Με μία τεράστια καταιγίδα εταιρικού χρέους, που έχει συσσωρευθεί σε περιόδους εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων και τώρα πρέπει να αποπληρωθεί με τα επιτόκια να έχουν φθάσει στα ύψη, βρίσκεται αντιμέτωπη η παγκόσμια οικονομία.
Ο Ρίτσαρντ Κούπερ, εταίρος στη μεγάλη δικηγορική εταιρεία για εταιρικές πτωχεύσεις, Cleary Gottlieb, χτυπά καμπανάκι κινδύνου και η εκτίμησή του έχει ιδιαίτερη σημασία λόγω της δραστηριότητας που έχει στον χώρο αυτό επί δεκαετίες, με εμπειρία από τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 έως πιο πρόσφατα με την πανδημία του κορονοϊού.
Ο ίδιος λέει ότι το τηλέφωνο του κτυπά συχνά το τελευταίο διάστημα. «Η κατάσταση μοιάζει διαφορετική σε σχέση με προηγούμενους κύκλους. Θα υπάρξουν πολλές χρεοκοπίες», αναφέρει.
Η καταιγίδα των επιχειρηματικών δανείων που κινδυνεύουν να «σκάσουν» ξεπερνά τα 500 δις. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το Bloomberg. Το ποσό αυτό να είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αυξηθεί περαιτέρω, εντείνοντας τις ανησυχίες στην Wall Street καθώς στην περίπτωση που υπάρξουν μεγάλης κλίμακας χρεοκοπίες θα επιβραδυνθεί η ανάπτυξη της οικονομίας που είναι ήδη χαμηλή και θα πιεσθούν πιστωτικές αγορές.
Κίνδυνος από τα υψηλά επιτόκια
Η απειλή για ένα μεγάλο κύμα πτωχεύσεων δεν σχετίζεται μόνο ή κυρίως με το κλασικό πρότυπο του καπιταλισμού, όπου ορισμένες επιχειρήσεις απαξιώνονται λόγω της τεχνολογικής προόδου.
Το ανησυχητικό στοιχείο σε αυτή τη φάση είναι ότι τα χρέη σωρεύτηκαν στην περίοδο των πολύ χαμηλών επιτοκίων και τώρα πολλές επιχειρήσεις δυσκολεύονται να τα εξυπηρετήσουν.
Η δυσκολία για τις επιχειρήσεις είναι σε μεγάλο βαθμό προγραμματισμένη καθώς οι αυξήσεις των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες για την πάταξη του πληθωρισμού γίνονται για να επιβραδυνθούν οι οικονομίες και να περιοριστεί η ροή των δανείων στις επιχειρήσεις, εν γνώσει τους ότι κάποιες από αυτές θα χρεοκοπήσουν.
Πάνω από 3 τρισ. δολάρια τα junk bonds στις ΗΠΑ
Στις ΗΠΑ, το ποσό των ομολόγων υψηλής απόδοσης (junk bonds) καθώς και των δανείων υψηλού κινδύνου (leveraged loans), τα οποία έχουν πάρει λιγότερο αξιόπιστες επιχειρήσεις – υπερδιπλασιάστηκε από το 2008 και ξεπέρασε τα 3 τρις. δολάρια το 2021, πριν ακόμη αρχίσει η Fed το ράλι αύξησης των επιτοκίων.
Την ίδια περίοδο, ο δανεισμός των κινεζικών εταιρειών αυξήθηκε περισσότερο από την αύξηση του ΑΕΠ της χώρας, ενώ στην Ευρωζώνη οι πωλήσεις junk bonds αυξήθηκαν πάνω από 40% μόνο το 2021. Όλα τα ομόλογα αυτά θα πρέπει να αποπληρωθούν τα επόμενα λίγα χρόνια.
Με την ανάπτυξη να επιβραδύνεται στην Κίνα και την Ευρώπη – και τη Fed να είναι πιθανό να συνεχίσει τις αυξήσεις επιτοκίων – οι αποπληρωμές των δανείων αυτών μπορεί να είναι αδύνατες για κάποιες εταιρείες.
Αύξηση 360% των προβληματικών ομολόγων
Μόνο στην αμερικανική ήπειρο, ο όγκος των προβληματικών ομολόγων και δανείων έχει αυξηθεί ήδη 360% από το 2021 και αν συνεχιστεί να αυξάνεται θα μπορούσε να οδηγήσει στον πρώτο ευρύ κύκλο χρεοκοπιών μετά τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση.
Από την αρχή του 2023 έχουν υπάρξει ήδη πάνω από 120 πτωχεύσεις μεγάλων εταιρειών στις ΗΠΑ. Ωστόσο, σε παγκόσμιο επίπεδο οι χρεοκοπίες αφορούν σε λιγότερο από το 15% του χρέους σχεδόν 600 δις. δολαρίων που βρίσκεται σε επίπεδα κινδύνου. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες που οφείλουν ποσά πάνω από 500 δις. δολάρια πιθανόν να μη μπορέσουν να τα αποπληρώσουν.
Οι προβλέψεις του Moody's
Ο οίκος πιστοληπτική αξιολόγησης Moody’s αναμένει ότι το ποσοστό χρεοκοπιών για τις εταιρείες χωρίς πιστοληπτική διαβάθμιση αναμένεται να αυξηθεί στο 5,1% το επόμενο έτος από 3,8% στο 12μηνο που ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο. Με βάση το πιο απαισιόδοξο σενάριο της, το ποσοστό αυτό μπορεί να εκτιναχθεί στο 13,7%, ξεπερνώντας το επίπεδο που καταγράφηκε την περίοδο 2008-2009.
Το τελικό αποτέλεσμα θα κριθεί βέβαια και από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, η οποία είναι αβέβαιη. Η αμερικανική οικονομία έδειξε απρόσμενη ανθεκτικότητα στις αυξήσεις των επιτοκίων και η σταθερή μείωση του πληθωρισμού έχει ενισχύσει τις προσδοκίες ότι η Fed μπορεί να την οδηγήσει σε μία ομαλή προσγείωση.
Επιπλέον, τα spreads στην αμερικανική αγορά των junk bonds έχει μειωθεί μετά τον Μάρτιο, όταν η κατάρρευση της Silicon Valley Bank προκάλεσε φόβους για μία πιστωτική κρίση που όμως δεν υπήρξε.
Ακόμη και μία σχετικά συγκρατημένη αύξηση των εταιρικών χρεοκοπιών, πάντως, μπορεί να προκαλέσει ένα ακόμη μεγάλο πρόβλημα στην οικονομία.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!