Σε λίγες ώρες κλείνουν οι κάλπες στην Γερμανία, άλλα το ενδιαφέρον όλης της Ευρώπης είναι ήδη επικεντρωμένο στην «επόμενη ημέρα» (που μπορεί να διαρκέσει πολλές εβδομάδες), μέχρι να επιβεβαιωθεί ένα από τα μετεκλογικά σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης. Τότε θα μάθουμε ποιος θα είναι ο διάδοχος της απερχόμενης Καγκελάριου Αγκελα Μέρκελ.
Η γερμανική ηγεμονία μπορεί να …χαλάρωσε λίγο λόγω εκλογών και να έχει βγει πολύ πιο δυναμικά στο ευρωπαϊκό προσκήνιο η Γαλλία του Εμμανούελ Μακρόν, ο οποίος έχει όμως μπροστά του τις Γαλλικές προεδρικές εκλογές τον Απρίλιο του 2022. Ωστόσο η Γερμανία δεν πρόκειται να απολέσει την ισχύ της.
Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο πιο ισχυρός ηγέτης - με βαθιά πίστη στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα - είναι ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι. Ο «super Mario» άλλωστε πολύ πριν ακόμα αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας του – που πλήρωσε βαρύτατο τίμημα στην πρώτο κύμα της πανδημίας Covid 19, έχει δείξει ότι δεν ήταν «απλώς τραπεζίτης» στο τιμόνι Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
«Είναι πολύ πιο ικανός πολιτικός απ΄ότι περιμέναμε» δήλωνε την περασμένη άνοιξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) Ευρωπαίος διπλωμάτης, λίγες εβδομάδες αφού ο Ντράγκι δεν δίστασε να αποκαλέσει «δικτάτορα» τον Ταπίγ Ερντογάν.
Και όπως ανέφερε η Tagesschau «το γαλλο-γερμανικό δίδυμο που οδηγεί την Ευρώπη έχει γίνει τρίο με τον Ντράγκι».
►Economist: Το «χάλι» που αφήνει πίσω της η Μέρκελ σε Γερμανία και Ευρώπη
►Γερμανία: Αριστερή στροφή φοβούνται οι πλούσιοι - Βγάζουν τα χρήματά τους στην Ελβετία
Η Ευρώπη αναμένει τον διάδοχο της Μέρκελ
Το ποιο σενάριο θα επιβεβαιωθεί την «επομένη» των γερμανικών εκλογών, έχει βαρύνουσα σημασία για την πορεία της Ευρώπης και τη χάραξη πολιτικών, καθώς οι προκλήσεις σε όλα τα πεδία πολιτικής και οικονομίας είναι μεγάλες: από την αντιμετώπιση της πανδημίας, τις τιμές της ενέργειας και τον πληθωρισμό, μέχρι το μεταναστευτικό και την κλιματική αλλαγή. Ταυτόχρονα οι εξελίξεις σε Αφγανιστάν και η συμμαχία/συμφωνία AUKUS επαναφέρουν τη συζήτηση για κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική-αμυντική πολιτική.
Και φυσικά η συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας, το οποίο η ΕΕ ανέστειλε το 2020 και οι χώρες δαπάνησαν τρισεκατομμύρια ευρώ σε έκτακτα σχέδια, βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα του ευρωπαϊκού διαλόγου, που τυπικά ξεκίνησε στο Eurogroup στις αρχές Σεπτεμβρίου. Χώρες που δεν έχουν ακόμα επουλώσει τις πληγές της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 να ζητούν ακόμα να εγκαταλειφθεί το Σύμφωνο. Από την άλλη πλευρά 8 χώρες με επικεφαλής την Αυστρία Σουηδία, Φινλανδία, Λετονία, Δανία, Ολλανδία, Τσεχία και Σλοβακία ζήτησαν με επιστολή τους, όπως αποκάλυψε το Bloomberg στις αρχές Σεπτεμβρίου, να μείνει η ΕΕ εστιασμένη στη μείωση του χρέους. Αναγνωρίζουν ότι ενδεχομένων να υπάρχει ανάγκη για κάποιες «απλοποιήσεις και προσαρμογές» στους δημοσιονομικούς κανόνες, μόνο όμως αν οι προτάσεις δεν θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
Και αυτές οι πολύ κρίσιμες συζητήσεις έχουν ξεκινήσει χωρίς να γνωρίζουμε ένα «βασικό παίκτη», δηλαδή ποια θα είναι η επόμενη γερμανική κυβέρνηση, με την Γαλλία να αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε το πρώτο 6μηνο το 2022 και να προετοιμάζεται για τις προεδρικές εκλογές της άνοιξης και στο …βάθος είναι εκλογές στην Ιταλία (το 2023).
