Με έναν γιγαντιαίο πίνακα ανά χείρας, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κήρυξε το βράδυ της Τετάρτης - ώρα Ελλάδας - τον νέο γύρο του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, ανακοινώνοντας ανταποδοτικούς δασμούς επί συμμάχων και αντιπάλων, καθώς και τέλη εισαγωγής 25% σε όσα οχήματα δεν κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. 

Όπως είπε ο Τραμπ, ένας βασικός δασμός 10% θα επιβληθεί σε όλες τις εισαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ υψηλότεροι δασμοί θα επιβληθούν σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. 

Η λίστα των δασμών

Βάσει του πίνακα που παρουσίασε ο Τραμπ, οι ανταποδοτικοί δασμοί διαμορφώνονται ως εξής:

Όπως είπε στη χειμαρρώδη του ομιλία στον κήπο του Λευκού Οίκου ο Τραμπ, οι δασμοί αυτοί ανέρχονται στο μισό των αντίστοιχων εμποδίων που θέτουν οι χώρες αυτές στην είσοδο αμερικανικών προϊόντων, είτε μέσω δασμών είτε μέσω άλλων μεθόδων (της νομισματικής πολιτικής συμπεριλαμβανομένης). Και αυτό γιατί «είμαστε πολύ ευγενικοί άνθρωποι», όπως είπε ο Αμερικανός πρόεδρος. 

Στην ομιλία του ο Τραμπ τόνισε ότι δεν κατηγορεί τις χώρες αυτές ή τις ηγεσίες τους για την πολιτική που ακολουθούν τις τελευταίες δεκαετίες έναντι των αμερικανικών προϊόντων, αλλά τους προηγούμενους Αμερικανούς προέδρους που επέτρεψαν να διαμορφωθεί αυτή η εικόνα. 

Καταφέρθηκε κατά των μεγάλων εμπορικών συμφωνιών τις οποίες εξύφαναν οι προκάτοχοί του τις προηγούμενες δεκαετίες, όπως η NAFTA, υποστηρίζοντας ότι οδήγησαν στην αποβιομηχάνιση των ΗΠΑ και σε γιγαντιαία εμπορικά ελλείμματα που έχουν οδηγήσει σε εκτόξευση του χρέους. 

«Τερματίστε τους δικούς σας δασμούς, ρίξτε τους φραγμούς σας, μην χειραγωγείτε τα νομίσματά σας και αρχίστε να αγοράζετε αμερικανικά προϊόντα αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων», ήταν το μήνυμα του Αμερικανού προέδρου προς τις χώρες στα προϊόντα των οποίων επιβάλλει δασμούς. 

Δασμοί 25% σε όλα τα εισαγόμενα οχήματα

Της λίστας των ανταποδοτικών δασμών προηγήθηκε η ανακοίνωση, από τον πρόεδρο Τραμπ, της επιβολής δασμών 25% σε όλα τα οχήματα που εισάγονται στις ΗΠΑ. Οι νέοι δασμοί θα τεθούν σε ισχύ από τα μεσάνυχτα (ώρα ΗΠΑ, 07:00 ώρα Ελλάδας). 

Σημειώνεται ότι το εμπορικό ισοζύγιο Ευρώπης – ΗΠΑ είναι έντονα πλεονασματικό για την ΕΕ (και) στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, με την αμερικανική αγορά να αποτελεί τον δεύτερο σημαντικότερο προορισμό των ευρωπαϊκών εξαγωγών νέων οχημάτων (μετά τη Βρετανία). Πάνω από το 20% των ευρωπαϊκών εξαγωγών οχημάτων κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ, ενώ μόνο το 2024 σχεδόν 760.000 ευρωπαϊκά οχήματα, αξίας σχεδόν 39 δισεκατομμυρίων ευρώ, εξήχθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στον αντίποδα, η αξία των εισαγωγών από την αμερικανική πλευρά ήταν αισθητά χαμηλότερη - μόλις 7,8 δισεκατομμύρια ευρώ, μια ανισορροπία που αφενός καταδεικνύει την έντονη εξάρτηση των Ευρωπαίων κατασκευαστών από την αμερικανική αγορά, αφετέρου αιτιολογεί το μένος του προέδρου Τραμπ κατά της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας.

