Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα κατέχουν εξέχουσα θέση στο πανευρωπαϊκό τεστ αντοχής (stress test), όπως τονίζεται σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο blog του SSM για τις εποπτικές προτεραιότητες της περιόδου 2025-2027, οι οποίες επικεντρώνονται στην ενίσχυση της ικανότητας των τραπεζών να αντέχουν σε μακροοικονομικούς και γεωπολιτικούς κραδασμούς. Αλλά «και στη διασφάλιση ότι οι τράπεζες αποκαθιστούν έγκαιρα ουσιώδεις και επίμονες ελλείψεις και αντιμετωπίζουν τις αναδυόμενες προκλήσεις», όπως σημειώνουν στο άρθρο τους η Sharon Donnery, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, και ο Mario Quagliariello, διευθυντής Εποπτικής Στρατηγικής και Κινδύνων της ΕΚΤ.
«Παράλληλα με τις εποπτικές μας προτεραιότητες, θέλουμε να τονίσουμε ότι η ισχυρή διακυβέρνηση και στρατηγική καθοδήγηση είναι ζωτικής σημασίας για την ανθεκτικότητα των τραπεζών έναντι των τρεχουσών και μελλοντικών απειλών. Οι υγιείς έλεγχοι κινδύνου και η αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων αποτελούν βασικά θεμέλια για την πλοήγηση στο εξελισσόμενο, αβέβαιο τοπίο κινδύνου. Πολλές από τις εποπτικές μας δραστηριότητες έχουν πολυετή ορίζοντα και κατανοούμε ότι οι τράπεζες μπορεί να χρειαστούν χρόνο για να διορθώσουν τις ελλείψεις. Ταυτόχρονα, πρέπει να προσαρμόσουμε την εστίασή μας και να προσαρμοστούμε για να συλλάβουμε τους αναδυόμενους κινδύνους. Η ενημέρωση των εποπτικών προτεραιοτήτων διασφαλίζει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της συνέχειας, της προβλεψιμότητας και της ευελιξίας στη μεσοπρόθεσμη στρατηγική μας. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στις προοπτικές κινδύνων για τις τράπεζες και είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε την εστίασή μας εάν αυτό κριθεί δικαιολογημένο.»
Οι τρεις προτεραιότητες
Ειδικότερα, το Εποπτικό Συμβούλιο έχει καθορίσει τρεις βασικές προτεραιότητες για τα επόμενα τρία χρόνια, καθώς οι τράπεζες λειτουργούν σε έναν κόσμο αυξανόμενων προκλήσεων.
- Πρώτον, οι ενέργειες της εποπτείας στοχεύουν στη βελτίωση της ικανότητας των τραπεζών να αξιολογούν και να διαχειρίζονται μακροοικονομικές απειλές και ειδικότερα γεωπολιτικούς κινδύνους.
- Δεύτερον, οι τράπεζες πρέπει να αποκαταστήσουν τις επίμονες και ουσιαστικές ελλείψεις σε τομείς που υπόκεινται σε έντονο εποπτικό έλεγχο. Αυτή η αποκατάσταση πρέπει να είναι και έγκαιρη και αποτελεσματική. Τα τελευταία χρόνια οι εποπτικές αρχές έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο στον εντοπισμό των αδυναμιών των τραπεζών σε τομείς όπως οι σχετικοί με το κλίμα και οι περιβαλλοντικοί (C&E) κίνδυνοι και η διακυβέρνηση.
- Και τρίτον, η εποπτεία αναμένει από τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση και τη χρήση νέων τεχνολογιών.
«Εστιάζοντας σε αυτούς τους κρίσιμους τομείς, στοχεύουμε να διασφαλίσουμε ότι ο τραπεζικός τομέας της Ευρώπης παραμένει ανθεκτικός, υγιής και σταθερός. Αυτό θα επιτρέψει επίσης στις τράπεζες να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να είναι έτοιμες να στηρίξουν την οικονομία σε όποιες προκλήσεις υπάρχουν», σημειώνουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι της ΕΚΤ στο άρθρο τους.
