Θετικές προοπτικές για την οικονομία το 2022 βλέπει στη φθινοπωρινή έκθεσή του το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, επισημαίνοντας, ωστόσο, τρεις κρίσιμους παράγοντες που ενδέχεται να θολώσουν τις καλές προοπτικές.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την έκθεση, η πορεία της πανδημίας και τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η μετάλλαξη Ομικρον, η έγκαιρη ενεργοποίηση των επενδύσεων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως διατείνεται το υπουργείο Οικονομικών και ο πληθωρισμός αποτελούν τους βασικούς κινδύνους για την ελληνική οικονομία το 2022.
Για το 2021 από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο εκτιμάται ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 6,1%, εκτίμηση η οποία κρίνεται συντηρητική σε σχέση με αντίστοιχες προβλέψεις πολλών οργανισμών (αύξηση πέριξ του 7%). Σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2019, σε όρους προστιθέμενης αξίας, η οικονομία έχει καλύψει μεγάλο μέρος των απωλειών που προκάλεσε η πανδημία -υπολείπεται κατά 2,8%
Σε ό,τι αφορά τον κορονοϊό, προβλέπεται ότι οι αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης θα συνεχίσουν να υποχωρούν κατά το έτος 2022. Επομένως, η επανεκκίνηση της οικονομίας, που θα προκαλέσει μια ιδιαίτερα ισχυρή θετική μεταβολή του ΑΕΠ κατά το 2021, θα συνεχιστεί κατά το επόμενο έτος. Ενδεχόμενες αναζωπυρώσεις τις πανδημίας στην Ελλάδα και πιθανά περιοριστικά μέτρα που αυτές θα επιφέρουν, θα επιβραδύνουν την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, περίπου το ήμισυ της προβλεπόμενης μεγέθυνσης του ΑΕΠ το 2022 οφείλεται στην ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης η οποία, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,9% σε σχέση με το 2021. Ενδεχόμενα περιοριστικά μέτρα θα θίξουν ευθέως την ιδιωτική κατανάλωση. Η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης προβλέπεται να στηριχτεί εν μέρει στην θετική μεταβολή των αμοιβών της μισθωτής εργασίας (3%), η οποία θα προέλθει κυρίως από την αύξηση του συνολικού όγκου της μισθωτής απασχόλησης και δευτερευόντως από την αύξηση της μέσης κατά κεφαλής αμοιβής της μισθωτής εργασίας.
Βάσει των παραπάνω, η ενδεχόμενη επιβράδυνση της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης λόγω περιοριστικών μέτρων θα έχει αρνητικές συνέπειες στον όγκο της απασχόλησης, δημιουργώντας ένα αρνητικό καθοδικό σπιράλ με αποτέλεσμα τον περιορισμό της μεγέθυνσης του ΑΕΠ.
Επενδύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης
Δεύτερος κρίσιμος παράγοντας, σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, είναι η εκτίμηση πως η συνολική επενδυτική δαπάνη της οικονομίας κατά το 2022 θα ενισχυθεί σημαντικά ως αποτέλεσμα, αφενός της γενικότερης επανεκκίνησης της οικονομίας, και αφετέρου των πρόσθετων θετικών επιπτώσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η κρίσιμη παραδοχή του υπουργείου Οικονομικών είναι πως το σύνολο των πληρωμών που θα πραγματοποιηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα μετατραπεί αυτομάτως σε επενδυτική δαπάνη, τονίζεται στην έκθεση. Ο σημαντικός ρόλος των δημόσιων επενδύσεων (περίπου 60% του συνόλου) μειώνει τις αβεβαιότητες που σχετίζονται με το ύψος των ιδιωτικών επενδύσεων, ωστόσο, είναι καίριας σημασίας η διασφάλιση ότι τα κανάλια διοχέτευσης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην ιδιωτική οικονομία θα λειτουργήσουν ομαλά και γρήγορα.
Συνεπώς, επισημαίνεται στην έκθεση, η ομαλή και γρήγορη ενεργοποίηση των σχημάτων στήριξης των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι κρίσιμης σημασίας για την πορεία της οικονομίας το 2022.
Αγκάθι ο πληθωρισμός
Τρίτος κρίσιμος παράγοντας, σύμφωνα πάντα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, είναι οι εξελίξεις στο πεδίο του πληθωρισμού, οι οποίες ενδεχομένως να σηματοδοτήσουν μεταβολές στη νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη που με τη σειρά τους μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις μακροοικονομικές εξελίξεις το 2022.
Επί του παρόντος, σημειώνεται στην έκθεση, οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρώπη θεωρούνται από τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μάλλον πρόσκαιρο φαινόμενο. Υπό αυτό το πρίσμα, θεωρείται ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα περιοριστούν στο άμεσο μέλλον στο βαθμό που θα υπάρξει αποσυμφόρηση στην εφοδιαστική αλυσίδα (αποφυγή bottlenecks) και οι τιμές της ενέργειας θα μειωθούν ή έστω θα σταθεροποιηθούν∙ συνεπώς επί του παρόντος δεν τίθεται θέμα περιορισμού της νομισματικής επέκτασης.
Παρόλα αυτά, δεν λείπουν οι πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για περιορισμό της χαλαρής νομισματικής πολιτικής. Αν επικρατήσει το δεύτερο σενάριο, το θετικό σενάριο του Υπουργείου Οικονομικών για αύξηση του ΑΕΠ κατά 4,5% το 2022 θα δοκιμαστεί, επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου.