Η υλοποίηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης πολλών χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης καθυστερούν σημαντικά, με αποτέλεσμα να τίθεται εν αμφιβόλω η δυνατότητα απορρόφησης των τεράστιων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ έως το 2026, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό του, και να ασκούνται πιέσεις για παράταση της καταληκτικής προθεσμίας πληρωμών.
Οι λόγοι για τις καθυστερήσεις
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, το οποίο επικαλείται αξιωματούχων τεσσάρων χωρών της ΕΕ, η καθυστέρηση που παρατηρείται αποδίδεται στην εκτίναξη των τιμών των πρώτων υλών και τη στενότητα στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Η καθυστέρηση στην υλοποίηση του μεγαλύτερου πακέτου βοήθειας στην ιστορία της ΕΕ, ύψους 724 δισ. ευρώ, φαίνεται από το ότι το ποσοστό των έργων που έχουν δεσμευθεί ανέρχεται σήμερα συνολικά στο 20%, ενώ σύμφωνα με τον κανονισμό του Ταμείου Ανάκαμψης θα έπρεπε να έχει φθάσει στο 70% έως το τέλος του 2022 και το υπόλοιπο 30% να δεσμευθεί μέσα στο 2023.
Η παράταση χρειάζεται ομοφωνία
Το πιο δύσκολο θέμα, ωστόσο, θα είναι να εξασφαλισθεί η ομοφωνία των 27 χωρών της ΕΕ σε μία παράταση της χρηματοδότησης πέραν του 2026 καθώς θα απαιτούσε την έγκριση από όλα τα κοινοβούλια, δηλαδή και της Πολωνίας και της Ουγγαρίας που βρίσκονται σε διαμάχη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα επιχειρήσουν πιθανότατα να ανταλλάξουν τη στήριξή τους σε μία τέτοια προοπτική με παραχωρήσεις από την πλευρά των Βρυξελλών.
Η Κομισιόν έχει παγώσει κονδύλια των σχεδίων ανάκαμψης της Ουγγαρίας και της Πορτογαλίας καθώς οι κυβερνήσεις τους δεν συμμορφώνονται με δημοκρατικούς κανόνες της ΕΕ.
Μία παράταση της περιόδου υλοποίησης θα είναι «μείζον πρόβλημα» - θα έπρεπε να ανοίξει ξανά η συζήτηση για τους ίδιους πόρους της ΕΕ, κάτι που απαιτεί ομοφωνία, η οποία είναι σχεδόν αδιανόητη», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου της Τσεχίας για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Καθυστερεί η Πορτογαλία
Η Πορτογαλία είχε εκταμιεύσει 1,4 δισ. ευρώ ή το 8,5% των συνολικών διαθέσιμων πόρων της από το Ταμείο Ανάκαμψης στους υπεύθυνους για την υλοποίηση των έργων έως το τέλος του 2022.
Εκπρόσωπος της υπουργείου προεδρίας της Πορτογαλίας, Mariana Vieira da Silva, σημείωσε ότι οι συζητήσεις με την Κομισιόν για την επαναξιολόγηση των στόχων θα αρχίσουν αυτό τον μήνα και περιλαμβάνουν μία «αξιολόγηση της περιόδου υλοποίησης», προσθέτοντας ότι η Πορτογαλία αναλύει ποια σχέδια έχουν επηρεαστεί περισσότερο από «το σημερινό μακροοικονομικό πλαίσιο».
Τι ζητά η Ιταλία
Η Ιταλία αναμένει οι συζητήσεις για την επανεξέταση κάποιων πτυχών του σχεδίου ανάκαμψής της να έχουν ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο, αν και δεν έχει ζητήσει έως τώρα μία παράταση της καταληκτικής προθεσμίας πέραν του 2026, δήλωσε πηγή της ιταλικής κυβέρνησης.
Η Ρώμη θέλει οι Βρυξέλλες να λάβουν υπόψη τον αρνητικό αντίκτυπο του αστρονομικού κόστους των πρώτων υλών στα δημόσια έργα, πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Ποιες χώρες πιέζουν για παράταση
Η Ρουμανία και η Πορτογαλία είναι οι δύο χώρες που πιέζουν περισσότερο για παράταση της προθεσμίας μετά το 2026, ενώ η Ισπανία και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης υποστηρίζουν το αίτημά τους, δήλωσε πηγή με γνώση των συζητήσεων. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ισπανία αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ στο δεύτερο εξάμηνο του 2023.
Ωστόσο, η ΕΕ πιθανόν θα καθυστερήσει να δώσει μία παράταση όσο το δυνατόν περισσότερο, ώστε να πιέσεις τις χώρες να υλοποιήσουν στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τα σχέδιά τους, σύμφωνα με πηγή της Κομισιόν.
Μία σοβαρή διαπραγμάτευση για το θέμα θα άρχιζε το 2024 και πιθανόν θα ολοκληρωνόταν το 2025, όταν θα ήταν σαφές αν θα ήταν αδύνατη η υλοποίηση με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα, δήλωσε η πηγή.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
