Η Ρωσία προωθεί την κατασκευή δύο νέων εμπορικών δρόμων, με στόχο να ενισχύσει περαιτέρω τις οικονομικές σχέσεις της με την Κίνα, την Ινδία και γενικότερα τις ασιατικές χώρες και να θωρακιστεί από τις κυρώσεις της Δύσης.
Η δημιουργία ενός σιδηροδρομικού και ναυτιλιακού δικτύου μέσω του Ιράν και το άνοιγμα μίας διαδρομής στην Αρκτική αναμένεται να ενισχύσουν τη στροφή της Μόσχας από την Ευρώπη προς τις ασιατικές υπερδυνάμεις Κίνα και Ινδία.
Οι δρόμοι αυτοί μπορούν να φέρουν τη Ρωσία στο επίκεντρο μεγάλου μέρους του διεθνούς εμπορίου, παρά την προσπάθεια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να απομονώσουν τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Μείωση κατά 30%-50% του χρόνου μεταφοράς
Οι νέες διαδρομές θα μπορούσαν να μειώσουν κατά 30%-50% τους χρόνους μεταφοράς εμπορευμάτων σε σύγκριση με τη διαδρομή μέσω της διώρυγας του Σουέζ και να παρακάμψουν τα προβλήματα ασφαλείας που μαστίζουν την Ερυθρά Θάλασσα, καθώς οι αντάρτες Χούθι επιτίθενται σε πλοία λόγω του πολέμου του Ισραήλ κατά της Χαμάς στη Γάζα. Οι επιθέσεις του Ιράν με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη με στόχο το Ισραήλ έχουν εντείνει εξ άλλου την περιφερειακή αναταραχή.
Μεγάλες οικονομίες της Ασίας και του Περσικού Κόλπου έχουν δείξει ενδιαφέρον για τις νέες διαδρομές, αλλά υπάρχουν σημαντικά εμπόδια για την υλοποίησή τους. Οι απαραχαιωμένες ιρανικές υποδομές εμποδίζουν την ανάπτυξη του Διεθνούς Διαδρόμου Μεταφορών Βορρά-Νότου που συνδέει την Ινδία με το ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας. Και παρά το ότι το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική λόγω της κλιματικής αλλαγής μπορεί να καταστήσει τη Βόρεια Θαλάσσια Οδό ή NSR μια πιο βιώσιμη επιλογή, παραμένουν τρομερές υλικοτεχνικές προκλήσεις κατά μήκος της απομακρυσμένης ακτογραμμής της Ρωσίας.
Η Ρωσία επενδύει 25 δισ. δολάρια
Η Ρωσία ετοιμάζεται να επενδύσει περισσότερα από 25 δις. δολάρια για την αναβάθμιση της διαδρομής μέσω του Ιράν και τη βελτίωση των εγκαταστάσεων κατά μήκος της ρωσικής ακτογραμμής της Αρκτικής, συμπεριλαμβανομένου ενός στόλου παγοθραυστικών που κατασκευάζονται στην εγχώρια αγορά.
Σχεδιάζει επίσης να περιπολεί τη διαδρομή NSR με ένα δίκτυο βάσεων μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ανέφερε η εφημερίδα Ισβέστια, επικαλούμενη αξιωματούχο του υπουργείου Άμυνας.
Η Μόσχα χορήγησε δάνειο ύψους 1,3 δισ. ευρώ στο Ιράν τον περασμένο Μάιο για την κατασκευή μιας ζωτικής σημασίας σιδηροδρομική σύνδεση μήκους 162 χιλιομέτρων για να συνδέσει την πόλη Ραστ κατά μήκος της ακτής της Κασπίας Θάλασσας με την Αστάρα στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν.
Μόλις ολοκληρωθεί, ο σιδηρόδρομος θα επιτρέπει τη μεταφορά εμπορευμάτων από την Αγία Πετρούπολη στο Μπαντάρ Αμπάς, το κύριο εξαγωγικό λιμάνι του Ιράν στον Περσικό Κόλπο.
«Η κατασκευή του θα μας επιτρέψει να δημιουργήσουμε άμεσες και χωρίς διακοπές σιδηροδρομικές μεταφορές σε όλο το μήκος της διαδρομής Βορρά-Νότου», δήλωσε ο Πούτιν κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με τον Ιρανό ομόλογό του Εμπραχίμ Ραΐσι. «Αυτό θα συμβάλει σημαντικά στη διαφοροποίηση των παγκόσμιων ροών μεταφορών», πρόσθεσε.
