Η υπέρβαση των φορολογικών εσόδων του 2024 ανοίγει τον δρόμο στο οικονομικό επιτελείο για να γεμίσει ο κουμπαράς με επιπλέον έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, ύψους 2 δισ. ευρώ, ώστε να προχωρήσει στη μείωση των άμεσων φόρων. Οι αλλαγές στους φορολογικούς συντελεστές για εισοδήματα από 20.000 μέχρι και 40.000 ευρώ, η σταδιακή μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%, αλλά και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, αποτελούν τους δύο βασικούς στόχους που θα διαπραγματευτεί η κυβέρνηση από την προσεχή άνοιξη με την Κομισιόν, με ορίζοντα υλοποίησης τη διετία 2025-2026.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Κωστής Χατζηδάκης, σε ομιλία του υπογράμμισε ότι τα επιπλέον έσοδα θα επιστρέψουν στην κοινωνία με νέες μειώσεις άμεσων φόρων για τη μεσαία τάξη, παραπέμποντας σε σχετικές ανακοινώσεις από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Η μεσαία τάξη
Η κυβέρνηση επιδιώκει τη στήριξη της μεσαίας τάξης, που εξακολουθεί να πληρώνει ιδιαίτερα υψηλούς φόρους. Στις προθέσεις της είναι να υπάρξει μια πιο γενναία ελάφρυνση για τις ομάδες αυτές, οι οποίες βλέπουν μεγάλο μέρος των αυξήσεων να πηγαίνουν σε φόρους, αφού, παρά το γεγονός ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι είδαν αύξηση του ονομαστικού τους μισθού, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημά τους μειώθηκε, λόγω επιβάρυνσης με υψηλότερους φόρους, εξαιτίας της μη αναπροσαρμογής των φορολογικών κλιμακίων.
Πλήρης εικόνα για το κλείσιμο του 2024, που θα δώσει μια πρώτη γεύση από τον δημοσιονομικό χώρο ο οποίος θα αξιοποιηθεί για το νέο πακέτο φορολογικών ελαφρύνσεων, θα υπολογιστεί ανεπίσημα στο τέλος Φεβρουαρίου και επίσημα στο τέλος Μαρτίου. Τότε θα διαφανεί το ποσό που θα αποτελέσει τη βάση της διαπραγμάτευσης με τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα καθορίσει το εύρος των παρεμβάσεων.
Υπενθυμίζεται ότι, με τους νέους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, το όποιο πλεόνασμα εσόδων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης, με εξαίρεση τις μόνιμες έξτρα εισπράξεις από το χτύπημα της φοροδιαφυγής και έπειτα από έγκριση της Κομισιόν.
Οι μειώσεις
Μειώσεις σχεδιάζονται στη φορολογία εισοδήματος για μισθωτούς και συνταξιούχους, καθώς και στα τεκμήρια διαβίωσης. Συγκεκριμένα:
- Αλλαγές στους συντελεστές φορολογικής κλίμακας:
Στόχος είναι να ενισχυθούν τα εισοδήματα από 20.000 ευρώ μέχρι και 50.000 ευρώ, τα οποία δεν ωφελήθηκαν από τις ενισχύσεις που δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης που ακολούθησε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι προηγούμενες παρεμβάσεις του 2020 στη φορολογική κλίμακα, με την καθιέρωση συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ εισοδήματος, ευνόησαν κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, με ετήσιο όφελος 1.300 ευρώ, ενώ η ελάφρυνση για εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ ήταν μόλις 17 ευρώ.
Οι αρχικές σκέψεις περιλαμβάνουν:
- Μείωση του φορολογικού συντελεστή για εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ, από το 22% που είναι σήμερα, στο 18% ή στο 15%. Ένα εισόδημα 20.000 ευρώ, με συνυπολογισμό του συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ, θα επωφεληθεί σημαντικά.
- Προσθήκη ενδιάμεσων συντελεστών για εισοδήματα από 20.000 έως 40.000 ευρώ, ώστε να υπάρξει αναλογική μείωση από τα μικρότερα έως τα μεγαλύτερα εισοδήματα.
- Στο τραπέζι βρίσκεται και η πιθανότητα αναθεώρησης του ανώτερου φορολογικού συντελεστή (44%) που επιβάλλεται στο εισόδημα που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ, με στόχο την εφαρμογή του σε μεγαλύτερα εισοδήματα.
- Μείωση τεκμηρίων διαβίωσης:
Η δεύτερη μεγάλη παρέμβαση αφορά τη σταδιακή μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%, με στόχο την κατάργησή τους τα επόμενα έτη για δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών.
Παρότι η εξαγγελία για τον εξορθολογισμό των τεκμηρίων διαβίωσης έγινε το 2019, οι διαδοχικές αναβολές οφείλονται στο δημοσιονομικό κόστος και τις κρίσεις, όπως η επιδημία του κορωνοϊού και η ενεργειακή κρίση.
→ Διαβάστε επίσης: Νέες φοροελαφρύνσεις το 2026 με τον «κουμπαρά» από την πάταξη της φοροδιαφυγής
Οι αλλαγές
Οι αλλαγές που θα ανακοινωθούν θα βασιστούν στις προτάσεις της αρμόδιας επιτροπής του υπουργείου Οικονομικών. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Μείωση των τεκμηρίων μεσοσταθμικά κατά 30%.
- Βελτίωση του τρόπου υπολογισμού τους και διόρθωση αδικιών στα ελάχιστα ποσά για συγκεκριμένες κατηγορίες φορολογούμενων.
- Επανεξέταση του πλαισίου, ώστε να προταθούν λύσεις για πτυχές που θεωρούνται αναχρονιστικές, όπως τα τεκμήρια των αυτοκινήτων, που εξακολουθούν να υπολογίζονται με βάση τον κυβισμό, ενώ πλέον η αξία και η ισχύς τους βασίζονται σε διαφορετικά κριτήρια.
- Μείωση ασφαλιστικών εισφορών:
Υπάρχει στο τραπέζι σενάριο για νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% το 2026. Παρόλο που η μείωση έχει εξαγγελθεί για την 1η Ιανουαρίου 2027, ενδέχεται να εφαρμοστεί νωρίτερα, εάν το επιτρέψει η πορεία των φορολογικών εσόδων, ήδη από την 1η Ιανουαρίου 2026.