Έναν άμεσο και τρεις έμμεσους κινδύνους για την ελληνική οικονομία βλέπουν τραπεζικές πηγές από τον εμπορικό πόλεμο και τους δασμούς των ΗΠΑ, εκτιμώντας πως η ανάπτυξη θα κουρευτεί στο κακό σενάριο έως και 0,5 ποσοστιαίες μονάδες κοντά στο 1,6%.
Ταυτόχρονα όμως βλέπουν και ευκαιρίες για την Ελλάδα να αυξήσει τις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις της, ενώ προβλέπουν όχι πληθωρισμό στην Ευρώπη αλλά το αντίθετο: αποπληθωρισμό από τον κατακλυσμό των κινεζικών προϊόντων που θα πέσουν στην ευρωπαϊκή αγορά – τα οποία δεν θα μπορούν να πάνε πλέον στις ΗΠΑ – και, εξ αυτού του λόγου, ταχύτερη μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ, ώστε το βασικό επιτόκιο να φτάσει ακόμη και κοντά στο 1,5%.
Οι μαγικές λέξεις
Στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που ολοκληρώνεται σήμερα, οι μαγικές λέξεις ήταν «δασμοί, αβεβαιότητα και επιπτώσεις». Τόσο στα πάνελ και μπροστά στις κάμερες, όσο και στις ζυμώσεις εκτός… αέρα, η ψηλάφηση των επιπτώσεων από τον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ ήταν το προσφιλές θέμα συζήτησης.
Αν και τα ερωτήματα είναι αρκετά ακόμη – όπως, για παράδειγμα, αν θα υπάρξουν τελικά γενικευμένοι δασμοί και στην Ευρώπη ή το βασικό μέτωπο θα περιοριστεί μόνο στην Κίνα; – και οι εκτιμήσεις δεν είναι εύκολες, προσεγγίσεις μπορούν να γίνουν για το μέγεθος της ζημιάς και τις επιπτώσεις στην ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία.
Οι άμεσες επιπτώσεις
Τραπεζικές πηγές που μίλησαν στην «Η» στο περιθώριο του Φόρουμ επιχειρούν να προσεγγίσουν τη νέα πραγματικότητα και τα σενάρια που προκύπτουν για την επόμενη ημέρα της οικονομίας.
Η άμεση συνέπεια είναι και η λιγότερο επώδυνη, κατά πάσα πιθανότητα, καθώς αφορά το πόσο επηρεάζονται κάποια προϊόντα – κυρίως αγροτικά – που εξάγει η Ελλάδα στις ΗΠΑ, όπως το λάδι, το ροδάκινο, αλλά και άλλα όπως το τσιμέντο. «Αν και δεν μπορούμε να ξέρουμε ακριβώς, πιθανότατα οι επιπτώσεις θα κινηθούν σε μικρά μεγέθη», λένε τραπεζικοί κύκλοι.
Επίσης, οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα κινούνται λίγο πάνω από 5%, ενώ στον τουρισμό, σε όρους αφίξεων, οι Αμερικάνοι αντιπροσωπεύουν το 3,8% και σε όρους εσόδων το 7%, καθώς η μέση διανυκτέρευση του Αμερικάνου είναι ακριβότερη από αυτή του Ευρωπαίου.
«Το θέμα είναι αρκετά πολύπλοκο και δεν μπορούμε να έχουμε ακριβή αίσθηση της επίδρασης· ωστόσο, φαίνεται πως οι άμεσες επιπτώσεις θα είναι μικρές», εξηγούν στην «Κ» τραπεζικά στελέχη στο περιθώριο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Οι τρεις έμμεσες απειλές
Ωστόσο, οι έμμεσες επιπτώσεις, που θα είναι μεγαλύτερες διότι λειτουργούν πολλαπλασιαστικά, είναι τρεις:
- Αβεβαιότητα πολιτικής: Επενδύσεις, εξαγωγές και γενικά ο προγραμματισμός ανατρέπεται.
- Μειωμένη εξωτερική ζήτηση από την Ευρώπη.
«Εδώ μιλάμε για άλλα μεγέθη. Η Ευρώπη είναι το 70% του τουρισμού μας και το 65% των αγαθών. Μια μεγάλη επίδραση στην Ευρώπη, που ήδη βέβαια έχει ξεκινήσει τουλάχιστον στη Γερμανία και θα δούμε πώς θα εξελιχθεί τα επόμενα χρόνια, θα μας έπληττε ιδιαίτερα», αναφέρουν οι ίδιες πηγές. - Επιτόκια FED και ECB. «Αν θα έχουμε αύξηση πληθωρισμού, θα δούμε μια αντίδραση στην νομισματική πολιτική. Σε καμία περίπτωση δεν θα δούμε αυξήσεις επιτοκίων, αλλά η καμπύλη της πτώσης θα γίνει πιο αργή και θα έχουμε πιο καθυστερημένη ανάπτυξη».