Αύξηση της μεταφορικής ικανότητας
Η ικανότητα μεταφοράς εμπορευμάτων κατά μήκος της διαδρομής Βορρά-Νότου, η οποία περιλαμβάνει μια μεγαλύτερη σιδηροδρομική σύνδεση μέσω της κεντρικής Ασίας και ένα που διέρχεται από την Κασπία, θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 85% σε 35 εκατ. τόνους ετησίως έως το 2030, σύμφωνα με την Ευρασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης.
Θα συνδέει τη Ρωσία με το Ιράν και την Ινδία, καθώς και δυνητικά με την υπόλοιπη Νότια Ασία, τον Περσικό Κόλπο και την Αφρική. Τον περασμένο Αύγουστο, η Ρωσία έστειλε το πρώτο της απευθείας εμπορικό τρένο στη Σαουδική Αραβία.
«Εάν οι άλλες διαδρομές διακοπούν, αυτή θα συνεχίσει να λειτουργεί επειδή είναι ανθεκτική στις κυρώσεις», δήλωσε αναλυτής στο Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων.
Εκτίναξη του εμπορίου με Κίνα και Ινδία
Με κινητήρια δύναμη τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου και τις ρωσικές αγορές ηλεκτρονικών ειδών, βιομηχανικού εξοπλισμού και αυτοκινήτων, το εμπόριο με την Κίνα έφτασε το 2023 στο ποσό ρεκόρ των 240 δις. δολαρίων, υπερδιπλάσιο από τα 108 δις. δολάρια που είχε φτάσει το 2020.
Το εμπόριο με την Ινδία αυξήθηκε σε σχεδόν 64 δις. δολάρια πέρυσι, έναντι μόλις 10 δις. δολαρίων τρία χρόνια νωρίτερα, καθώς οι αγορές ρωσικού πετρελαίου από το Νέο Δελχί έχουν εκτοξευθεί μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Το αυξανόμενο εμπόριο της Ρωσίας με την Κίνα ωθεί ήδη το Κρεμλίνο να δαπανήσει δισεκατομμύρια για την αναβάθμιση των τεράστιων ανατολικών σιδηροδρόμων του, ώστε να επεκτείνει τη χωρητικότητα της Υπερσιβηρικής και της κύριας γραμμής Βαϊκάλης-Αμούρ μέχρι το 2030.
Μείωση των ροών με την Τουρκία
Ωστόσο, η εμπορική έκρηξη της Τουρκίας με τη Ρωσία παραπαίει, καθώς οι ΗΠΑ και η ΕΕ περιορίζουν τα λεγόμενα αγαθά διπλής χρήσης, τα οποία θα μπορούσαν να παράσχουν στο Κρεμλίνο μια ζωτική γραμμή για τη στρατιωτική του επίθεση στην Ουκρανία. Τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα αυτό το μήνα από το υπουργείο Εμπορίου της Τουρκίας έδειξαν ότι οι εξαγωγές προς τη Ρωσία μειώθηκαν κατά ένα τρίτο το πρώτο τρίμηνο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα.
Η ανάπτυξη της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού έχει επιβραδυνθεί από τις δυτικές κυρώσεις για την εισβολή στην Ουκρανία, οι οποίες έχουν καθυστερήσει ρωσικό σχέδιο εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου από το εργοστάσιο Arctic LNG 2 στην Ασία, καθώς βασικοί ξένοι επενδυτές πάγωσαν τη συμμετοχή τους.
Οι κυρώσεις ανέτρεψαν επίσης τα συμβόλαια για την απόκτηση εξειδικευμένων παγοθραυστικών σκαφών που απαιτούνται για την πλοήγηση στα παγωμένα νερά του εργοστασίου.
Η κινεζική ναυτιλιακή εταιρεία Cosco σταμάτησε να χρησιμοποιεί τη διαδρομή από το 2022, παρόλο που ένα ταξίδι από το Νταλιάν της Κίνας στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας κατά μήκος της NSR διαρκεί περίπου 33 ημέρες, σε σύγκριση με 48 ημέρες μέσω της διώρυγας του Σουέζ.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!