H αύξηση των κερδών και των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων σε μία περίοδο που η οικονομία έχει επιβραδυνθεί πολύ, μέσω ανατιμήσεων μεγαλύτερων από τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής που ενίσχυσαν τον πληθωρισμό, είναι ένα θέμα που απασχολεί σταθερά τους φορείς της οικονομικής πολιτικής.
Μετά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αναφέρθηκε στο φαινόμενο αυτό στις τελευταίες συνεδριάσεις της, το θέμα συζητήθηκε χθες στο Eurogroup.
«Είδαμε ορισμένους τομείς που έχουν πληγεί από την άνοδο των τιμών της ενέργειας, όμως είδαμε και άλλους κλάδους που σημείωσαν πράγματι αύξηση της κερδοφορίας τους», δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου.
Βελτίωση των ισολογισμών των επιχειρήσεων
Εκθεση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που αναρτήθηκε την Παρασκευή στο site του οργανισμού, σημειώνει ότι η αύξηση των περιθωρίων κέρδους από τις επιχειρήσεις βοήθησαν στην ενίσχυση των ισολογισμών τους, αλλά ταυτόχρονα συνέβαλαν στην αύξηση του πληθωρισμού. Ο τίτλος της έκθεσης: «Εταιρικά κέρδη: Ευλογία ή κατάρα;» αναδεικνύει με εύγλωττο τρόπο τον προβληματισμό που υπάρχει.
Ο ESM, όπως και η ΕΚΤ, θεωρεί ότι η διατήρηση των υψηλών περιθωρίων κέρδους δεν μπορεί να διατηρηθεί, προβλέποντας μία σταδιακή ομαλοποίησή τους. Αν, ωστόσο, υπάρξει ένα σπιράλ αυξήσεων μισθών και τιμών, αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τις οικονομικές αδυναμίες των επιχειρήσεων και να οδηγήσει τελικά σε ένα διπλό αρνητικό αποτέλεσμα – από την πλευρά των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα – μείωσης των περιθωρίων κέρδους και επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Αυξήσεις κερδών 10% το 2021 και το 2022
Μέχρι τώρα, πάντως, είναι σαφές ότι οι επιχειρήσεις αντεπεξήλθαν στις αυξήσεις του κόστους – λόγω της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας την περίοδο της πανδημίας και την εκτίναξη του κόστους ενέργειας – καταφέρνοντας να αυξήσουν τόσο τα περιθώρια κέρδους (κέρδη ανά μονάδα προϊόντος) όσο και τα καθαρά κέρδη τους.
Κατά μέσο όρο, τα εταιρικά κέρδη αυξήθηκαν κατά περίπου 10% το 2021 και το 2022, πολύ περισσότερο από τον ιστορικό μέσο όρο προ της πανδημίας. Παράλληλα, επιταχύνθηκαν πολύ και τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων, καθώς αύξησαν τις τιμές τους περισσότερο από ό,τι αυξήθηκε το κόστος τους (αν και σε διαφορετικό βαθμό μεταξύ των διαφόρων κλάδων), σε μία περίοδο επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό σημειώνει ο ESM είναι ασυνήθιστο καθώς τα κέρδη και τα περιθώρια κέρδους τείνουν να κινούνται στην ίδια κατεύθυνση με την πορεία της οικονομίας.
Δύο λόγοι που αυξήθηκαν τα περιθώρια κέρδους
Η έκθεση αποδίδει το φαινόμενο αυτό σε δύο λόγους. Πρώτον, στο γεγονός ότι οι εταιρείες είδαν πώς η ανάκαμψη μετά την πανδημία και τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων θα διατηρούσαν την εγχώρια ζήτηση. Δεύτερον, στη μεγαλύτερη ευχέρεια αυξήσεων των τιμών, δηλαδή τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να περνούν τις αυξήσεις του κόστους στους καταναλωτές χωρίς να βλάπτουν τις πωλήσεις τους. Αυτός φαίνεται να είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας.
Πέρυσι, η αύξηση στην ευχέρεια των ανατιμήσεων ήταν αρκετά ισχυρή για να υπεραντισταθμίσει τον αρνητικό αντίκτυπο από την πιο αδύναμη οικονομική δραστηριότητα και άλλους παράγοντες, όπως της επιτάχυνση των μισθών. Ωστόσο, σημειώνει ο ESM, οι παράγοντες αυτοί είναι προσωρινοί «και η οικονομική κατάσταση αναμένεται να ομαλοποιηθεί, εν μέρει λόγω της βελτίωσης των συνθηκών προσφοράς».
Πού πήγαν τα κέρδη
Ενδιαφέρον έχει το που πήγαν τα αυξημένα έσοδα των επιχειρήσων. Από το 2021 κατευθύνθηκαν σε τρεις κυρίως σκοπούς:
- Πρώτον, στην κάλυψη του αυξημένου κόστους εργασίας
- Δεύτερον, στην πληρωμή τόκων για το χρέος τους, με τα υψηλότερα επιτόκια να μην έχουν έως τώρα μεγάλο αντίκτυπο στα κέρδη και
- Τρίτον, στη διανομή μεγαλύτερων μερισμάτων στους μετόχους για να αντισταθμιστούν τα χαμηλότερα κέρδη στη διάρκεια της πανδημίας.
Το υπόλοιπο μέρος των κερδών (καθαρές αποταμιεύσεις) αυξήθηκε επίσης σε σχέση με την περίοδο της πανδημίας και χρησιμοποιήθηκε για την αύξηση των επενδύσεων και την ενίσχυση των εταιρικών ισολογισμών με τη μείωση των ποσοστών χρέους (απομόχλευση).
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
