Σε αχαρτογράφητα νερά βαδίζει η ευρωπαϊκή και η ελληνική οικονομία σχετικά με το εύρος των επιπτώσεων από την επιβολή δασμών 20% σε όλα τα προϊόντα από την ΕΕ, μετά την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ.
Με την αβεβαιότητα να πιάνει «κόκκινο» για την επόμενη ημέρα της οικονομίας, όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι οι συνέπειες θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια και την ένταση του εμπορικού πολέμου, αλλά και από την απάντηση της ΕΕ. Το πλήγμα στο εμπόριο, αλλά και οι δευτερογενείς επιπτώσεις στην καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη, εκτιμάται ότι θα μειώσουν την ανάπτυξη της Ευρωζώνης κατά 0,3-0,4 ποσοστιαίες μονάδες, όπως εκτίμησε και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας.
Ασκήσεις επί χάρτου
Αν και είναι πολύ νωρίς για προβλέψεις για την ελληνική οικονομία, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης ανέφερε ότι «οι επιπτώσεις δεν μπορούν ακόμη να αποτυπωθούν στην ολότητά τους, αν και είναι δεδομένο ότι θα είναι αρνητικές», προσθέτοντας ότι «είναι δεδομένο ότι η ελληνική κυβέρνηση συμμετέχει και θα συνδιαμορφώσει την ενιαία ευρωπαϊκή αντίδραση. Η ελληνική οικονομία, με σχέδιο, με υπευθυνότητα, θα ανταπεξέλθει στις διεθνείς προκλήσεις».
Στο οικονομικό επιτελείο επιχειρούν τις πρώτες ασκήσεις επί χάρτου σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις για τη χώρα μας, με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται στις πληγές που ενδέχεται να ανοίξουν στα μέτωπα των εξαγωγών, του τουρισμού, των επενδύσεων, του πληθωρισμού αλλά και της οικονομικής ανάπτυξης.
Είναι δεδομένο ότι η επιβολή υψηλών δασμών θα οδηγήσει σε εκτίναξη των τιμών στην αγορά των ΗΠΑ, περιορίζοντας την ανταγωνιστικότητα και τη ζήτηση ελληνικών προϊόντων, ενώ θα χτυπήσει τα εισοδήματα των Ευρωπαίων πολιτών, με άμεσο αποτύπωμα στον ελληνικό τουρισμό και τις εξαγωγές. Η επιβράδυνση της Ευρωζώνης θα επηρεάσει αναπόφευκτα και την αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας. Οι περιορισμοί είναι πιθανό να δημιουργήσουν προβλήματα στις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού, επηρεάζοντας και τη μεταφορά αγαθών από και προς την Ελλάδα.
→ Διαβάστε επίσης: ΦΠΑ με τον μήνα για 30.000 νέες επιχειρήσεις από τον Απρίλιο - Ποιες αλλαγές έρχονται
Εξαγωγές
Μεγάλο θα είναι το πλήγμα για τις ελληνικές εξαγωγές, σε μία περίοδο που οι Έλληνες εξαγωγείς στόχευαν σε μεγαλύτερη διείσδυση στην αμερικανική αγορά. Το μερίδιο των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών, από 3,75% το 2020, έφτασε το 4,89% το 2024.
Τα ελληνικά προϊόντα θα γίνουν λιγότερο ανταγωνιστικά, τη στιγμή μάλιστα που οι δασμοί στη γειτονική Τουρκία περιορίστηκαν στο 10%. Περισσότερο εκτιμάται ότι θα πληγούν ελιές, ελαιόλαδο, φέτα και κρασί. Μελέτη της Εθνικής Τράπεζας εκτίμησε ότι οριζόντια αύξηση των δασμών κατά 10% σε όλα τα εξαγόμενα προϊόντα από την ΕΕ προς τις ΗΠΑ θα μείωνε τις συνολικές ελληνικές εξαγωγές κατά περίπου 1,7%, σε σταθερές τιμές, και το ελληνικό ΑΕΠ κατά 0,4%, σωρευτικά μέχρι τα τέλη του 2026.
Τουρισμός
Επιπτώσεις θα υπάρξουν και στο τουριστικό ρεύμα από τις ΗΠΑ, καθώς οι εισπράξεις από 1,1 εκ. Αμερικανούς τουρίστες που ήρθαν στη χώρα μας το 2024 άγγιξαν τα 1,9 δις. ευρώ. Ταυτόχρονα, εάν οι ευρωπαϊκές χώρες χάσουν «εισόδημα» λόγω των δασμών, τότε θα επηρεαστεί ο ελληνικός τουρισμός, ο οποίος περιμένει πάρα πολλά —κάθε χρόνο— από τους Ευρωπαίους πολίτες. Για παράδειγμα, η Ελλάδα εισέπραξε από τον εισερχόμενο τουρισμό από τη Γερμανία περίπου 3,6 δισ. ευρώ το 2023 (17% του συνόλου των εσόδων, περιλαμβανομένων αυτών από την κρουαζιέρα).