Το μέγα ζητούμενο
Το μέγα ζητούμενο, εν τέλει, καταλήγουν οι συνομιλητές μας, είναι αν θα χτυπηθούν και πόσο χώρες όπως Γερμανία, Βρετανία και Γαλλία. «Αν αυτές οι χώρες μπουν σε ύφεση, τότε τα απόνερα θα φτάσουν και στην Ελλάδα», όπου το 70% του ΑΕΠ είναι κατανάλωση. Πάντως, «δεν μιλάμε για ύφεση στην Ελλάδα, αλλά για περιορισμό της ανάπτυξης», όχι όμως αμελητέο. Η εκτίμηση του συνομιλητή μας, με μεγάλη πείρα στα χρηματοοικονομικά, ήταν πως η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κινδυνεύει με haircut 0,5 ποσοστιαίων μονάδων, ώστε να πέσει κάτω από τον πήχη του 2%, με το κακό σενάριο να δείχνει προς το 1,6%...
«Ο γεωπολιτικός κίνδυνος έχει αυξηθεί σημαντικά και υπάρχει τεράστια αβεβαιότητα. Είναι ενδεικτικό πως ο δείκτης αβεβαιότητας είναι 8 με 9 φορές πάνω από τα προηγούμενα χρόνια, πάνω και από την εποχή της πανδημίας, ενώ και ο γεωπολιτικός κίνδυνος είναι πολύ υψηλά – όχι βέβαια όσο ήταν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία», λένε έμπειρα τραπεζικά στελέχη, καταλήγοντας πως «υπάρχει τεράστια αβεβαιότητα».
→ Διαβάστε επίσης: Σπ. Θεοδωρόπουλος στην «Η»: Ξυπνητήρι οι δασμοί του Τραμπ για την Ευρώπη - Αισιόδοξο το σενάριο για επιβράδυνση 0,2% - Αγνωστες οι έμμεσες επιπτώσεις
Ευκαιρίες για την Ελλάδα
Ωστόσο, από τον νεόκοπο εναγκαλισμό της Ευρώπης με την Κίνα, η Ελλάδα μπορεί να μην είναι, εν τέλει, χαμένη. Ο κατακλυσμός της Ευρώπης από κινεζικά προϊόντα που δεν μπορούν να πάνε στην Αμερική θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στις ευρωπαϊκές ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες των Κινέζων, οι οποίες στην Ελλάδα όμως δεν είναι πολλές. Δηλαδή, στη χώρα μας θα είναι μικρότερη η επίδραση από τον ανταγωνισμό που θα νιώσουν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Ιταλοί και οι υπόλοιπες χώρες.
Η Ελλάδα μπορεί επίσης να κερδίσει από την αναδιανομή των FDI, δηλαδή των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, σε παγκόσμιο επίπεδο, ακριβώς επειδή τα δικά μας επίπεδα σε ΑΞΕ είναι πολύ μικρά. Και πλέον δεν θα μιλάμε για επενδύσεις σε real estate, που κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια στο «χρήμα που μπαίνει στην Ελλάδα», αλλά περισσότερο για παραγωγικές επενδύσεις.
Ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού
Ωστόσο, ο πιθανός κατακλυσμός της Ευρώπης από κινεζικά προϊόντα σε αρκετά πιο ανταγωνιστικές τιμές θα εντείνει το σπιράλ της ύφεσης που θα έχουν πυροδοτήσει οι δασμοί στις ευρωπαϊκές χώρες, απειλώντας έτσι έμμεσα και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Πάντως, φαίνεται πως δεν υπάρχει προς το παρόν κίνδυνος νέας πληθωριστικής κρίσης στην Ευρώπη. Το αντίθετο βλέπουν οι τραπεζικοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι. «Αποπληθωρισμός, καθώς τα φτηνά κινεζικά προϊόντα θα κατακλύσουν την Ευρώπη και θα ρίξουν τις τιμές. Ο αποπληθωρισμός θα απελευθερώσει την ΕΚΤ να μειώσει κι άλλο τα επιτόκια, ίσως και κάτω από το 1,5%», προβλέπουν οι ίδιες πηγές. Γενικώς, άλλωστε, μια ύφεση χωρίς ενεργειακό σοκ σημαίνει αποπληθωρισμό ενεργού ζήτησης…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
