Πριν από μερικές ημέρες ο επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Αντρέα Ενρία, προανήγγειλε, όχι τυχαία, ότι σχεδιάζει να θέσει υπό έλεγχο τράπεζες που αναλαμβάνουν υπερβολικό ρίσκο μέσω χρηματοοικονομικών εργαλείων όπως τα μοχλευμένα δάνεια και τα παράγωγα που σχετίζονται με ίδια κεφάλαια.
Και λίγες ώρες πριν, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις καθώς διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο πτωχεύσεων. Και παράλληλα κάλεσε τις κυβερνήσεις να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην εξασφάλιση της βιωσιμότητάς τους ώστε να μην περιέλθουν σε κατάσταση αφερεγγυότητας «επειδή δεν θα έχουν υποστηριχθεί στο ταξίδι πίσω στη βιωσιμότητα».
Σε τεντωμένο σχοινί κυβέρνηση - τράπεζες
Αυτές οι δύο τοποθετήσεις περιγράφουν στην πραγματικότητα το τεντωμένο σκοινί στο οποίο καλούνται να συνεχίσουν να βαδίζουν κυβερνήσεις – τράπεζες ώστε να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις χωρίς όμως να καταρρεύσουν ούτε τα δημόσια οικονομικά, ούτε και οι ίδιες οι τράπεζες που βρίσκονται υπό το άγρυπνο βλέμμα του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ, του SSM.
Και για την ελληνική οικονομία τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, καθώς πριν προλάβουν να επουλωθούν οι βαθιές πληγές της 10ετούς κρίσης «χτύπησε» η πανδημία Covid-19. Ετσι την ώρα που οι επιχειρήσεις -κυρίως οι μικρομεσαίες- ζητούν μετ’ επιτάσεως την παροχή ρευστότητας από το τραπεζικό σύστημα, οι τράπεζες υπενθυμίζουν σε όλους τους τόνους και με κάθε ευκαιρία τους περιορισμούς που θέτει ο επόπτης, δηλαδή ο SSM, σε ό,τι αφορά τις δανειοδοτήσεις και με δεδομένο ότι η χώρα μας συνεχίζει να έχει το υψηλότερο απόθεμα κόκκινων δανείων.
Τι λέει τραπεζικό στέλεχος για τον SSM
Όπως αναφέρει τραπεζικό στέλεχος, η γενική οδηγία του επόπτη, δηλαδή του SSM, είναι «δώστε δάνεια εκεί που μπορείτε να πάρετε πίσω» και υπενθυμίζει ότι οι τράπεζες έχουν κάθε λόγο να θέλουν να χορηγούν δάνεια γιατί «αυτή είναι η δουλειά τους και η πηγή εσόδων τους».
Το θέμα της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων συζητήθηκε πριν από μία εβδομάδα σε ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών, υπό τον υπουργό Χρήστο Σταϊκούρα και με τη συμμετοχή των διευθυνόντων συμβούλων των τραπεζών και εκπροσώπων των παραγωγικών φορέων, σε μια προσπάθεια να βρεθούν λύσεις που θα είναι συμβατές με τις ανάγκες των επιχειρήσεων αλλά και το εποπτικό πλαίσιο του Ευρωσυστήματος. «Λευκός καπνός» δεν βγήκε, όπως ήταν αναμενόμενο, καθώς η συνάντηση είχε κυρίως χαρακτήρα καταγραφής των δεδομένων και των θέσεων της κάθε πλευράς.
Ετσι το ραντεβού ανανεώθηκε για την επόμενη εβδομάδα, ωστόσο επί του παρόντος τουλάχιστον δεν διαφαίνεται το τραπεζικό σύστημα να έχει «μια έτοιμη, δική του λύση» καθώς έχει καταστήσει ξεκάθαρο ότι δεν μπορούν να αναλάβουν μεγαλύτερο πιστωτικό ρίσκο και ζητούν εγγυήσεις προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τη στιγμή που δεν πληρούν τους κανόνες χρηματοδότησης.
Τροχοπέδη από μετάλλαξη Δέλτα και τουρισμό
Η μετάλλαξη Δέλτα και οι χαμηλές πτήσεις του τουρισμού εντείνουν περαιτέρω το κλίμα αβεβαιότητας για όλες τις πλευρές με δεδομένο μάλιστα ότι παραμένουν σε αναστολή δάνεια συνολικού ύψους 4,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,8 δισ. ευρώ είναι εξυπηρετούμενα και είναι κατά κύριο λόγο δάνεια επιχειρήσεων (3,4 δισ. και μόλις 400 εκατ. ευρώ νοικοκυριών) και στοίχημα είναι να παραμείνουν εξυπηρετούμενα μετά το τέλος των moratoria.
Από την άλλη πλευρά, πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ανέδειξε τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα σε σχέση με τον τραπεζικό δανεισμό. Διαπιστώνεται ότι το 22% των αιτήσεων για δάνειο που υποβάλλουν στην Ελλάδα οι ΜμΕ απορρίπτεται, ενώ το ποσοστό αυτό στην ΕΕ είναι μόλις 8%.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα μετά από δέκα χρόνια κρίσης είναι ότι πολλές επιχειρήσεις δεν πληρούν βασικά τραπεζικά κριτήρια, είτε γιατί έχουν κόκκινα δάνεια, είτε γιατί δεν έχουν ρυθμίσει φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές, είτε γιατί έχουν αρνητικά ίδια κεφάλαια.
Χαντζηνικολάου: Οι τράπεζες είναι εποπτευόμενες οικονομικές μονάδες
Τραπεζικά στελέχη όταν καλούνται να σχολιάσουν έρευνες όπως αυτή της ΕΚΤ παραπέμπουν στα όσα έχει πει, στη Βουλή, απαντώντας στην κριτική που ασκείται προς τις τράπεζες, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, Γιώργος Χαντζηνικολάου.
«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι τράπεζες είναι εποπτευόμενες οικονομικές μονάδες, γιατί δέχονται καταθέσεις και αναλαμβάνουν την υποχρέωση να επιστρέψουν αυτές τις καταθέσεις, όταν οι καταθέτες τις απαιτήσουν. Και για να είναι αυτό δυνατόν, τα δάνεια τα οποία δίνουν, πρέπει να είναι επίσης εισπράξιμα. Εάν τα δάνεια σταματούν να είναι εισπράξιμα, υπονομεύεται η ικανότητα των τραπεζών να ανταποκριθούν στην υποχρέωση επιστροφής των καταθέσεων στους καταθέτες», είχε πει ο κ. Χαντζηνικολάου, υπογραμμίζοντας ότι στόχος της εποπτείας είναι και η διατήρηση μίνιμουμ ίδιων κεφαλαίων για να καλύψουν τυχόν ζημιές, που συμβαίνουν όπως σε κάθε επιχείρηση. «Άρα, μία οικονομική μονάδα με αρνητική οικονομική εικόνα δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό. Εποπτικά, οι κανόνες δεν μας επιτρέπουν να δανείζουμε προβληματικές επιχειρήσεις», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!