Σχεδόν 20 δισ. ευρώ παραμένουν εγκλωβισμένα σε επιχειρήσεις-«ζόμπι» στην Ελλάδα, στερώντας από την οικονομία πολύτιμους πόρους για την ανάπτυξή της. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ, μία στις δέκα επιχειρήσεις ανήκει σε αυτή την κατηγορία, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους να αντιστοιχούν στο 9,5% του ΑΕΠ. Η επιτάχυνση της διαδικασίας διευθέτησης αυτών των δανείων θα μπορούσε να ενισχύσει την οικονομική δραστηριότητα και να απελευθερώσει κεφάλαια για πιο παραγωγικές επενδύσεις.
Το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων και η παρουσία εταιρειών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τους τόκους τους επί σειρά ετών αποτελούν σοβαρά εμπόδια για την ελληνική οικονομία. Η μελέτη του ΙΟΒΕ υπογραμμίζει ότι αυτές οι επιχειρήσεις όχι μόνο επιβαρύνουν την αγορά, αλλά περιορίζουν και τον υγιή ανταγωνισμό.
Η αξία των εξασφαλίσεων που σχετίζονται με τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια φτάνει τα 19,8 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά επιτακτική τη γρήγορη διευθέτηση των προβληματικών οφειλών. Η αποτελεσματική ανακατανομή αυτών των κεφαλαίων σε δυναμικότερους κλάδους θα μπορούσε να ενισχύσει τη συνολική απόδοση της οικονομίας.
Παρά τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των επιχειρήσεων-«ζόμπι» σε σχέση με τα επίπεδα ρεκόρ του 2013 και του 2015 αντίστοιχα, το φαινόμενο συνεχίζει να επηρεάζει συγκεκριμένους τομείς. Το ποσοστό των επιχειρήσεων αυτών αυξήθηκε από 10% το 2005 σε 18,6% το 2013, πριν μειωθεί στο 8,9% το 2022. Αν και οι περισσότερες ανήκουν στην κατηγορία των πολύ μικρών επιχειρήσεων, η γενικότερη τάση μετά το 2013 είναι πτωτική.
Κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια
Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων στις τράπεζες υπήρξε σημαντική, μειώνοντας το ποσό από 58 δισ. ευρώ (47% των δανείων) το 2015 σε 8,9 δισ. ευρώ (8,1%) το 2022. Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως σε διαγραφές, πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων, με την οργανική βελτίωση να είναι λιγότερο αξιοσημείωτη. Παρά τη μείωση αυτή, ένα μεγάλο μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ύψους 33,4 δισ. ευρώ, έχει μεταφερθεί εκτός των τραπεζικών ισολογισμών και διαχειρίζεται πλέον από εξειδικευμένες εταιρείες.
Παρά την πρόοδο, το συνολικό απόθεμα των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων στην οικονομία μειώθηκε μόνο κατά 28% την περίοδο 2016-2022, φτάνοντας τα 42 δισ. ευρώ το 2022. Η ύπαρξη πολλών προβληματικών επιχειρήσεων, που συνεχίζουν να λειτουργούν χωρίς να είναι βιώσιμες, δυσχεραίνει την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ επιπλέον επηρεάζει αρνητικά την παραγωγικότητα και τη σωστή κατανομή των πόρων στην αγορά. Οι επιπτώσεις αυτής της κατάστασης επεκτείνονται πέρα από τις ίδιες τις προβληματικές επιχειρήσεις, πλήττοντας ολόκληρη την οικονομία και περιορίζοντας τις ευκαιρίες ανάπτυξης, επηρεάζοντας αρνητικά τις υγιείς επιχειρήσεις.
Αν και σημειώθηκε πρόοδος, το υπόλοιπο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει υψηλό και απαιτεί συνεχής παρακολούθηση και ενδεχόμενη παρέμβαση για την πλήρη αποκατάσταση της οικονομικής ισορροπίας.
→ Διαβάστε επίσης: ΙΟΒΕ: Προβλέπει ανάπτυξη και πληθωρισμό 2,4% το 2025 - Υψηλό έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο
Τα ευρήματα
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, προκύπτουν πέντε βασικά ευρήματα:
- Οι υγιείς επιχειρήσεις παρουσιάζουν καλύτερες επιδόσεις από τις εταιρείες «ζόμπι» όσον αφορά τις επενδύσεις, την απασχόληση και την παραγωγικότητα.
- Η συγκέντρωση κεφαλαίου σε επιχειρήσεις «ζόμπι» επηρεάζει αρνητικά τον ρυθμό αύξησης των επενδύσεων στις υγιείς εταιρείες.
- Οι υγιείς επιχειρήσεις αναγκάζονται να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους για να επιβιώσουν λόγω της παρουσίας εταιρειών «ζόμπι» στην αγορά.
- Η ύπαρξη πολλών προβληματικών επιχειρήσεων δυσχεραίνει την ανακατανομή κεφαλαίου σε πιο παραγωγικές επενδύσεις.
- Οι νεότερες και μεγαλύτερες σε μέγεθος επιχειρήσεις εμφανίζουν συνολικά καλύτερες επιδόσεις σε όλους τους τομείς ανάπτυξης.
Η εφαρμογή μέτρων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των εταιρειών «ζόμπι» θα ενισχύσει την οικονομία, καλύπτοντας το επενδυτικό κενό και μειώνοντας την ανεργία. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων αναμένεται να αυξήσει τις επενδύσεις και να βελτιώσει τη συνολική ανταγωνιστικότητα της χώρας. Οι θετικές συνέπειες περιλαμβάνουν την καλύτερη λειτουργία των υγιών επιχειρήσεων, την αποδέσμευση κεφαλαίων και την αποδοτικότερη κατανομή των οικονομικών πόρων, επιτρέποντας έτσι την κατεύθυνση τους προς πιο παραγωγικούς τομείς.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
