Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ξεπέρασε τις όποιες «βρεφικές» ασθένειες και αφού προχώρησε έστω και με αργούς ρυθμούς, τώρα έκανε τις πρώτες 24 ρυθμίσεις οφειλών και εν αναμονή βρίσκονται περίπου άλλες 500 οριστικοποιημένες αιτήσεις, για τις οποίες τέθηκε στόχος να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του χρόνου και να προταθεί η αυτοματοποιημένη λύση που -όπως είναι γνωστό- προκύπτει αλγοριθμικά.

Ο στόχος αυτός τέθηκε μετά την τηλεδιάσκεψη που έγινε χθες υπό τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων (ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ΤτΕ) και είναι εφικτός, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους ιδιώτες πιστωτές -δηλαδή τις τράπεζες και τους servicers.

Στις 36.000 οι αιτήσεις

Η μεγάλη πρόκληση, ωστόσο, δεν αφορά τη διεκπεραίωση των 500-600 ολοκληρωμένων αιτήσεων, αλλά την οριστική υποβολή από τους οφειλέτες των 36.000 αιτήσεων που βρίσκονται σε διάφορα στάδια. Σύμφωνα με την 12η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από τις 35.753 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από τις αρχές Οκτωβρίου του 2021, μόνον 512 ή το 1,5% εξ αυτών έχουν οριστικοποιηθεί.

Είναι σαφές ότι για μια σειρά από λόγους οι πολίτες που έχουν οφειλές άνω των 10.000 ευρώ -που είναι το κατώφλι για τον εξωδικαστικό- κρατούν στάση αναμονής, περιμένοντας τα πρώτα δείγματα γραφής, ώστε να «ζυγίσουν» αν τους συμφέρει να ενταχθούν στον μηχανισμό που θα τους δώσει μια μακροχρόνια και βιώσιμη ρύθμιση, που περιλαμβάνει και «κούρεμα» οφειλής, έγκαιρα πριν διογκωθεί και δεν είναι διαχειρίσιμο το πρόβλημα της υπερχρέωσής τους. Και όπως τονίζουν πηγές με γνώση του θέματος, χιλιάδες υποθέσεις λιμνάζουν σε δικηγορικά και λογιστικά γραφεία.

Ενα άλλο πρόβλημα είναι το έλλειμμα ενημέρωσης που υπάρχει, παρά τη συστηματική δουλειά που γίνεται τα τελευταία 4-5 χρόνια από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και το δίκτυο των 52 Κέντρων – Γραφείων Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών, όπου κατόπιν ραντεβού ο πολίτης μπορεί να λάβει εξατομικευμένες συμβουλές.

Πάντως, οι ρυθμίσεις που έχουν ήδη γίνει και τα παραδείγματα ρυθμίσεων που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το υπουργείο Οικονομικών εκτιμάται ότι θα είναι το μεγαλύτερο promotion του εξωδικαστικού μηχανισμού. 

Τι ελέγχεται πριν γίνει «κούρεμα»

«Οταν μια οικογένεια σε μια πόλη της περιφέρειας παίρνει ρύθμιση που προβλέπει "κούρεμα" 80% σε δάνεια που έχει και 40% σε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία, αργά ή γρήγορα θα γίνει είδηση, τουλάχιστον στο συγγενικό και φιλικό περιβάλλον», αναφέρει τραπεζικό στέλεχος.

Φυσικά, δεν προβλέπονται πάντα τόσο γενναία «κουρέματα», καθώς λαμβάνονται υπόψη, αλγοριθμικά, μια σειρά δεδομένων που αφορούν την οικογενειακή και κυρίως οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, των συνοφειλετών και του εγγυητή. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον τελευταίο, οι αιτούντες θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί, καθώς αποτελεί λόγο απόρριψης της αίτησης η μη παροχή πρόσβασης για έλεγχο των οικονομικών στοιχείων από τους εγγυητές (π.χ. εισοδήματα, καταθέσεις, επενδυτικά προϊόντα, ακίνητη περιουσία κ.λπ.).

Σημειώνεται ότι για το «κούρεμα» χρέους ελέγχονται και οι πρόσθετες προϋποθέσεις της νομοθεσίας, όπως, για παράδειγμα, εάν η εμπορική αξία της περιουσίας είναι μικρότερη του ύψους της οφειλής, εάν δεν υφίσταται υπολειπόμενο εισόδημα μετά και την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης κ.λπ. Επομένως, η ελάχιστη μηνιαία δόση της ρύθμισης του δανείου που προκύπτει από τον αλγόριθμο υπολογίζεται βάσει των εισοδημάτων και της αξίας της περιουσίας του οφειλέτη, των συνοφειλετών και των εγγυητών του.

Πάντως, στην πρώτη αξιολόγησή της για τον εξωδικαστικό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει: «Η πλειονότητα αφορούσε τουλάχιστον σε ένα καταγγελθέν δάνειο προς πιστωτικό ίδρυμα, αν και περίπου το 9% των αιτήσεων συνδέονταν με δάνεια που είχαν καθυστέρηση μικρότερη των 30 ημερών. Στο σύνολο, οι πρώτες ενδείξεις από τη λειτουργία του εξωδικαστικού μηχανισμού φαίνονται θετικές, ενώ ο κίνδυνος κατάχρησης δείχνει να περιορίζεται προς το παρόν».

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!