→ Διαβάστε επίσης: Τι σημαίνουν οι δασμοί Τραμπ στα ευρωπαϊκά οχήματα - Οι επιπτώσεις στην οικονομία και την τσέπη μας

Το «φιλεργατικό» σόου

Κατά την ανακοίνωση των δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων, ο Τραμπ κάλεσε στο βήμα έναν εργαζόμενο στην αυτοκινητοβιομηχανία του Ντιτρόιτ, ονόματι Μπράιαν, ο οποίος τόνισε ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι συνάδελφοί του υποστηρίζουν την πολιτική του προέδρου που προτείνει δασμούς 25% σε όλα τα αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στο εξωτερικό.

«Υποστηρίζουμε την πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς, 100%», δήλωσε.

Σημειώνεται ότι το συνδικάτων των εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία United Auto Workers έχει εκφράσει την υποστήριξή του στους δασμούς Τραμπ στα εισαγόμενα αυτοκίνητα.

Εξαγγελία φοροελαφρύνσεων

Μετά την ανακοίνωση των δασμών, ο Τραμπ τόνισε ότι σκοπεύει να προχωρήσει «στις μεγαλύτερες μειώσεις φόρων στην αμερικανική ιστορία», χωρίς περικοπές στην κοινωνική ασφάλιση, το Medicare ή τις παροχές του Medicaid, όπως είπε.

Αμερικανικά ΜΜΕ σημειώνουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι σκοπεύουν να προχωρήσουν σε φορολογικές περικοπές που θα μειώσουν τα ομοσπονδιακά έσοδα κατά περίπου 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία, με παράλληλη μείωση των δαπανών κατά περίπου 2 τρισ. δολάρια. Υπολογίζουν ότι η διαφορά θα καλυφθεί από τα έσοδα των δασμών καθώς και από την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας στο εσωτερικό των ΗΠΑ. 

Πώς αντέδρασαν οι αγορές

Οι ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου έγιναν μετά την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης στη Wall Street, ωστόσο στη μετασυνεδριακή διαπραγμάτευση οι μετοχές υποχώρησαν.

Σύμφωνα με το CNBC, το ETF SPDR S&P 500 ETF Trust (SPY), που παρακολουθεί τον δείκτη S&P 500, κατέγραψε απώλειες περίπου 2% στη μετασυνεδριακή διαπραγμάτευση. Το Invesco QQQ ETF, το οποίο ακολουθεί τον δείκτη Nasdaq-100, υποχώρησε κατά 3,3%. Παρόμοια εικόνα και για το SPDR Dow Jones Industrial Average ETF Trust (DIA), το οποίο έχασε περίπου 1%.

Οι μετοχές εταιρειών που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές δέχτηκαν ισχυρό πλήγμα το βράδυ της Τετάρτης. Η Nike υποχώρησε κατά 6%, ενώ η General Motors έχασε περίπου 3%.

Επιπλέον, οι μετοχές εταιρειών που είχαν ήδη δεχτεί πιέσεις το τελευταίο διάστημα λόγω των ανησυχιών για δασμούς συνέχισαν την πτωτική τους πορεία. Οι Nvidia και Tesla κατέγραψαν απώλειες περίπου 3% η κάθε μία.

Οι πρώτες αντιδράσεις εκτός ΗΠΑ

Scope: Ο εμπορικός πόλεμος Τραμπ πλήττει την ανάπτυξη και τροφοδοτεί τον πληθωρισμό

Ο ευρωπαϊκός οίκος αξιολόγησης Scope προειδοποίησε ότι η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να αυξήσει τον πληθωρισμό, να επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη και να οδηγήσει σε αναπροσαρμογές στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.

«Καθώς οι εξελίξεις αυτές επηρεάζουν την παγκόσμια οικονομία, αναθεωρούμε προς τα κάτω την πρόβλεψή μας για την ανάπτυξη το 2025 στο 1%, από 2,7% στην πρόβλεψη του Δεκεμβρίου», αναφέρει η Scope.

Για το 2026, η εκτίμηση τοποθετείται πλέον στο 1,5% με 2%, αντί για 2,2% προηγουμένως. Οι νέες προβλέψεις συγκρίνονται με έναν μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 2,7% τα τρία προηγούμενα χρόνια.

Αντιδράσεις στη Γερμανία για τους δασμούς Τραμπ: «Δεν είναι μέρα απελευθέρωσης, αλλά δυσαρέσκειας»

«Προς τους Αμερικανούς φίλους μας: σήμερα δεν είναι ημέρα απελευθέρωσης, αλλά ημέρα δυσαρέσκειας. Οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ δεν υπερασπίζονται το δίκαιο εμπόριο, το επιτίθενται από φόβο και πλήττουν και τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η Ευρώπη είναι ενωμένη, έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και ανοιχτή σε δίκαιες αλλά σθεναρές συνομιλίες», έγραψε στην πλατφόρμα X ο Μάνφρεντ Βέμπερ, πρόεδρος του ΕΛΚ.