«Ανησυχείτε ότι ο πολιτικός κίνδυνος μπορεί να επιστρέψει στην Ευρώπη, ειδικά καθώς πρόκειται να φύγει ένας ηγέτης 16 ετών;» ρωτήθηκε πριν από λίγες ημέρες η Κριστίν Λαγκάρντ από το CSBC.
«Οποιαδήποτε αβεβαιότητα ευνοεί κινήσεις, προσδοκίες αλλά και φόβο, οπότε θα έλεγα ότι μόλις τελειώσουν οι εκλογές και έχετε περισσότερη σιγουριά για το αποτέλεσμα, εν αναμονή συζητήσεων συνασπισμού, τότε είναι καλύτερη κατάσταση από πριν, γιατί τότε έχετε την αβεβαιότητα. Ποιος θα είναι; Τι είδους συνασπισμός θα είναι; Ποιος Πρόεδρος θα εκλεγεί στη Γαλλία; Νομίζω ότι μόλις τελειώσουν οι εκλογές, τότε όλοι θα γνωρίζουν τι να περιμένουν και θα προετοιμάζονται για αυτό, οπότε μειώνει την αβεβαιότητα, στην πραγματικότητα» απάντησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Οι γερμανικές εκλογές και οι αγωγοί
Πριν από μερικές ημέρες ο επικεφαλής ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Mytilineos, Ευάγγελος Μυτιληναίος, χαρακτήρισε «τέλεια καταιγίδα» αυτό που συμβαίνει με την τιμή φυσικού αερίου το οποίο έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Και για να γίνει απόλυτα σαφής η ένταση αυτής της «τέλεια καταιγίδας», έκανε μια αναλογική σύγκριση της τρέχουσας τιμής του φυσικού αερίου με την τιμή της βενζίνης. Είναι, όπως είπε, σαν έχει αυξηθεί η βενζίνη από τα 1,6 ευρώ στα 7 ευρώ το λίτρο!
Ενας από τους λόγους της εκρηκτικής και άνευ προηγουμένου αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου, είναι ο αγωγός Nord Stream 2, για τον οποίο η Ρωσία έχει συμφωνία με τη Γερμανία, αλλά ο αγωγός αυτός δεν πρόκειται να τροφοδοτήσει άμεσα την Ευρώπη με φυσικό αέριο. «Τα 55 BCM του Nord Stream 2 είναι μια ποσότητα που θα έφερνε ισορροπία στην ευρωπαϊκή αγορά», ανέφερε ο Ε. Μυτιληναίος.
Παρά το γεγονός ότι η Μέρκλ κατέφερε να έρθει σε συμφωνία με τον Μπάιντεν για τον Nord Stream, ώστε να καμφθούν οι αντιδράσεις των ΗΠΑ (αλλά και χωρών και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, για την αυξανόμενη ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο στην Ουκρανία), ο αγωγός δεν πρόκειται να στείλει άμεσα φυσικό αέριο στην Ε.Ε. Θεωρητικά ο αγωγός είναι έτοιμος να μπει σε λειτουργία και να μεταφέρει αέριο που υπερκαλύπτει τις ανάγκες στην Ευρώπη, την 1η Οκτωβρίου. Ωστόσο θα χρειαστούν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τέσσερις μήνες νομικών και κοινοβουλευτικών διαδικασιών σε Γερμανία και Ε.Ε για να ανοίξουν οι στρόφιγγες του αγωγού.
Αλλά το πιο κρίσιμο είναι ποια στάση θα αποφασίσει να κρατήσει απέναντι στην Ρωσία και τον Βλαντιμιρ Πούτιν η νέα γερμανική κυβέρνηση, με επίκεντρο το θέμα της Ουκρανίας.
