Mε «σπασμένα φρένα» κινείται ο πληθωρισμός στη χώρα μας, διαψεύδοντας όλους όσοι προέβλεπαν ότι θα ξεκινούσε να αποκλιμακώνεται από τον Ιούνιο. Αντιθέτως, ο πληθωρισμός φαίνεται να διαμορφώνεται σε ακόμα πιο υψηλά επίπεδα και να αποκτά πιο επίμονα χαρακτηριστικά, καθώς το αυξημένο ενεργειακό και διατροφικό κόστος διαχέεται παντού, αποτελώντας έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την ελληνική οικονομία.
H κατά 12% άνοδος του εναρμονισμένου δείκτη που ανακοίνωσε χθες η Eurostat παραπέμπει σε έναν εθνικό δείκτη τιμών καταναλωτή -που θα ανακοινωθεί την προσεχή εβδομάδα- πέριξ του 13%. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο πληθωρισμός είχε διαμορφωθεί τον περασμένο Μάιο στο 11,3%.
Στην αγορά οι επιχειρήσεις έχουν έτοιμους νέους τιμοκαταλόγους με αυξήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 20% σε πολλά βασικά είδη διατροφής, όπως είναι το γάλα, τα κρέατα, τα αυγά, τα φρέσκα λαχανικά και φρούτα, αλλά και τα δημητριακά, το αλεύρι και τα βρώσιμα έλαια, που θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο του καλάθι του νοικοκυριού.
Mε την τιμή του φυσικού αερίου να έχει αυξηθεί τον Ιούνιο πάνω από 50%, τη χονδρική τιμή ρεύματος να κινείται σταθερά σε υψηλά επίπεδα και τις ανατιμήσεις στην αγορά να σαρώνουν, τα νοικοκυριά είναι αντιμέτωπα με ένα πληθωριστικό κοκτέιλ, που ροκανίζει τα εισοδήματά τους.
Εγχώριοι και διεθνείς αναλυτές προειδοποιούν για επανάληψη του σκηνικού της δεκαετίας του 1980 όσον αφορά τον καλπασμό των τιμών και τη διάχυση της ακρίβειας σε όλο το φάσμα της παραγωγής.
Καμπανάκι από το ΚΕΠΕ
Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, ο πληθωρισμός αποτελεί έναν από τους τρεις κινδύνους που απειλούν την οικονομία. Όπως αναφέρει, «όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο περισσότερο θα αυξάνεται ο πληθωρισμός. Και όσο περισσότερο παραμένει ο πληθωρισμός, τόσο περισσότερο θα ροκανίζει το εισόδημα των νοικοκυριών, θα χτυπάει ιδιαίτερα τους μισθωτούς και συνταξιούχους και θα δίνει τη δυνατότητα σε κερδοσκόπους να θησαυρίζουν σε βάρος του κοινωνικού συνόλου».
Ο πληθωρισμός δεν έχει την ίδια επίδραση σε όλα τα νοικοκυριά, ούτε είναι ίδιος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΚΕΠΕ, τα νοικοκυριά που βρίσκονται χαμηλότερα στην εισοδηματική ή καταναλωτική κατανομή κατά κανόνα αντιμετωπίζουν υψηλότερο πληθωρισμό από τα νοικοκυριά που βρίσκονται στα υψηλότερα δεκατημόρια.
Φαίνεται λοιπόν ότι τα φτωχά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν συστηματικά επιβαρύνσεις πληθωρισμού, οι οποίες είναι μεγαλύτερες στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης αλλά και στα χρόνια της πανδημίας.
Επομένως, η αύξηση των τιμών θα έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση των πληθωριστικών διαφορών μεταξύ των διαφορετικών ομάδων νοικοκυριών, κάτι που, όπως σημειώνει το ΚΕΠΕ, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη χάραξη των μέτρων στήριξης.
Σύμφωνα με μελέτη του τμήματος αναλύσεως της Τράπεζας Πειραιώς για τον μήνα Μάρτιο, όπου ο πληθωρισμός άγγιξε το 8,9%, στα εισοδήματα έως 750 ευρώ ο πληθωρισμός ήταν 10,6% και μεταξύ 751-1.100 ευρώ ήταν στο 11,1%. Στον αντίποδα, για τα μηνιαία εισοδήματα πάνω από 3.500 ευρώ διαμορφώνονταν στο 8,5%.
Αυτό συμβαίνει διότι τα ποσοστά δαπανών για διατροφή και ενέργεια στα μεν εισοδήματα έως 750 ευρώ καταλαμβάνουν το 25,4% και το 12,9% αντίστοιχα, στα 751-1.100 ευρώ το 27,1% και το 13,6% αντίστοιχα, ενώ στα εισοδήματα άνω των 3.500 ευρώ διαμορφώνονται σε 18,7% και 10,5%.
Οι εκτιμήσεις
To oικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται να προχωρήσει σε νέα αναθεώρηση του πληθωρισμού πέριξ του 7% για το σύνολο του 2022. Πριν από δύο μήνες, στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οικονομικό επιτελείο είχε αναθεωρήσει προς τα πάνω την εκτίμησή του για τον πληθωρισμό στο 5,6%, που αποδεικνύεται πολύ χαμηλός.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε δηλώσεις του εκτίμησε ότι ο τιμάριθμος θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται το 2023, ενώ σε επίπεδο ευρωζώνης θα επιστρέψει στη «ζώνη» του 2% το 2024. Σην Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2021-2022, ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί σε 7,6% το 2022, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των ενεργειακών αγαθών, αλλά και των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, ενώ θα αποκλιμακωθεί το 2023 και περαιτέρω το 2024.
Σημειωτέον ότι η πρόβλεψη αυτή αφορά στον εναρμονισμένο δείκτη, που χρησιμοποιεί η Eurostat, κάτι που σημαίνει ότι ο μέσος εθνικός δείκτης θα ξεπεράσει το 8% σε ετήσια βάση. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι ο πυρήνας του πληθωρισμού -δηλαδή χωρίς να συνυπολογιστούν ενέργεια και τρόφιμα- θα είναι και αυτός υψηλός το 2022 και, παρότι θα αποκλιμακωθεί το 2023 και το 2024, θα παραμείνει σχετικά υψηλός, υπερβαίνοντας μάλιστα το γενικό δείκτη, λόγω της σταδιακής ενσωμάτωσης των έντονων πληθωριστικών πιέσεων του 2022 στον πυρήνα.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
