Η ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα διατήρησε τη δυναμική της το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24, καταγράφοντας ετήσια πραγματική αύξηση 2,0% ή 5,6% σε τρέχουσες τιμές, σύμφωνα με το οικονομικό δελτίο της Eurobank (7 Ημέρες Οικονομία).
Ένας από τους κύριους ερμηνευτικούς παράγοντες αυτού του αποτελέσματος ήταν η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Αποδεικνύεται ότι οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας ανά απασχολούμενο είχαν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, αύξηση η οποία ωστόσο διοχετεύτηκε αποκλειστικά στην κατανάλωση με αποτέλεσμα ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών να παραμείνει σε αρνητικό έδαφος.
Σύμφωνα με τους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων που δημοσιεύει η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (gross disposable income of households), δηλαδή το εισόδημα που διατίθεται προς κατανάλωση και αποταμίευση, παρουσίασε ετήσια ονομαστική αύξηση 5,6% το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24.
Σε πραγματικούς όρους, ήτοι σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, η αύξηση ήταν ηπιότερη στο 2,5%, καθότι την ίδια περίοδο το γενικό επίπεδο των τιμών κινήθηκε ανοδικά κατά 3,0%.
![διαθέσιμο εισόδημα](/sites/default/files/styles/default/public/2025-02/diathesimo_eisodima.jpg?itok=PCGmKfn2)
Από ποιες συνιστώσες πόρων (resources) και χρήσεων (uses) που διαμορφώνουν το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών προήλθε η παραπάνω αύξηση; Από το εισόδημα εξαρτημένης εργασίας; Από το εισόδημα των αυτοαπασχολούμενων; Από το εισόδημα περιουσίας; Ή από τις μεταβιβαστικές πληρωμές του κράτους;
Όπως παρουσιάζεται στο Σχήμα 1.2, την υψηλότερη συμβολή είχε το εισόδημα εξαρτημένης εργασίας, καταγράφοντας ισχυρή άνοδο 8,9% και προσθέτοντας 4,3 ποσοστιαίες μονάδες στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Ακολούθησαν το μικτό εισόδημα και το καθαρό εισόδημα περιουσίας με αρκετά μικρότερη συνεισφορά.
Η αύξηση του εισοδήματος εξαρτημένης εργασίας αντανακλά κυρίως την ενίσχυση των αμοιβών ανά απασχολούμενο κατά 7,7%, καθότι η απασχόληση, πλην αυτοαπασχολούμενων, κινήθηκε ανοδικά κατά 1,0%. Συνεπώς, βάσει των παραπάνω στοιχείων, η άνοδος των μισθών είχε τη μεγαλύτερη συμβολή στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24.
Παρά ταύτα, η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών διοχετεύτηκε στην κατανάλωση και όχι στην αποταμίευση. Αναλυτικά, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ενισχύθηκε στα €119,4 δισεκ. το 9μηνο Ιαν-Σεπ-24, από 113,1 δισεκ. το 9μηνο Ιαν-Σεπ-23, και η κατανάλωση αυξήθηκε στα €122,1 δισεκ., από €115,6 δισεκ. Ως εκ τούτου, η αποταμίευση παρέμεινε σε αρνητικό έδαφος.
![αποταμίευση](/sites/default/files/styles/default/public/2025-02/apotamieysi.jpg?itok=ritXvMtV)
Ελλειψη εγχώριων πόρων για επενδύσεις
«Η αρνητική αποταμίευση του θεσμικού τομέα των νοικοκυριών στην Ελλάδα αποτελεί ένα δομικό πρόβλημα της οικονομίας εδώ και πάρα πολλά χρονιά.
Εξαίρεση αποτελεί η περίοδος της πανδημίας, ωστόσο τότε η θετική αποταμιευτική ροή ήταν περισσότερο ακούσια (involuntary savings) λόγω των lockdowns παρά εκούσια (voluntary savings).
Η αρνητική αποταμίευση των νοικοκυριών στερεί πόρους για την εγχώρια χρηματοδότηση των επενδύσεων με αποτέλεσμα η οικονομία να προσφεύγει εν μέρει στον εξωτερικό δανεισμό», αναφέρει η Eurobank.