Με την επιβολή προληπτικού πλαφόν σε προϊόντα τα οποία ενδέχεται να παρουσιάσουν ελλείψεις, λόγω της υψηλής εξάρτησης της χώρας μας από τη Ρωσία και Ουκρανία, προσπαθούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ να κρατήσουν γεμάτα τα ράφια τους χωρίς να ανατραπεί η εφοδιαστική τους αλυσίδα.
Τις τελευταίες ημέρες όλες οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου προχώρησαν σε πλαφόν αγορών σε άλευρα και σπορέλαια κατά κύριο λόγο, αφού η ζήτηση που εκδηλωνόταν ήταν ανησυχητική από καταναλωτές που έσπευσαν να αποθεματοποιήσουν υπό τον φόβο ελλείψεων αλλά και υψηλότερων τιμών στο άμεσο μέλλον.
Πληροφορίες από την αγορά θέλουν τη ζάχαρη να μπαίνει και αυτή στη λίστα των «πλαφοναρισμένων» προϊόντων -ήδη έχουν γίνει σχετικές κινήσεις από τις πρώτες αλυσίδες- αφού η Ρωσία αποτελεί μία από τις βασικές εξαγωγικές χώρες.
Υπάρχει επάρκεια και αποθέματα αγαθών - Οι εναλλακτικές λύσεις
Σύμφωνα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργο Γεωργαντά, «υπάρχει επάρκεια στην αγορά, υπάρχει ροή στον εφοδιασμό της με προϊόντα, δεν υπάρχει κίνδυνος επισιτιστικής επάρκειας, απλά για κάποια προϊόντα απαιτείται λίγος χρόνος για προσαρμογή της αγοράς στα νέα δεδομένα».
Παραδέχτηκε ότι «ένα μικρό πρόβλημα εντοπίζεται στο ηλιέλαιο, το οποίο όμως τα ελληνικά νοικοκυριά το χρησιμοποιούν λίγο, αλλά και εκεί έχουν βρεθεί εναλλακτικές λύσεις, όπως και στις ζωοτροφές, αλλά και στο μαλακό σιτάρι και στο καλαμπόκι, με εισαγωγές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και από τη Νότιο Αμερική και τον Καναδά».
Μορφή... χιονοστιβάδας
Εάν όμως οι ελλείψεις ορισμένων προϊόντων δημιουργούν ανησυχίες στην αγορά και σε μερίδα καταναλωτών, ακόμη πιο σοβαρό είναι το πρόβλημα των ανατιμήσεων, οι οποίες τους τελευταίους μήνες έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας στα περισσότερα από τα είδη που συνθέτουν το λεγόμενο καλάθι της νοικοκυράς, αλλά και τις πρώτες ύλες που αγοράζουν οι Έλληνες παραγωγοί.
►Διαβάστε και: «Καμπάνα» 647.000 ευρώ σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ για κερδοσκοπία
Η κυβέρνηση προσπαθεί να βάλει ένα φρένο στις τιμές «χτυπώντας» τα φαινόμενα αισχροκέρδειας. Η υπερφορολόγηση αδικαιολόγητων κερδών στον τομέα της ενέργειας αλλά και τα πρόστιμα-ρεκόρ που έχουν επιβληθεί σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε διοικητικό πρόστιμο ύψους 647.000 ευρώ που επιβλήθηκε χθες με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη, σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, διότι σε έλεγχο που διενήργησαν ελεγκτές της Διϋπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) διαπιστώθηκε ότι πωλούσε με μεγαλύτερο μεικτό περιθώριο κέρδους από αυτό που προβλέπει ο νόμος.
