«Καμπανάκι» αυξήσεων των τιμών σε βασικά αγαθά χτυπούν οι φορείς του λιανεμπορίου λόγω των σημαντικών ανατιμήσεων στις πρώτες ύλες διεθνώς αλλά και σε αυτές των ναύλων που φτάνουν ακόμη και στο δυσθεώρητο 525%.

Όπως επισημαίνει το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), μέχρι τώρα οι αυξήσεις τιμών πρώτων υλών φαίνεται να έχουν απορροφηθεί από τους προμηθευτές και το λιανεμπόριο στην Ελλάδα. "Αυτό όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο για το μέλλον, εφόσον οι αυξητικές τάσεις συνεχίζονται", προσθέτει με νόημα το Ινστιτούτο σε έρευνα του για τον δείκτη τιμών καταναλωτή στα τρόφιμα. 

Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμών εισροών αγροτικής παραγωγής της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει αύξηση τους πρώτους μήνες του 2021. Ειδικότερα οι τιμές του περασμένου Μαρτίου, σε σύγκριση με τις τιμές του Μαρτίου 2020, παρουσίασαν αύξηση 3,4%. Πρόκειται για τον δείκτη που μετρά τις τιμές που καταβάλλουν οι παραγωγοί όταν αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες για τη γεωργική – κτηνοτροφική παραγωγή. Οι αυξήσεις αυτές οφείλονται κυρίως στις αυξήσεις τιμών στις ζωοτροφές και στο κόστος ενέργειας.

Οι αυξήσεις αυτές φαίνεται ότι μεταφέρονται πλέον προς τους επόμενους κόμβους της αλυσίδας αξίας, καθώς αυξάνονται και οι δείκτες τιμών εκροών αγροτικής παραγωγής, δηλαδή οι τιμές διάθεσης των προϊόντων. Για παράδειγμα ο δείκτης φυτικής παραγωγής παρουσιάζει αύξηση 6,1% σε σχέση με το 2020 και ο δείκτης ζωικής παραγωγής 0,6% σε σχέση με το 2020.

Παράλληλα όμως ανησυχητικά μηνύματα έρχονται από τους διεθνείς δείκτες. Ο δείκτης πρώτων υλών τροφίμων και ποτών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (Commodity Food and Beverage Price Index Monthly Price) καταγράφει σε ένα μόλις χρόνο εξαιρετικά μεγάλη αύξηση άνω του 30%, από 92,42 τον Απρίλιο του 2020 σε 125,16 τον Απρίλιο του 2021. Οι αυξήσεις αυτές οφείλονται κυρίως στις αυξήσεις των πρώτων υλών παραγωγής και όχι τόσο στις αυξήσεις του κόστους ενέργειας.

Αντίστοιχα ευρήματα προκύπτουν και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO). Ο δείκτης τιμών τροφίμων FAO, ή FAO Food Price Index (FFPI), μετράει τη μηνιαία μεταβολή στις διεθνείς τιμές ενός καλαθιού πρώτων υλών. Ο δείκτης έφτασε τον Απρίλιο του 2021 στις 120,9 μονάδες, 28,4 μονάδες αυξημένος σε σχέση με τον Απρίλιο του 2020, ενώ κατέγραψε για 11^ο συνεχόμενο μήνα αύξηση στην τιμή του φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών.

Όλοι οι επιμέρους δείκτες παρουσιάζουν αυξήσεις (δημητριακά, έλαια, κρέας, γαλακτοκομικά, ζάχαρη) με μεγαλύτερες αυξήσεις από αυτές να καταγράφονται στα φυτικά έλαια και στα δημητριακά. Οι αυξήσεις οφείλονται κυρίως στην αποδοτικότητα της παραγωγής στις μεγάλες παραγωγούς χώρες και στην αύξηση της ζήτησης από τις χώρες της Ασίας.

Αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές.

Οι αυξήσεις φτάνουν στο καλάθι της νοικοκυράς 

Ήδη καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις αγαθών στην αγορά. Η ανατιμηση σε πρώτες ύλες όπως σιτηρά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη, καφέ και βοδινό κρέας ξεκινά από 3,63% και φτάνει το 26,59% σύμφωνα με τα στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ).

