Καθοριστικός ήταν ο ρόλος της βιομηχανίας στη διατήρηση της αναπτυξιακής πορείας της ελληνικής οικονομίας το πρώτο εξάμηνο του έτους, διαπιστώνει το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank.
Συγκεκριμένα, η πραγματική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) αυξήθηκε κατά 1,4% σε ετήσια βάση, με τη συνεισφορά της βιομηχανίας να υπερβαίνει το 82% της εν λόγω ανόδου. Η ανοδική πορεία της ελληνικής βιομηχανίας πιστοποιείται και από τις επιδόσεις ορισμένων δεικτών οικονομικής συγκυρίας, όπως του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής, του δείκτη κύκλου εργασιών στη βιομηχανία και της απασχόλησης. Η ανοδική αυτή πορεία είναι αποτέλεσμα αφενός της ενίσχυσης του ρόλου της ελληνικής βιομηχανίας σε διεθνείς αλυσίδες αξίας, με αποτέλεσμα το ποσοστό συμμετοχής των διεθνών εμπορεύσιμων προϊόντων στην ΑΠΑ της να διευρύνεται, κατά τη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας και αφετέρου της ανάπτυξης στρατηγικών συνεργασιών και προσέλκυσης Ξένων Άμεσων Επενδύσεων, σημειώνει η Alpha Bank.
Το μερίδιο, συνεπώς, της βιομηχανίας στη συνολική ΑΠΑ της οικονομίας διαμορφώθηκε στο 16,1% το πρώτο εξάμηνο του 2024, σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο από τον μέσο όρο της περασμένης δεκαετίας (2010-2019: 14,8%). Η άνοδος αυτή πιθανότατα συνδέεται με τη σημαντική αύξηση των επενδύσεων στη βιομηχανία που καταγράφηκε από το 2020 και μετά. Το μερίδιο της βιομηχανίας στη συνολική ΑΠΑ, ωστόσο, εξακολουθεί να υπολείπεται του μέσου όρου της Ευρωζώνης (α’ εξάμηνο 2024: 18,8%).
Η αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στη συνολική ΑΠΑ είναι ιδιαίτερα σημαντική, λαμβανομένων υπόψιν των προκλήσεων που αντιμετωπίζει και του ιδιαίτερα υψηλού ενεργειακού κόστους. Όπως σημειώνει η ανάλυση, σύμφωνα με την έκθεση Draghi που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν 2-3 φορές υψηλότερες τιμές ηλεκτρισμού και 4-5 φορές υψηλότερες τιμές φυσικού αερίου σε σύγκριση με τις αμερικανικές. Ωστόσο, αποκλίσεις στις τιμές παρατηρούνται και εντός των ευρωπαϊκών κρατών, με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας να καταθέτει πρόσφατα επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τέσσερις προτάσεις για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας και των σημαντικών αποκλίσεων των τιμών της ενέργειας μεταξύ της περιφέρειας και της κεντρικής Ευρώπης. «Η Ελλάδα χρειάζεται, λοιπόν, μία ρεαλιστική στρατηγική για τη βιομηχανία έτσι ώστε να καινοτομεί, να εξάγει και να δημιουργεί νέες, υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, μεταβαίνοντας σε μια οικονομία μέσης και υψηλής εντάσεως τεχνολογίας», τονίζουν οι οικονομολόγοι της Alpha Bank.
Η θέση της Ελλάδας
Πρόσφατα, παρουσιάστηκε η έκθεση Draghi που ανατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συμβάλλει στην επίλυση των προβλημάτων ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης. Η έκθεση αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι η Ευρώπη χρειάζεται να επισπεύσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ενώ θέτει τρεις βασικές προκλήσεις για την επόμενη μέρα, οι οποίες σχετίζονται και με την επιχειρηματικότητα: i) την προώθηση της καινοτομίας, ii) τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία και τη μείωση των τιμών της ενέργειας και iii) την προσαρμογή στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό, με παράλληλη μείωση της εξάρτησης σε επίπεδο ασφάλειας και οικονομίας.
Όσον αφορά στην προώθηση της καινοτομίας, στην Ελλάδα οι επενδύσεις στη βιομηχανία έχουν καταγράψει σημαντική αύξηση την πενταετία 2018-2022, με αποτέλεσμα το μερίδιό τους επί των συνολικών επενδύσεων να ανέλθει από 14,1% το 2017, σε περίπου 20% το 2022 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat). Αντίστοιχα στη μεταποίηση, το μερίδιο των επενδύσεων στον εν λόγω τομέα επί των συνολικών επενδύσεων ανήλθε από 8% το 2017, σε 10,5% το 2022. Επιπρόσθετα, οι επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D) στον τομέα της μεταποίησης, οι οποίες έχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στη διάχυση της καινοτομίας, έχουν αυξηθεί με αποτέλεσμα να αντιστοιχούν στο 34,2% των συνολικών επενδύσεων σε R&D το 2021, έναντι 30% το 2017.
Στο πεδίο της ενέργειας, σύμφωνα με την έκθεση, οι τιμές λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, κυρίως για τις ενεργοβόρες βιομηχανικές επιχειρήσεις, είναι σημαντικά υψηλότερες από τις τιμές στις ΗΠΑ και την Κίνα, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, ενώ και οι αποκλίσεις εντός των ευρωπαϊκών κρατών είναι σημαντικές. Ποιες είναι, ωστόσο, οι περισσότερο ενεργοβόρες βιομηχανίες στη Ελλάδα, οι οποίες είναι περισσότερο «ευάλωτες» στο υψηλότερο ενεργειακό κόστος; H Alpha Bank παρουσιάζει την κατάταξη των 24 κλάδων της μεταποίησης με κριτήριο το πόσο ενεργοβόροι είναι.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα βασικά μέταλλα είναι ο πιο ενεργοβόρος κλάδος της μεταποίησης, με τις αγορές ενεργειακών προϊόντων να αντιστοιχούν, κατά μέσο όρο, στο 13,7% του κύκλου εργασιών τους, για την περίοδο 2016-2020, ακολουθεί ο κλάδος των μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων με ποσοστό 12,7%, ενώ τα ποσοστά των υπόλοιπων κλάδων δεν υπερβαίνουν το 6,5%.
Προκειμένου να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπολογίστηκαν τα αντίστοιχα ποσοστά για την Γερμανία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι δύο πιο ενεργοβόροι κλάδοι της μεταποίησης στην Ελλάδα είναι και οι πιο ενεργοβόροι στην Γερμανία, τα ποσοστά τους, ωστόσο, είναι πολύ χαμηλότερα. Συγκεκριμένα, τα μη μεταλλικά ορυκτά προϊόντα είναι ο πιο ενεργοβόρος κλάδος της γερμανικής μεταποίησης με τις αγορές ενεργειακών προϊόντων να αντιστοιχούν, κατά μέσο όρο, μόλις στο 5% του κύκλου εργασιών τους, για την περίοδο 2016-2020, ενώ ακολουθούν τα βασικά μέταλλα, με το αντίστοιχο ποσοστό να διαμορφώνεται στο 4,6%.
«Οι σημαντικές αποκλίσεις που παρατηρούνται στις τιμές της ενέργειας καταδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, ιδιαιτέρως κατά τις περιόδους μεγάλης γεωπολιτικής αβεβαιότητας όπως η τρέχουσα», καταλήγει η Alpha Bank.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
