Toυς βασικούς άξονες του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο, μέσω της αξιοποίησης ευρωπαϊκών πόρων συνολικού ύψους 32 δισ. ευρώ, σκοπεύει στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και την ενίσχυση του ΑΕΠ από το 2021 κατά 2 μονάδες πρόκειται να παρουσιάσει στη σημερινή συνεδρίαση του Ecofin ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Tο κυβερνητικό επιτελείο που επεξεργάζεται τις προτάσεις έχει σχεδόν καταλήξει στον προσδιορισμό των επιλέξιμων προγραμμάτων και έργων για επιχορήγηση, ύψους 17 δισ. ευρώ. Tο εν λόγω ποσό μαζί με τα 13 δισ. ευρώ που θα χρηματοδοτηθούν από τα δάνεια, τα οποία θα λάβει χώρα από την Kομισιόν, θα διαμορφώσουν ένα πακέτο το οποίο θα φέρει αναπτυξιακό αέρα στην οικονομία.
Με δεδομένο ότι πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις πρέπει να «επικρατούν» σε βάρος των κλασικών έργων, η Κομισιόν έχει ήδη «κόψει» την ένταξη στο σχέδιο των οδικών αξόνων -με τη συζήτηση για τον Βόρειο Οδικό Άξονα της Κρήτης να συνεχίζεται- τα έργα που αφορούν στα δίκτυα του φυσικού αερίου, τις επεκτάσεις των σιδηροδρόμων ενώ καταβάλλεται προσπάθεια για την ενίσχυση του λογαριασμού χρηματοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας χωρίς να είναι βέβαιο ότι το έργο θα ενταχθεί τελικά.
Ταυτόχρονα σε εκκρεμότητα είναι οι τελικές συζητήσεις για τα 13 δισ. ευρώ των δανείων του Ταμείου, που θα δοθούν για ιδιωτικές επενδύσεις. Όταν ένα ιδιωτικό επενδυτικό σχέδιο εγκριθεί από τις τράπεζες για δάνειο ίσο με τουλάχιστον 30% της αξίας της επένδυσης και διαθέτει ιδιωτικά κεφάλαια ίσα με το 20% του ποσού, τότε θα μπορεί να λάβει και το κρατικό δάνειο αξίας έως του 50% του κόστους του έργου .
Σε κάθε περίπτωση, η προθεσμία κατάθεσης του σχεδίου είναι έως το τέλος Απριλίου ενώ η Κομισιόν έχει περιθώριο δύο μηνών για την έγκρισή του και το Συμβούλιο άλλον ένα μήνα. Επομένως, αν το σχέδιο κατατεθεί έως τέλος Απριλίου, η έγκρισή του θα ολοκληρωθεί στο τέλος Ιουλίου.
Ο σύμβουλος της κυβέρνησης, η Grant Thornton, προχωρά στην αξιολόγηση των έργων που θα προτείνει η Ελλάδα, σε ό,τι αφορά το ύψος του προϋπολογισμού τους και τη σχέση κόστους -οφέλους κάθε έργου. Στον προϋπολογισμό για τη φετινή χρονιά έχουν υπολογισθεί 5,5 δισ. ευρώ από τα έργα και τα προγράμματα του Ταμείου, ενώ το ταμείο στοχεύει στο να κινητοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια με βάση συγκεκριμένες επιλεξιμότητες όπως έργα ΑΠΕ, εξοικονόμησης ενέργειας, προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή .
Ποια έργα θα ξεκινήσουν
Τα έργα που φαίνεται να έχουν οριστικοποιηθεί είναι:
- Nέο πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ για ενεργειακή αναβάθμιση όλων των κτιρίων του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Η ενεργειακή αναβάθμιση των κρατικών υποδομών προβλέπεται στην βάση πραγματικού πρόσθετου ενεργειακού κόστους, με την αξιοποίηση των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών. Συγκεκριμένα προβλέπεται ποσοστό επιδότησης προς τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης για την προώθηση των σχετικών προγραμμάτων και πληρωμή των υπολοίπων επενδύσεων, που θα πραγματοποιούνται με ιδιωτικούς πόρους, από την διαφορά που θα προκύπτει από την εξοικονόμηση ενέργειας. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η επίτευξη των ενεργειακών στόχων και η μέγιστη δυνατή διαφάνεια.
- Πρόγραμμα κατάρτισης, ύψους 300 εκατ.ευρώ, για όλο το έτος για ανέργους αλλά και εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση έχει τεθεί σε αναστολή.
- Ηλεκτρικές διασυνδέσεις νησιών, όπως η διασύνδεση της Κρήτης και των Κυκλάδων με το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας
- Υπογειοποίηση καλωδίων σε κρίσιμες περιοχές όπου τα καλώδια ηλεκτροδότησης θα πρέπει να είναι υπόγεια για λόγους ασφαλείας. Το έργο πήρε προτεραιότητα μετά και τα προβλήματα που προκάλεσε η «Μήδεια» στην Αττική.
- Αγορά ταμειακών μηχανών που θα συνδέονται online με τις φορολογικές αρχές. Οι ταμειακές μηχανές νέας τεχνολογίας και η ανάλυση ρίσκου αποτελούν βασική μεταρρύθμιση και αναπόσπαστο τμήμα των επενδύσεων που θα προωθηθούν μέσω του Σχεδίου τόσο στο επίπεδο της ΑΑΔΕ για την πάταξη της φοροδιαφυγής.
- Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που συνιστούν το πρώτο και πιο σημαντικό, επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, δεδομένου ότι με αυτά καθορίζονται οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης, περιοχές προς πολεοδόμηση για επεκτάσεις, καθώς και τα βασικά δίκτυα υποδομών, όπως το δημοτικό οδικό δίκτυο για όλες τις Δημοτικές Ενότητες της χώρας. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν πολεοδομικά σχέδια μόλις για το 20% των Δημοτικών Ενοτήτων της χώρας.
- Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης που θα υλοποιηθεί μέσω της πλήρους ψηφιοποίησης της. Και αυτό διότι θα συμβάλει καθοριστικά στην επιτάχυνση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης μέσω μιας δέσμης μεταρρυθμίσεων όπως τη λειτουργία ειδικών τμημάτων για εκδίκαση εξειδικευμένων υποθέσεων επενδυτικού χαρακτήρα, την υπηρεσία για τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για τη λειτουργία της δικαιοσύνης (JustStat), καθώς και αλλαγές στην οργανωτική δομή των δικαστηρίων.
- Ενίσχυση της ψηφιακής μετάβασης των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων με επενδύσεις σε συστήματα και στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού με ταυτόχρονη χορήγηση κινήτρων για την συγχώνευση τους.
- Mε το άνοιγμα των σχολείων θα γίνουν και οι αιτήσεις για τα voucher των 200 ευρώ της τηλεκπαίδευσης. Η «Ψηφιακή Μέριμνα» αποτελεί το πρώτο έργο, το οποίο θα προχωρήσει με άμεσες δαπάνες που θα προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και έχει ως αντικείμενο την υποστήριξη μαθητών, φοιτητών και σπουδαστών για την αγορά φορητών ηλεκτρονικών συσκευών μέσω voucher.