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Open TV, στα σούπερ μάρκετ ήδη καταγράφονται αυξήσεις τιμών σε προϊόντα όπως:

• Χαρτικά: 4-12%
• Άλευρα: 10% 
• Σπορέλαια: 50% 

Παράλληλα, ήδη έχει αυξηθεί η τιμή (κατά μερικά λεπτά του ευρώ)  σε καταναλωτικά αγαθά στα σούπερ μάρκετ, όπως στα παρακάτω: 

• Ρύζι: Από 1,70 ευρώ σε 1,90 ευρώ 
• Καφές: Από 5,40 ευρώ σε 5,70 ευρώ 
• Βρεφικό γάλα: Από 10,70 ευρώ σε 10,80 ευρώ 

Αυξάνεται και η τιμή των καυσίμων

Εκτός από την αύξηση στις τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ, η τσέπη του καταναλωτή πιέζεται και από την αύξηση στα καύσιμα, οι οποίες επηρεάζουν με τη σειρά τους και τις τιμές των προϊόντων.  Συγκεκριμένα όσον αφορά στη μέση τιμή σε:

Αμόλυβδη

Σήμερα διαμορφώνεται στα 1,61 ευρώ ανά λίτρο
Πέρυσι τέτοια εποχή η τιμή ήταν στα 1,36 ευρώ ανά λίτρο 

Πετρέλαιο κίνησης 

Σήμερα: 1,110 ευρώ το λίτρο 
Πριν από 1 χρόνο: ευρώ 1,330 το λίτρο

«Εξωπραγματική αύξηση ναύλων»

Μέσα σε αυτό το εκρηκτικό μείγμα αυξήσεων, οι επιχειρήσεις στο σύνολό τους, εξαγωγικές και εισαγωγικές, έχουν να αντιμετωπίσουν και την αλματώδη άνοδο του κόστους του ναύλου, ο οποίος από την Ασία στην Ευρώπη έχει αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο κατά 525%, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΒΕΑ, Κωνσταντίνο Μίχαλο. Η μεταφορά ενός κοντέινερ κοστίζει πλέον πάνω από 10.000 δολάρια όταν πριν περίπου ένα χρόνο η τιμή του ήταν αισθητά κάτω από 2.000 δολάρια.

Μέσα σε ένα έτος, όπως σημειώνει ο πρόεδρος, οι διεθνείς τιμές των προϊόντων έχουν παρουσιάσει άνοδο σε διψήφια ποσοστά: Ενδεικτικά, το πετρέλαιο θέρμανσης έχει αυξηθεί κατά 37,94%, η βενζίνη κατά 52,14%, η σόγια κατά 17,10%, ο καφές κατά 26,59%, το γάλα κατά 20,06%, το καλαμπόκι κατά 35,64%, τα πουλερικά κατά 16,64%, το μαλλί κατά 12,72%, ο χαλκός κατά 33,19%, το αλουμίνιο κατά 26,54% κλπ. 

Οι πληθωριστικές αυτές τάσεις που παρατηρούνται καθιστούν αποτρεπτικές τις εισαγωγές πρώτων υλών αλλά και τελικών προϊόντων στη χώρα μας, καθώς μεγάλος αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων δεν μπορεί να αντεπεξέλθει σε τέτοια κόστη, ενώ οι τάσεις αυτές, ανόδου των τιμών, είναι αδύνατον να απορροφηθούν από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Και βέβαια, λόγω της δεδομένης οικονομικής κατάστασης των καταναλωτών, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφευχθεί η περαιτέρω συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης, βάζοντας την ελληνική οικονομία σε ένα νέο φαύλο κύκλο υφεσιακών πιέσεων. 

 Ενδεικτικές αυξήσεις διεθνών τιμών από 31/5/20 έως 31/5/21 πρώτων υλών και προϊόντων που συναλλάσσονται στα διεθνή χρηματιστήρια:

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!