Στα ύψη λιπάσματα και ζωοτροφές
Το σίγουρο όμως είναι, με τις γεωπολιτικές συνθήκες που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, ότι οι τιμές των εμπορευμάτων συνεχίζουν την ανιούσα, επιβαρύνοντας περαιτέρω το κόστος ζωής και της συντριπτικής πλειονότητας των ελληνικών νοικοκυριών.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον πρωτογενή τομέα, η κατακόρυφη αύξηση στις τιμές των λιπασμάτων και των ζωοτροφών, σε συνδυασμό με το υψηλό ενεργειακό κόστος τους τελευταίους μήνες, έχει δημιουργήσει έντονες πιέσεις σε χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφους. Η εικόνα αυτή έχει επηρεάσει, όπως είναι φυσικό, και τη μεταποίηση, αλλά και τις τελικές τιμές των περισσότερων προϊόντων στα ράφια της λιανικής.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε πριν από μερικές ημέρες ο Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΚΙΝΑΛ, έχουν καταγραφεί οι εξής αυξήσεις στις τιμές των λιπασμάτων και των ζωοτροφών:
Παραδείγματα
Ο κ. Κωνσταντόπουλος αναφέρθηκε σε δύο παραδείγματα, για το πόσο έχουν επιβαρυνθεί οι Έλληνες παραγωγοί:
- Για έναν παραγωγό, το 2021, για την καλλιέργεια ελιών σε 250 δένδρα, το κόστος λιπασμάτων ήταν €170, ενώ φέτος θα χρειαστεί σχεδόν το τριπλάσιο κόστος για ένα σχετικό φθηνό λίπασμα.
- Για έναν παραγωγό σιτηρών και συγκεκριμένα στην καλλιέργεια καλαμποκιού, για δύο βασικά λιπάσματα /στρέμμα: 1 τσουβάλι 16-20-0 (σύνθετο λίπασμα) και 1 τσουβάλι νιτρική αμμωνία, το κόστος το 2021 ήταν €17+€17= €34. Σήμερα, για τα αντίστοιχα η τιμή είναι €30+€40=€70, δηλαδή διπλάσια από πέρυσι.
Προς νέες αυξήσεις τα κρέατα
Η δραματική αύξηση των τιμών στις ζωοτροφές έχει ήδη προκαλέσει μεγάλες πιέσεις στην ελληνική κτηνοτροφία και πτηνοτροφία, προοιωνίζοντας και νέες ανατιμήσεις σε προϊόντα κρέατος.
Δήλωση των αποθεμάτων
Η κυβέρνηση προχώρησε σε έκτακτα μέτρα για την εξασφάλιση της επάρκειας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων για την επισιτιστική ασφάλεια και την αποφυγή αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Με σχετική τροπολογία που πέρασε, ουσιαστικά υποχρεώνει όλους, όσες επιχειρήσεις ασχολούνται με την εμπορία, την εισαγωγή και την πώληση συγκεκριμένων προϊόντων -ενδεικτικά αναφέρονται ζωοτροφές, λιπάσματα, σιτάρι, κριθάρι, βρώμη και καλαμπόκι- να κάνουν δήλωση ακριβώς για να γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή ποια είναι τα αποθέματά τους, ώστε να μην αισχροκερδούν αυτή την περίοδο.
Μείωση προμηθειών από τη Ρωσία
Στο μεταξύ, όπως αναφέρουν οι Financial Times, οι τιμές των λιπασμάτων σπάνε νέα ρεκόρ, καθώς οι προμήθειες από τη Ρωσία, την κορυφαία εξαγωγική χώρα του κόσμου, έχουν μειωθεί, εντείνοντας περαιτέρω τους φόβους για την επισιτιστική ασφάλεια.
Σημειώνεται ότι η απαγόρευση των εξαγωγών της Ρωσίας από αυτόν τον μήνα -συμπεριλαμβανομένων βασικών συστατικών των καλλιεργειών, που περιέχουν άζωτο, ποτάσα και φωσφορικά άλατα- έχει εκτοξεύσει τις τιμές στα ύψη. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι αγρότες ήταν ήδη αντιμέτωποι με το υψηλό κόστος λιπασμάτων λόγω των κυρώσεων στη Λευκορωσία, κορυφαία παραγωγό ποτάσας, και τους περιορισμούς εξαγωγών από την Κίνα.