Οι κίνδυνοι
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την ενσωμάτωση των γεωπολιτικών κινδύνων – που έχουν γίνει μια καθοριστική πρόκληση για την παγκόσμια οικονομία – στις εποπτικές προτεραιότητες, υπογραμμίζεται ότι σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από έντονο προστατευτισμό, αυξημένη αβεβαιότητα και διάβρωση της πολυμερούς συνεργασίας, τα χρηματοπιστωτικά συστήματα αντιμετωπίζουν ένα πιο ασταθές και απρόβλεπτο περιβάλλον από ποτέ.
Η εποπτεία αναγνωρίζει ότι είναι ολοένα και δυσκολότερος ο εντοπισμός κραδασμών που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια κρίση, να αξιολογηθούν οι επιδράσεις και να προβλεφθεί ο συνολικός αντίκτυπος στις τράπεζες και στην οικονομία.
«Αυτοί οι κίνδυνοι, οι οποίοι είναι συχνά περίπλοκοι και αλληλένδετοι, απαιτούν ένα νέο επίπεδο επαγρύπνησης τόσο από τις τράπεζες όσο και από τις εποπτικές αρχές. Η εστίαση πρέπει να στραφεί στην επάρκεια των ελέγχων κινδύνου και των μέτρων μετριασμού για τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας σε ένα αβέβαιο περιβάλλον. Στις αλληλεπιδράσεις τους με τις τράπεζες, οι εποπτικές αρχές θα χρησιμοποιήσουν το πλαίσιο που έχουμε αναπτύξει για να κατανοήσουν πώς οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι επηρεάζουν τις τράπεζες μέσω διαφόρων διαύλων. Είτε πρόκειται για ασταθείς χρηματοπιστωτικές αγορές, διαταραγμένες αλυσίδες εμπορίου και εφοδιασμού ή άμεσες απειλές για τις λειτουργίες και την ασφάλεια, τα γεωπολιτικά γεγονότα μπορούν να κυματιστούν σε κάθε πτυχή της επιχειρηματικής δραστηριότητας μιας τράπεζας. Χαρτογραφώντας αυτά τα κανάλια μετάδοσης, προωθούμε την καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο γεωπολιτικός κίνδυνος επηρεάζει πιο παραδοσιακές κατηγορίες κινδύνου, όπως πιστωτικούς, κινδύνους αγοράς, λειτουργικούς, ρευστότητας και χρηματοδότησης» σημειώνουν οι Donnery - Quagliariello.
→ Διαβάστε επίσης: Eυρωπαϊκές Τράπεζες: Εντείνονται οι πιέσεις για συγχωνεύσεις το 2025
Προκλήσεις
Έτσι, οι εποπτικές αρχές εξετάζουν προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες εντοπίζουν σημάδια αποδυνάμωσης της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων και εάν διαθέτουν επαρκείς προβλέψεις για την κάλυψη πιθανών ζημιών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνδέονται με γεωπολιτικούς κινδύνους. Ταυτόχρονα, η αυξανόμενη εξάρτηση από τρίτους παρόχους και η κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων έχουν οδηγήσει σε αυξημένες απειλές στον κυβερνοχώρο, καθιστώντας τους ισχυρούς ελέγχους κινδύνου απαραίτητους. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο της τρίτης εποπτικής προτεραιότητας – της ψηφιοποίησης και της αυξανόμενης χρήσης νέων τεχνολογιών – καθώς οι τράπεζες ενδέχεται να εκτεθούν σε νέες προκλήσεις.
«Φέτος, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα κατέχουν εξέχουσα θέση στο τεστ αντοχής σε επίπεδο ΕΕ. Παράλληλα, μια διερευνητική ανάλυση σεναρίου θα αξιολογήσει πόσο καλά οι τράπεζες μπορούν να μοντελοποιήσουν τον πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου υπό συνθήκες πίεσης. Θα εξετάσουμε επίσης τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες προσεγγίζουν τους γεωπολιτικούς κινδύνους στα πλαίσια διαχείρισης κινδύνων, τον σχεδιασμό κεφαλαίου και ρευστότητας και τις εσωτερικές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων, προκειμένου να εντοπίσουμε ορθές πρακτικές και να διευκρινίσουμε περαιτέρω τις εποπτικές μας προσδοκίες» υπογραμμίζεται στο άρθρο για τις εποπτικές προτεραιότητες της περιόδου 2025-2027.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!