Οικονομικοί μετανάστες, αύξηση του χρόνου εργασίας αλλά και της γυναικείας απασχόλησης είναι το τρίπτυχο του μοντέλου που εφαρμόζει η Ιαπωνία για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τη γήρανση του πληθυσμού της, που αποτελεί το μεγάλο διαχρονικό πρόβλημα της αλλά και την πιο σημαντική πρόκληση για την πολιτική ηγεσία της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου.

Η εξέλιξη αυτή κορυφώνει τον αρνητικό αντίκτυπο στο εργασιακό πεδίο καθώς αναζητείται εργατικό δυναμικό στην χώρα των 127 εκατ όπου τα άτομα της τρίτης ηλικίας αντιπροσωπεύουν πλέον το 28,7% του πληθυσμού της.

Το φαινόμενο της γήρανσης λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής με την ταυτόχρονη μείωση του αριθμού των γεννήσεων δεν απειλεί όμως μόνο την Ιαπωνία αλλά και την Ευρώπη. Η χώρα μας βρίσκεται στην επικίνδυνη ζώνη αφού μετά την Ιταλία, τη δεύτερη πιο ηλικιωμένη κοινωνία με ποσοστό 23,3% και την Πορτογαλία(22,8% ), οι Ελληνες άνω των 65 ετών ξεπερνούν το 22,1% του συνολικού πληθυσμού. Μάλιστα, η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, οι οποίοι είναι μεγαλύτεροι των 65 ετών (2.250.600 άτομα), θεωρούνται ως μη οικονομικά ενεργοί. 

Μία από τις πιο αργά αναπτυσσόμενες της G7

Η γήρανση αποτελεί τον βασικό παράγοντα για τον οποίο η Ιαπωνία είναι μία από τις πιο αργά αναπτυσσόμενες της G7 έχοντας σταθερά έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ. Εχει οδηγήσει δε, στην αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, εξαιτίας της αύξησης των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας και συνταξιοδότησης, με τον ΦΠΑ να ανεβαίνει κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες από το 8% στο 10%. Η έλλειψη εργαζομένων στην χώρα αποτυπώνεται και στο χαμηλό ποσοστό ανεργίας, το οποίο το 2019 ήταν της τάξης του 2,4% ενώ την τρέχουσα περίοδο λόγω της πανδημίας του κορονοϊού έχει διαμορφωθεί στο 3,1%. 

Από το ασφυκτικό εργασιακό και οικονομικό περιβάλλον, που δημιουργεί το δημογραφικό, προέκυψαν επιβεβλημένες αλλαγές στην μεταναστευτική πολιτική της χώρας ώστε να είναι δυνατή η προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού, με ταυτόχρονη αύξηση του αριθμού των ξένων ανειδίκευτων εργαζομένων σε τομείς όπως η γεωργία, η βιομηχανία, η περίθαλψη, οι κατασκευές, οι τουριστικές μονάδες και τα ναυπηγεία.

Το 25% από την Κίνα

Το 2019 εργάζονταν στην Ιαπωνία, 1,75 εκατομμύρια αλλοδαποί, αριθμός που δεν καλύπτει τις ανάγκες της χώρας, εκ των οποίων το 25% προέρχεται από την Κίνα και το 24% από το Βιετνάμ, ενώ ακολουθούν εργαζόμενοι από Φιλιππίνες, Βραζιλία, Νεπάλ, Νότια Κορέα, Ινδονησία και Περού. Το 29,1% των αλλοδαπών εργαζόμενων απασχολείται στη βιομηχανία, το 12,8% στο λιανεμπόριο-χονδρεμπόριο, το 12,5 % στην διαμονή-εστίαση και το 5,6% στις κατασκευές.

Στο μεταξύ, αν και η εργασία επιτρέπεται μέχρι το 65o έτος σχεδιάζεται η επέκταση του χρόνου απασχόλησης έως την ηλικία των 70 ετών στην κατεύθυνση δημιουργίας μιας επιπλέον εγχώριας δεξαμενής εργατικού δυναμικού 5ετούς διάρκειας. Μάλιστα, 6 στους 10 Ιάπωνες δηλώνουν πρόθυμοι να εργαστούν και πέρα από την ηλικία συνταξιοδότησης τους, επικαλούμενοι κυρίως οικονομικούς λόγους, στις ίδιες αλλά και σε διαφορετικές θέσεις εργασίας, από αυτές που είχαν όταν ολοκλήρωσαν τον εργασιακό βίο τους.  

Ένα άλλο πεδίο στο οποίο η ιαπωνική κυβέρνηση διακρίνει προοπτικές άντλησης εργατικού δυναμικού είναι η γυναικεία απασχόληση. Η ενθάρρυνση της γυναικείας απασχόλησης έχει οδηγήσει στην αύξηση του ποσοστού των γυναικών στην παραγωγική διαδικασία σε ποσοστό 45% των εργαζομένων. Βέβαια, οι γυναίκες εργάζονται κυρίως σε θέσεις εργασίας, που δεν διέπονται από μόνιμο καθεστώς, ή με μερική απασχόληση. Το ποσοστό των γυναικών, που απασχολούνται σε μη μόνιμες θέσεις εργασίας, είναι 55% ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες μόλις 23% τη στιγμή που στις γυναίκες αντιστοιχεί το 13% των διευθυντικών θέσεων εργασίας.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!