Συνεχίζεται η ανιούσα των τιμών σε σιτάρι και καλαμπόκι
Από την άλλη πλευρά, οι τιμές του καλαμποκιού και του σιταριού θα μπορούσαν να συνεχίσουν να αυξάνονται λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, σύμφωνα με τον Jim Cramer του CNBC.
►Διαβάστε και: Οικοδομικά υλικά: Ανοδος 9% στις τιμές τον Φεβρουάριο
Ο Cramer ανέφερε ότι η Ουκρανία και η Ρωσία αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής σιταριού και πρόσθεσε ότι, ενώ η φετινή σοδειά φυτεύτηκε πριν ξεσπάσει ο πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών, η συγκομιδή και η μεταφορά θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρόκληση, λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους και των ανησυχιών για την ασφάλεια.
Οι εκτιμήσεις
Οι τρέχουσες τιμές του σιταριού είναι οι υψηλότερες από το 2008, όταν μια σειρά παραγόντων, όπως οι υψηλές τιμές του πετρελαίου και ο ασυνήθιστα ξηρός καιρός στις ΗΠΑ, είχαν οδηγήσει στην εκτίναξη του σιταριού στα $13 ανά μπουσέλ, από τα $3-6 που κυμαίνονταν για δεκαετίες.
Αναφορικά με το καλαμπόκι, αν και η Ουκρανία αντιπροσωπεύει το 4% της παγκόσμιας παραγωγής, «κανένας trader δεν θέλει να πουλήσει καλαμπόκι, όταν ανεβαίνει το σιτάρι», ανέφερε ο Cramer, ο οποίος πρόσθεσε πως εάν τα futures καλαμποκιού ξεπεράσουν το ανώτατο όριο τιμής αντίστασης, γύρω στα $7,70, θα μπορούσε να πλησιάσει το επίπεδο-ρεκόρ των $8,50.
Σε ιστορικά υψηλά ο δείκτης αγροτικών προϊόντων
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το τελευταίο δελτίο αγροτικών προϊόντων της Τράπεζας Πειραιώς, σύμφωνα με το οποίο το σιτάρι, το καλαμπόκι και η σόγια καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά.
Ειδικότερα, για τα σιτηρά, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων, καθώς ανησυχεί για την έκταση της διαταραχής στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή. Για τη ζάχαρη, η αγορά εκτιμά πιθανό έλλειμμα ζάχαρης το 2022-23, ευνοώντας την τιμή της.
Επίσης, το υψηλό κόστος ζωοτροφών πιθανά να περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος, με ενίσχυση της τιμής του.
Συνολικά αναφέρει ότι ο δείκτης των αγροτικών προϊόντων κατέγραψε σε μηνιαίο επίπεδο άνοδο 12,05%, όπως και ο δείκτης των εμπορευμάτων (+6,62%). Ο λόγος της ανόδου ήταν η σύρραξη Ρωσίας-Ουκρανίας, οδηγώντας σε νέα ιστορικά υψηλά την τιμή του.
Συνεχώς αυξημένα έξοδα χωρίς αύξηση των εσόδων
Όπως είναι ευνόητο, η κατακόρυφη αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων επηρεάζει ουσιαστικά τη ζωή όλων μας, καθώς αφορά τα καύσιμα, το ηλεκτρικό ρεύμα και τα αγροδιατροφικά προϊόντα. Ανεβάζει, δηλαδή, συνεχώς τα καθημερινά έξοδα, σε μια περίοδο όμως κατά την οποία οι μισθοί των εργαζομένων αλλά και οι συντάξεις δεν έχουν μεταβληθεί αντίστοιχα, προκειμένου να μπορούν να ανταποκρίνονται στις νέες υποχρεώσεις.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