Γερμανικές επιχειρήσεις: «Οικονομικό αδιέξοδο με απώλεια ευημερίας»

«Θα αναγκαστούμε να μετακυλίσουμε αυτούς τους δασμούς ως αυξήσεις τιμών, κάτι που θα πλήξει τον τζίρο σε πολλές περιπτώσεις», δήλωσε ο Ντιρκ Γιαντούρα, επικεφαλής της γερμανικής ένωσης εξαγωγέων BGA. «Πρόκειται για ένα οικονομικό αδιέξοδο, στο τέλος του οποίου βρίσκονται απώλειες ευημερίας και για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού».

Ο Βόλφγκανγκ Γκρόσε Έντρουπ, επικεφαλής της ένωσης VCI της γερμανικής χημικής βιομηχανίας – η οποία εκπροσωπεί εταιρείες με 560.000 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών 245 δισ. ευρώ – εξέφρασε επίσης την έντονη αντίδρασή του:

«Λυπούμαστε βαθιά για αυτή την απόφαση. Όλα τα μέρη πρέπει τώρα να κρατήσουν ψύχραιμη στάση. Οι ΗΠΑ είναι και παραμένουν κεντρικός εμπορικός εταίρος για τη Γερμανία. Μια κλιμάκωση δεν θα κάνει παρά να βαθύνει τη ζημιά».

Οι Καναδοί αυτοκινητοβιομήχανοι ζητούν σύνεση στην αντίδραση στους δασμούς Τραμπ

Ο Ντέιβιντ Άνταμς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Global Automakers of Canada, δήλωσε:

«Οι δασμοί είναι φόροι που πλήττουν τους καταναλωτές αυξάνοντας το κόστος, τροφοδοτώντας τον πληθωρισμό και επηρεάζοντας άδικα τους εργαζόμενους και στις δύο πλευρές των συνόρων».

«Σε μια περίοδο που οι αυτοκινητοβιομηχανίες χρειάζονται τη μέγιστη δυνατή σταθερότητα, καλούμε τις κυβερνήσεις όλων των επιπέδων να συμβουλευτούν τον κλάδο και να σκεφτούν προσεκτικά πώς θα αντιδράσουν αποτελεσματικά σε αυτούς τους αδικαιολόγητους δασμούς. Το ζητούμενο είναι η σταθερότητα, η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και ο περιορισμός των ακούσιων συνεπειών».

«Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εξετάσουν μακροπρόθεσμες λύσεις για την άρση αυτών των δασμών, δίνοντας προτεραιότητα στην κατάργηση των κανονιστικών φραγμών που πλήττουν την ανταγωνιστικότητα του κλάδου και παρέχοντας στις αυτοκινητοβιομηχανίες την ευελιξία να ανταποκριθούν σε αυτές τις αβέβαιες συνθήκες».

Υποσχέσεις για μια «χρυσή εποχή»

Με τις αναφορές του να θυμίζουν την ομιλία την ημέρα της ορκωμοσίας του, ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε ξανά λόγο για την έναρξη μιας «Χρυσής Εποχής για την Αμερική», με περισσότερες θέσεις εργασίας και ισχυρότερη εγχώρια παραγωγή που θα εγκαινιάσει μια νέα εποχή εγχώριας ευημερίας.

«Θα ενισχύσουμε την εγχώρια βιομηχανική μας βάση, θα ανοίξουμε τις ξένες αγορές και θα καταρρίψουμε τους εμπορικούς φραγμούς στο εξωτερικό εμπόριο», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι «περισσότερη παραγωγή στο εσωτερικό θα σημαίνει ισχυρότερο ανταγωνισμό και χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές».

Προς το παρόν πάντως, και μέχρι να επέλθει (εάν επέλθει) μια νέα ισορροπία στην αμερικανική οικονομία, οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να ασκήσουν ανοδικές πιέσεις στον πληθωρισμό, ενώ δεν αποκλείεται να οδηγήσουν σε αύξηση της ανεργίας. Ένα κοκτέιλ που ίσως ξυπνήσει το φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού, φέρνοντάς το να περιπλανιέται - πενήντα χρόνια μετά τη δεκαετία του 1970 - ξανά πάνω από τις ΗΠΑ. 

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!