Ο στόχος για μηδενικές εκπομπές ρύπων (net zero) έως το 2050 είναι ακόμα εφικτός, αλλά θα απαιτούσε το τεράστιο ποσό των 34 τρις. δολαρίων σε επιπλέον δαπάνες στήριξης της πράσινης μετάβασης, σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία BloombergNEF (BNEF).
Στην 250σέλιδη έκθεσή της (New Energy Outlook) η εταιρεία αναφέρει ότι το ποσό αυτό είναι κατά 19% μεγαλύτερο από αυτό που αναμένει στο βασικό σενάριό της καθώς για μία σειρά κλάδων - από τα ηλεκτρικά οχήματα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και την «παγίδευση» του άνθρακα απαιτούνται πρόσθετα μέτρα.
Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια έχει συναντήσει αντιστάσεις τα τελευταία χρόνια, με τις πολιτικές για το κλίμα να έχουν γίνει πολιτικό θέμα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Παράλληλα, οι κατασκευαστές ΑΠΕ αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος χρήματος και πληθωρισμό που κάνουν λιγότερο ελκυστικές τις δυνητικές αποδόσεις τους.
Αν και η BNEF είχε σημειώσει νωρίτερα φέτος ότι οι παγκόσμιες επενδύσεις στην ενεργειακή μετάβαση με χαμηλές εκπομπές άνθρακα αυξήθηκαν κατά 17% το 2023 σε 1,8 τρις. δολάρια, η σημερινή έκθεσή της δείχνει ότι οι δαπάνες αυτές πρέπει να φθάσουν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα καθώς η υφήλιος συνεχίζει να θερμαίνεται και απαιτούνται μεγαλύτερες λύσεις νωρίτερα.
«Είναι κάπως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι βρισκόμαστε τόσο κοντά, αλλά ταυτόχρονα είμαστε και τόσο μακριά, επειδή πολλές από αυτές τις επενδύσεις δεν είναι πλήρως κερδοφόρες χωρίς περαιτέρω δράση», δήλωσε ο David Hostert, επικεφαλής οικονομικών και μοντέλων στη BNEF.
Τα δύο σενάρια
Το βασικό σενάριο της εταιρείας βλέπει τις κυβερνήσεις να βασίζονται αποκλειστικά σε οικονομικά ανταγωνιστικές τεχνολογίες, θέτοντας τον κόσμο σε τροχιά θέρμανσης 2,6 βαθμών Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή. Αυτή η πορεία, που αποκαλείται σενάριο οικονομικής μετάβασης (ETS), εξακολουθεί να είναι ελαφρώς καλύτερη από ό,τι δεσμεύονται σήμερα να κάνουν οι κυβερνήσεις, αλλά θα οδηγήσει σε καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις, καθώς δεν θα επιτευχθεί ο στόχος να μην αυξηθεί η θερμοκρασία πάνω από 2 βαθμούς (σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο) που τέθηκε ως το ελάχιστο στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.
Το σενάριο για net zero (NZS) υποθέτει ότι οι κυβερνήσεις εντείνουν τις τεχνολογίες μείωσης των εκπομπών με στόχο να φτάσουν στις μηδενικές εκπομπές αερίων έως το 2050. Εάν ο κόσμος ακολουθήσει αυτή την πορεία, μπορεί να μην επιτύχει τον πιο φιλόδοξο στόχο του Παρισιού, δηλαδή να διατηρήσει την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τους 1,5 βαθμούς Κελσίου, πλησιάζοντας τους 1,75 βαθμούς, αλλά θα μπορούσε να αποτρέψει ορισμένες μη αναστρέψιμες κλιματικές ζημίες.
Ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν
Μεταξύ των μεγάλων αλλαγών που απαιτούνται για την επίτευξη του net zero, η έκθεση αναφέρει ότι κάθε νέο αυτοκίνητο που θα πωλείται από το 2034 και μετά θα πρέπει να είναι ηλεκτρικό. Οι τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα θα απαιτήσουν επενδύσεις ύψους 6,8 τρις. δολαρίων για την παγίδευση των εκπομπών αερίων όχι μόνο από τη βιομηχανία, αλλά και από τον τομέα της ενέργειας.
Οι επενδύσεις σε έργα για το ηλεκτρικό δίκτυο θα κορυφωθούν σε περίπου 1 τρισ. δολάρια ετησίως στη δεκαετία του 2040, παρόμοιες με τις επενδύσεις που θα απαιτούνται για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε εκείνη τη δεκαετία.
«Υπάρχει σίγουρα μια αφύπνιση στις εθνικές εταιρείες ηλεκτρικών δικτύων, αλλά οι επενδύσεις δεν είναι τόσο γρήγορες όσο θα έπρεπε», δήλωσε ο Hostert.Τα στοιχεία του BNEF βασίζονται στο αρχικό κεφάλαιο που απαιτείται για την κατασκευή πράσινων υποδομών και δεν περιλαμβάνουν τα λειτουργικά έξοδα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε σενάριο που καταναλώνει περισσότερα ορυκτά καύσιμα από ό,τι χρειάζεται για να επιτευχθεί ο στόχος του net zero θα μπορούσε τελικά να είναι πιο ακριβό στην εφαρμογή του, αν και το BNEF δεν έχει κάνει ακόμη αυτούς τους υπολογισμούς.
Αυτό που είναι σαφές από την ανάλυση του BNEF είναι ότι η εποχή που τα ορυκτά καύσιμα κυριαρχούσαν στο ενεργειακό σύστημα πλησιάζει στο τέλος της. Ανεξάρτητα από το αν οι χώρες ακολουθήσουν τις πολιτικές που απαιτούνται για την επίτευξη του μηδενικού ισοζυγίου έως το 2050 ή όχι, το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο παγκόσμιο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να είναι υψηλότερο από 50% έως το τέλος της δεκαετίας.
Προς το παρόν η μετάβαση γίνεται με δύο ρυθμούς, με ορισμένες τεχνολογίες να προηγούνται σαφώς, ενώ άλλες χρειάζονται επειγόντως μεγαλύτερη ώθηση. «Για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τις μπαταρίες, μπορείς να δεις ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει…Αλλά αν κοιτάξετε το υδρογόνο, τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα ή την πυρηνική ενέργεια, απαιτούνται πολύ μεγαλύτερα βήματα», είπε ο Hostert.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