Ο Nord Stream 2 είναι «επικίνδυνο γεωπολιτικό όπλο» σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελέζνι, καθώς ο αγωγός αυτός μπορεί μεσοπρόθεσμα να στερήσει το Κίεβο από τουλάχιστον 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως, τα οποία εισπράττει τώρα για τη διαμετακόμιση του ρωσικού αερίου μέσω του εδάφους του προς την Ευρώπη, αλλά και από ένα μέσο πίεσης έναντι του ρώσου αντιπάλου της.
Ενεργειακό σχέδιο ενάντια στην ακρίβεια
Σύμφωνα με την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, πάντως, η εκτίναξη των τιμών ενέργειας – και ο αντίκτυπός της στον πληθωρισμό – μπορεί να είναι πιο μακροπρόθεσμο ζήτημα.
«Η ενέργεια θα είναι ένα θέμα που πιθανόν θα μας συνοδεύει για μεγαλύτερο διάστημα, επειδή μετακινούμαστε από τα ορυκτά καύσιμα ως πηγές ενέργειας», είπε η επικεφαλής της ΕΚΤ σε συνέντευξή της στο CNBC.
Η Ευρωζώνη και γενικότερα όλη η Ευρώπη αντιμετωπίζουν μεγάλη έλλειψη φυσικού αερίου που ωθεί ανοδικά τους λογαριασμούς ενέργειας των καταναλωτών. Η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχουν ανακοινώσει παρεμβάσεις για να αντισταθμίσουν μέρος της επιβάρυνσης στα νοικοκυριά.
Την περασμένη Πέμπτη για παράδειγμα, ο Μάριο Ντράγκι ανακοίνωση μέτρα αξίας 3 δις ευρώ για τη μείωση των «παραφουσκωμένων» λογαριασμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος. Παράλληλα όμως, ο Ιταλός πρωθυπουργός ζητά από την Ευρώπη να διασφαλίσει την ενεργειακή της τροφοδοσία από πολλαπλούς προμηθευτές για να ενισχύσει και τη διαπραγματευτική δυνατότητα των κρατών μελών, ώστε να συγκρατούνται οι τιμές. Η Ισπανία από την πλευρά της έχει αναλάβει ήδη πρωτοβουλία και με επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά να υπάρξει ένα σχεδιασμός ενός ευέλικτου συνόλου κατευθυντήριων γραμμών σε κοινοτικό επίπεδο, με τις οποίες τα κεφαλαία μπορούν να αμβλύνουν τις επιπτώσεις ξαφνικής ανόδου των τιμών ενέργειας. Στην ισπανική επιστολή περιέχονται προτάσεις όπως ο περιορισμός της κερδοσκοπίας στην αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2 και η κεντρική αγορά φυσικού αερίου.
Ο επικεφαλής της ιταλικής ενεργειακής εταιρείας ΕΝΙ Κλαούντιο Ντεσκάλτσι υπογράμμισε μιλώντας στη La Repubblica την αναγκαιότητα ενός ευρωπαϊκού δομημένου και μακροπρόθεσμου ενεργειακού σχεδίου ασφάλειας, δηλαδή «αυτό που δεν έχει κάνει μέχρι τώρα», καθώς τίθεται θέμα ασφαλείας τόσο για τις βιομηχανίας και την αγορά όσο και για τους ίδιους τους καταναλωτές.
Ο ίδιο θεωρεί ότι πως δεν θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα διαθεσιμότητας και ελλείψεων σε φυσικό αέριο, είναι όμως απολύτως βέβαιο «πως θα κοστίζει πολύ πιο ακριβά»!
Για τον Ε.Μυτιληναίο το απόλυτα καταστροφικό σενάριο στη σημερινή συγκυρία θα ήταν μια κακοκαιρία τύπου «Μήδεια» σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. «Θα είναι πόλεμος με "θύματα"», όπως είπε.
Σύμφωνα με το βασικό σενάριο της Citigroup, η απότομη διόρθωση των τιμών του φυσικού αερίου και του ρεύματος είναι πιθανή στα μέσα του 2022, ενώ η ακρίβεια στο καλάθι των νοικοκυριών μπορεί να ...τραβήξει ακόμα και το 2023.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
