Η μεγέθυνση της οικονομίας και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής είναι οι δύο βασικοί άξονες που θα χρηματοδοτήσουν τα επόμενα χρόνια τόσο τις φοροελαφρύνσεις όσο και την άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
Από το 2024 και μετά και με δεδομένο ότι δεν προβλέπονται επιπλέον φόροι, ενώ και τα πρωτογενή πλεονάσματα επιστρέφουν στα προ κρίσεως επίπεδα, οι οποιεσδήποτε παρεμβάσεις θα πρέπει να προέλθουν από άλλες πηγές.
Στο οικονομικό επιτελείο έχουν ξεκαθαρίσει ότι στο εξής, οι δύο αυτές πηγές θα αποτελέσουν την δεξαμενή άσκησης κοινωνικής πολιτικής, αλλά και παρεμβάσεων στο φορολογικό πεδίο.
Στον σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών είναι μέχρι το 2026 να μειωθεί το κενό ΦΠΑ, ένας από τους δείκτες μέτρησης της φοροδιαφυγής στο 9%, που είναι και ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από 15% που υπολογίζεται σήμερα, κάτι που αν τελικά συμβεί θα φέρει στα δημόσια ταμεία έσοδα της τάξεως των 2 δις ευρώ σε μόνιμη βάση.
Το μεγάλο στοίχημα της ανάπτυξης
Από εκεί και πέρα η ανάπτυξη της οικονομίας είναι το μεγάλο στοίχημα για τα επόμενα χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει μία σημαντική υστέρηση στο κομμάτι αυτό έναντι των άλλων χωρών της ΕΕ, αφού περίοδο των μνημονίων, ενώ στην Ευρώπη είχε στηθεί ένα πραγματικό πάρτι ανάπτυξης, στην χώρα καταγράφονταν ύφεση ή ασθενικοί ρυθμοί ανάπτυξης. Υπό το πρίσμα αυτό και πάντα σε θεωρητική βάση υπάρχει αναπτυξιακό απόθεμα.
Στο προϋπολογισμό του 2024 δεν υπάρχουν καταγεγραμμένες οι πιθανές επιδόσεις στο μέτωπο του ελέγχου της φοροδιαφυγής και εφόσον υπάρξει σημαντική πρόοδος σε αυτό τον τομέα με αύξηση των δημοσίων εσόδων, τότε αυτό το κομμάτι της υπέραπόδοσης θα επιστρέψει με κάποιο τρόπο στην κοινωνία.
Επενδύσεις, εξαγωγές και τουρισμός στηρίζουν τα έσοδα
Από εκεί και πέρα στον τομέα της ανάπτυξης, οι τομείς στους οποίους θα στηριχθεί το επόμενο έτος, είναι οι επενδύσεις κατά κύριο λόγο και επί προσθέτως οι εξαγωγές και βέβαια ο τουρισμός. Αντίθετα σημαντική επιβράδυνση αναμένεται στην κατανάλωση, λόγω της ακρίβειας και από το μέγεθος αυτό δεν αναμένονται σημαντική ενίσχυση της οικονομίας.
Ας δούμε τις βασικές πηγές αύξησης των φορολογικών εσόδων το 2024: Σύμφωνα με το προσχέδιο τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 68,140 δις ευρώ, αυξημένα κατά 2,955 δις ευρώ ή 4,5% έναντι του 2023.
- Φόροι: Τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 62.901 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 1,576 δις ευρώ ή 2,6% έναντι του 2023, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις. Πιο συγκεκριμένα:
- Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών: Τα έσοδα από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 35,108 δις ευρώ, αυξημένα κατά 1.401 εκατ. ευρώ ή 4,2% έναντι του 2023.
Ειδικότερα:
- τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 24,271 δις ευρώ, αυξημένα κατά 1,147 εκατ. ευρώ έναντι του 2023 και
- οι φόροι κατανάλωσης προβλέπονται στα 7,136 δις ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 28 εκατ. ευρώ έναντι του 2023.
- Τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,487 δις ευρώ, μειωμένα κατά 53 εκατ. ευρώ έναντι του 2023, κυρίως λόγω της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 10% στους ιδιοκτήτες που θα ασφαλίσουν τις κατοικίες τους για φυσικές καταστροφές.
Φόρος εισοδήματος: Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 21,558 δις ευρώ, αυξημένα κατά 597 εκατ. ευρώ ή 2,8% έναντι του 2023. Ειδικότερα:
- ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 13,011 δις ευρώ, αυξημένος κατά 739 εκατ. ευρώ έναντι του 2023, παρά την αύξηση του αφορολόγητου ορίου κατά 1.000 ευρώ στους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα, συνδεόμενος με την αναμενόμενη αύξηση των αμοιβών,
- ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να ανέλθει στο ποσό των 6,935 δις ευρώ, μειωμένος κατά 185 εκατ. ευρώ έναντι του 2023, λόγω εξισορρόπησης των παραγόντων που επέδρασαν δημοσιονομικά στο προηγούμενο οικονομικό έτος (προσωρινή συνεισφορά αλληλεγγύης στις εταιρείες διύλισης).