρωμών για να μετατραπούν ξανά σε εξυπηρετούμενα, αλλά τα προωθούμενα μέτρα θα μπορούσαν να καθυστερήσουν αυτή τη διαδικασία ανακατάταξης
- Αυξημένη έγκριση του μηχανισμού εξωδικαστικού συμβιβασμού. Ο μηχανισμός έχει ήδη διακανονίσει υπόλοιπα άνω των 400 εκατ. ευρώ, με μέση απομείωση 31% για τις τράπεζες, με υψηλότερα ποσοστά έγκρισης το τελευταίο 3μηνο (65% έναντι 44% από την αρχή). Το Υπουργείο θέλει να φτάσει στο 1 δισ. ευρώ εντός λίγων μηνών, που θα συνεπαγόταν πιθανές διαγραφές 120 εκατ. ευρώ για τις τράπεζες. Αυτό προϋποθέτει 30% διαγραφές, με 80% συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών.
- Αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων / μείωση των περιθωρίων δανεισμού. Τα υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων θα μείωναν το EPS κατά 5% κατά μέσο όρο για κάθε 5% υψηλότερο beta (κόστος), καθιστώντας την μια πολύ κρίσιμη μεταβλητή.
- Επαναξιολόγηση κόστους τραπεζικών συναλλαγών. Μια ενδεχόμενη μείωση κατά 20% στις συγκεκριμένες χρεώσεις – τέλη, θα σημαίνει μείωση των EPS κατά 3% έως 4% για κάθε τράπεζα.