Ξεκινά την Παρασκευή στο Eurogroup η συζήτηση για τις αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες μετά την τεράστια αύξηση του δημόσιου χρέους κατά τη διάρκεια της πανδημίας και για την τόνωση των δαπανών σχετικά με την κλιματική αλλαγή.
Στις πιθανές επιλογές περιλαμβάνονται η εξαίρεση των «πράσινων» επενδύσεων από τους υπολογισμούς των ορίων για το έλλειμμα και το χρέος και η προσωρινή αναστολή των υφιστάμενων κανόνων για το χρέος, σύμφωνα με έγγραφα που έχουν ετοιμασθεί για τις συζητήσεις.
Σλοβενική προεδρία: Μεγάλη προσοχή στον ρυθμό μείωσης των ελλειμμάτων
«Η πρόκληση τα ερχόμενα χρόνια θα είναι να μειωθούν τα ελλείμματα με παράλληλα αύξηση των πράσινων επενδύσεων για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της ΕΕ σχετικά με τη μείωση των εκπομπών ρύπων ή οποιωνδήποτε άλλων επενδύσεων», αναφέρει έγγραφο της Σλοβενίας, η οποία έχει την προεδρία της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο και θα φιλοξενήσει το Eurogroup.
«Το χρονοδιάγραμμα εξάλειψης των υπερβολικών ελλειμμάτων και την επίτευξη διαρθρωτικής ισορροπίας θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά καθώς είναι πολύ σημαντικό να μην εμποδιστεί η ανάπτυξη από δημοσιονομικούς περιορισμούς», αναφέρει το έγγραφο της προεδρίας.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ, που καθιερώθηκαν το 1997 και έχουν αναθεωρηθεί τρεις φορές έκτοτε, προβλέπουν ότι το κρατικό έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ και το χρέος το 60% του ΑΕΠ.
Οι κανόνες ανεστάλησαν το 2020 λόγω της πανδημίας αλλά αναμένεται να ισχύσουν και πάλι από το 2023, ενώ οι αλλαγές μπορεί να γίνουν νωρίτερα για να προσαρμοστούν οι κανόνες στις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ.
Τι προτείνει το Bruegel
Ανάλυση του ινστιτούτου Bruegel, την οποία ζήτησαν οι υπουργοί, έδειξε ότι για να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι κλιματικοί στόχοι της ΕΕ θα πρέπει να γίνονται επιπλέον δημόσιες επενδύσεις της τάξης του 0,5% έως 1% του ΑΕΠ ετησίως κατά τη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας και ότι αυτό μπορεί να κάνει αναγκαία την ευελιξία των κανόνων.
«Υπάρχουν σημαντικές επενδυτικές ανάγκες που θα είναι πολύ δύσκολο να καλυφθούν με το σημερινό δημοσιονομικό πλαίσιο. Τα προηγούμενα επεισόδια δημοσιονομικής προσαρμογής οδήγησαν σε μεγάλες μειώσεις των δημόσιων επενδύσεων, ενώ τώρα υπάρχει ανάγκη για μεγάλη αύξηση των επενδύσεων», σύμφωνα με το Bruegel.
«Eνας ‘πράσινος χρυσός κανόνας’ (η εξαίρεση των καθαρών πράσινων επενδύσεων από τους δημοσιονομικούς δείκτες που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης στους δημοσιονομικούς κανόνες», είναι η πιο υποσχόμενη επιλογή για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα αυτό», πρόσθεσε το ινστιτούτο.
Ορισμένοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι οι κανόνες αντανακλούν το παρελθόν, όταν το χρέος ήταν σχετικά χαμηλό και τα επιτόκια σχετικά υψηλά, σε αντίθεση με σήμερα που το χρέος είναι υψηλό και τα επιτόκια πολύ χαμηλά ή αρνητικά, κάτι που κάνει το υψηλό χρέος πιο βιώσιμο.
Ένα άλλο μειονέκτημα των κανόνων είναι ότι δεν προβλέπουν καμία ειδική μεταχείριση για τις δημόσιες επενδύσεις σε μία περίοδο που οι χώρες της ΕΕ ξεκινούν τον μεγαλύτερο μετασχηματισμό των οικονομιών τους για να επιτύχουν μηδενικές εκπομπές ρύπων έως το 2050. Η επαναφορά των ελλειμμάτων στο 3% και του χρέους στο 60% θα αποτελούσε μεγάλη πρόκληση και θα μπορούσε να ανακόψει την ανάκαμψη, ανέφεραν άλλοι αξιωματούχοι.
Στο 8% του ΑΕΠ το έλλειμμα της Ευρωζώνης φέτος και στο 102,4% το χρέος
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι 19 χώρες της Ευρωζώνης θα έχουν δημοσιονομικό έλλειμμα 8% του ΑΕΠ φέτος από 7,2% πέρυσι, ενώ το δημόσιο χρέος τους αναμένεται να φθάσει στο 102,4% του ΑΕΠ, με τις διαφορές να είναι μεγάλες μεταξύ των χωρών.
Το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, που θα χρηματοδοτήσει όλες τις χώρες της ΕΕ έως το 2026 για πράσινες επενδύσεις, ψηφιοποίηση και έρευνα και ανάπτυξη, θα βοηθήσουν στην αντιστάθμιση της όποιας σχεδιαζόμενης δημοσιονομικής προσαρμογής, τόνισε το Bruegel, προσθέτοντας ότι θα πρέπει και οι δημοσιονομικοί κανόνες να εφαρμοστούν με τη μέγιστη ευελιξία.
Το ινστιτούτο συνιστά στην ΕΕ να ξεχάσει τον κανόνα που προβλέπει ότι κάθε χώρα πρέπει να μειώνει το δημόσιο χρέος της που υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ κατά το ένα εικοστό κάθε χρόνο, επειδή δεν είναι ρεαλιστικός με το χρέος να είναι τόσο υψηλό. «Ενας πολύ ταχύς ρυθμός δημοσιονομικής προσαρμογής, όπως μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2007 και τις κρίσεις του ευρώ που ακολούθησαν, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη δυνητική παραγωγή και να προκαλέσει νέα ύφεση και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφευχθεί», σημείωσε.
Οι συζητήσεις για τις αλλαγές των κανόνων, ώστε να ταιριάζουν καλύτερα στη μεταβολή της οικονομικής πραγματικότητας, θα είναι πιθανόν δύσκολες και θα κρατήσουν και για μεγάλο διάστημα του 2022.
Με πληροφορίες από Reuters
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
