Τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα της πρώτης άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τους κλιματικούς κινδύνους αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και ο SSM ολοκληρώνοντας την πρώτη προσπάθεια ποσοτικοποίηση των εν λόγω κινδύνων.
Αυτά, τα πρώτα «πράσινα» stress test ήταν «μαθησιακού» χαρακτήρα -γι’ αυτό και δεν ανακοινώνονται μεμονωμένα αποτελέσματα- και έχουν ως στόχο να προσδιορίσουν με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια την έκθεση των τραπεζών του ευρωσυστήματος στους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς κινδύνους, την επίπτωση τους στους ισολογισμούς των τραπεζών καθώς και το πλέγμα δράσεων αποτροπής αυτών των κινδύνων.
Τα αποτελέσματα της πρώτης άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τους κλιματικούς κινδύνους θα λάβουν σήμερα, Παρασκευή, οι ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων και των τεσσάρων ελληνικών συστημικών, που σύμφωνα με πληροφορίες πήραν καλό βαθμό σε αυτή την πρώτη «κλιματική» άσκηση αντοχής.
Τα πράσινα stress test αποτελούν την πρώτη προσπάθεια ποσοτικοποίησης των κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα. Και όπως έχουν τονίσει επανειλημμένα στελέχη της ΕΚΤ, έχουν «μαθησιακό» χαρακτήρα, ώστε να προσδιοριστεί όσο το δυνατόν ακριβέστερα η έκθεση των τραπεζών της ζώνης του ευρώ στους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους.
Η ΕΚΤ έχει δώσει περιθώριο στις τράπεζες να έχουν συμμορφωθεί πλήρως με τις προσδοκίες του επόπτη σε ό,τι αφορά τα μέτρα θωράκισης τους από αυτούς τους κινδύνους μέχρι τέλος του 2024, με το 80% να αναμένεται να έχει ολοκληρώσει τις ενέργειες που περιγράφονται στα σχέδια δράσης πριν από το τέλος του 2023.
Ο κλιματικός κίνδυνος
Όπως έχει ξεκαθαρίσει ο επικεφαλής του SSM, Andrea Enria, ο κλιματικός κίνδυνος θα αντιμετωπίζεται ως ισότιμος με τους άλλους κινδύνους που παρακολουθεί ο επόπτης.
Η ΤτΕ εξάλλου στην τελευταία Εκθεση Νομισματικής Πολιτικής αναφέρει ότι για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος, ώστε να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την οικονομία, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι εναπομείνασες προκλήσεις και οι οποίες αφορούν: την περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τη βελτίωση της οργανικής κερδοφορίας και την ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών, ιδίως αν ληφθούν υπόψη οι πληθωριστικές πιέσεις και οι αβεβαιότητες για την οικονομική δραστηριότητα που δημιουργούνται από τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά και οι επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή.
Στην παρούσα φάση πάντως, oι ελληνικές τράπεζες -εν αντιθέσει με μεγάλες συστηματικές τράπεζες της Ευρώπης όπως η Deustche Bank και η Credit Agricole- δεν θα πάρουν προβλέψεις, λόγω των κλιματικών stress test. Αυτό είναι κάτι που ενδεχομένως να συμβεί σε δεύτερο χρόνο.
Αλλαγή δεδομένων για τα επιχειρηματικά δάνεια
Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων κλιματικών κινδύνων μπορεί να έχει «μαθησιακό» χαρακτήρα, ωστόσο δεν είναι θεωρητική καθώς θα αλλάξει τα δεδομένα για τα επιχειρηματικά δάνεια καθώς προσθέτουν νέα κριτήρια υπολογισμού κινδύνων. Και πραγματοποιήθηκε σε περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης -που δεν αφορά μόνο τις τιμές αλλά κυρίως την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης- και του υψηλού πληθωρισμού, ενώ το ενδεχόμενο ύφεσης δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Σε κάθε περίπτωση ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις ελληνικές τράπεζες, περί τα 60 δισ. ευρώ δάνεια που έχουν χορηγήσει βρίσκονται στο μικροσκόπιο και τα νέα «πράσινα» δεδομένα θα επηρεάσουν τη χρηματοδότηση όλων των τομέων της οικονομίας: από τη βαριά βιομηχανία και τον τουρισμό μέχρι το real estate και τον αγροδιατροφικό κλάδο.
Οι πληροφορίες που χορήγησαν στον επόπτη οι ελληνικές τράπεζες στο πλαίσιο των «πράσινων» stress test αφορούν τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων-πελατών τους, αλλά και τα πλάνα/σχεδιασμούς που υλοποιούν ώστε να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, κάτι που αποτελεί ισχυρό κίνητρο για φθηνότερη χρηματοδότηση στο μέλλον, η οποία αποτελεί ζητούμενο καθώς λήγει η περίοδος του φθηνού χρήματος.
Τρεις κατηγορίες επιχειρήσεων
Στην πραγματικότητα, με βάση κλιματικά κριτήρια δημιουργούνται τρεις, κατ’ αρχήν, κατηγορίες επιχειρήσεων:
- Αυτές που ήδη δανειοδοτούνται και θα πρέπει, άλλες περισσότερο άλλες λιγότερο, να προσαρμοστούν στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
- Αυτές που με τραπεζική χρηματοδότηση μπορούν να βελτιώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
- Αυτές που θα δουν «κόκκινη κάρτα» καθώς δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν την πορεία προς την πράσινη μετάβαση.
Υπενθυμίζεται ότι η πράσινη μετάβαση αποτελεί βασικό πυλώνα του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ όπως εκτίμησε πριν από λίγες ημέρες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, στη χώρα μας θα διατεθούν επιπλέον πόροι μέσω του REPowerEU, καθώς επίσης και δανειακοί πόροι που θα δώσουν την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να προχωρήσουν δυναμικά στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό.
Πανευρωπαϊκά η ενεργειακή κρίση -που ανέδειξε με εμφατικό τρόπο την ανάγκη για ενεργειακή ασφάλεια- και η κλιματική αλλαγή αλλάζουν τα δεδομένα. Όπως αναφέρει η ΤτΕ στην Εκθεση Νομισματικής Πολιτικής: «Το ενδεχόμενο μερικής ή ολικής διακοπής του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης από τη Ρωσία απαιτεί άμεσες δράσεις στην κατεύθυνση της ενεργειακής ασφάλειας με νέες επενδύσεις σε αποθήκες φυσικού αερίου, εξεύρεση εναλλακτικών προμηθευτών, αλλά και εξόρυξη υδρογονανθράκων. Στο δυσμενές αυτό περιβάλλον, η εν εξελίξει κλιματική αλλαγή αναδεικνύει ως σημαντική πρόκληση την επιτάχυνση των επενδύσεων για την προετοιμασία της μετάβασης της οικονομίας σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
