Η επίθεση των Χούθι κατά του δεξαμενόπλοιου Marlin Luanda του εμπορικού κολοσσού Trafigura, που μετέφερε ρωσικά καύσιμα, μπορεί να αποδειχτεί καθοριστική για την αγορά πετρελαίου.
Μέχρι την ημέρα της επίθεσης, επικρατούσε η θεωρία ότι ήταν ασφαλές το ρωσικό πετρέλαιο που ρέει μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και της Διώρυγας του Σουέζ. Οι ίδιοι οι Χούθι είχαν διαβεβαιώσει ότι τα ρωσικά πλοία δεν είχαν τίποτα να φοβηθούν, καθώς η Μόσχα είναι σύμμαχος του Ιράν, που στηρίζει τους αντάρτες της Υεμένης. Και όντως, μέχρι την Παρασκευή τα πετρελαιοφόρα είχαν γλιτώσει σε μεγάλο βαθμό από τις επιθέσεις των Χούθι.
►Διαβάστε επίσης: Bloomberg: Τάνκερ που χτύπησαν οι Χούθι είχε φορτώσει ρωσική νάφθα ανοιχτά του Λακωνικού Κόλπου
Ωστόσο, η επίθεση της Παρασκευής κατέστησε ένα πράγμα σαφές: όποιες διαβεβαιώσεις και αν προσφέρουν οι Χούθι της Υεμένης, αυτές δεν επεκτείνονται στο φορτίο ενός πλοίου, αν αυτό συνδέεται έστω και αμυδρά με τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο ή το Ισραήλ. Οι Χούθι αρχικά είχαν δηλώσει ότι στόχευαν ισραηλινά περιουσιακά στοιχεία λόγω του πολέμου στη Γάζα, αλλά στη συνέχεια συμπεριέλαβαν στους στόχους τους πλοία των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά την έναρξη αεροπορικών επιδρομών των χωρών αυτών στην Υεμένη.
Η επίθεση της Παρασκευής υποδεικνύει ότι ένα μεγαλύτερο μέρος των 3 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως ρωσικού αργού πετρελαίου και καυσίμων που ρέει μέσω της Ερυθράς Θάλασσας για να φτάσει σε πελάτες στην Ασία θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο. Και οι ρωσικές ποσότητες έχουν σημασία για την παγκόσμια αγορά - παρά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν λόγω του πολέμου της Μόσχας στην Ουκρανία.
Με τις τιμές του πετρελαίου να σημειώνουν άνοδο περίπου 2 δολάρια την Παρασκευή, το Bloomberg παραθέτει κάποια ερωτήματα που θα εξετάσουν οι traders πετρελαίου όταν επιστρέψουν στα γραφεία τους το πρωί της Δευτέρας.
Θα σταματήσει η διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα;
Αυτό είναι απίθανο, είτε για το εμπόριο γενικά είτε για τη ροή του πετρελαίου ειδικότερα.
Η απόφαση για διέλευση εξαρτάται κυρίως από τέσσερα πράγματα: την προθυμία του πλοιοκτήτη, του πληρώματος και του ναυλωτή και το κέρδος.
Εάν ένας ναυλωτής θέλει να περάσει από την Ερυθρά Θάλασσα και βρει έναν πλοιοκτήτη που είναι πρόθυμος, με ένα πρόθυμο πλήρωμα - ίσως για επιπλέον χρήματα - τότε το εμπόριο θα γίνει εφόσον η τιμή είναι λογική.
Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι το κόστος ασφάλισης μπορεί να είναι τόσο απαγορευτικό που ορισμένοι πλοιοκτήτες να επιλέγουν τον μακρύ δρόμο γύρω από την Αφρική - όπως και οι μεταφορείς εμπορευματοκιβωτίων που ήδη έχουν κάνει αυτή την επιλογή.
Αν και η επίθεση της Παρασκευής επαναπροσδιόρισε το ποια πλοία μπορεί να θεωρηθούν στόχοι, δεν θα εμπίπτουν όλα τα πλοία σε αυτή την κατηγορία. Το πιο πιθανό είναι να μειωθεί ο αριθμός των πλοίων που θα διακινδυνεύσουν, αλλά η διαδρομή δεν θα κλείσει εντελώς.
Εγινε τώρα όλο το ρωσικό πετρέλαιο στόχος;
Πιθανώς όχι. Η διεθνής ναυτιλιακή βάση δεδομένων Equasis καταγράφει ως διαχειριστή του Marlin Luanda -του δεξαμενόπλοιου που δέχθηκε την επίθεση- μια εταιρεία με την επωνυμία Oceonix Services Ltd. στο Λονδίνο. Για τους Χούθι, αυτό μπορεί να ήταν αρκετό ως σύνδεσμος.
Αλλά τα καύσιμα του Marlin Luanda διέφεραν από άλλα ρωσικά στο εξής: μεταφέρονταν με τη χρήση δυτικών παρόχων υπηρεσιών, καθώς η τιμή τους ήταν εντός του ανώτατου ορίου που επιτρέπουν οι αμερικανικές κυρώσεις.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που ακολούθησαν, το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού πετρελαίου και των καυσίμων διακινείται με τον λεγόμενο σκιώδη στόλο. Τα πλοία αυτά έχουν μυστικές δομές ιδιοκτησίας, δεν έχουν σχεδόν ποτέ εμφανείς δεσμούς με το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ ή το Ισραήλ, σπάνια ή ποτέ δεν προσεγγίζουν τα λιμάνια αυτών των χωρών, και η ασφάλισή τους είναι ασαφής.
Εάν οι Χούθι καταρτίζουν το προφίλ των στόχων τους χρησιμοποιώντας πληροφορίες ανοικτής πηγής, θα εξακολουθεί να υπάρχει πολύ ρωσικό πετρέλαιο που δεν θα κυνηγήσουν, επειδή υπάρχουν ελάχιστες διαθέσιμες δημόσιες πληροφορίες για τα πλοία αυτά.
Η Ρωσία είναι σύμμαχος του Ιράν, το οποίο υποστηρίζει τους Χούθι, και η Μόσχα έχει καταδικάσει τα πλήγματα των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου στην Υεμένη.
Παρόλα αυτά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να εμπλακεί κανείς σε μια... κακή βολή ή να γίνει παράπλευρη απώλεια.
Θα αυξηθεί το κόστος ασφάλισης;
Πιθανόν. Ακόμη και πριν χτυπηθεί το ρωσικό φορτίο καυσίμων του Marlin Luanda, το κόστος ασφάλισης για τη διαμετακόμιση είχε δεκαπλασιαστεί μέσα σε λίγες εβδομάδες, φθάνοντας ακόμη και το 1 εκατομμύριο δολάρια για ορισμένα πλοία, ενδεχομένως περισσότερα από ρο πρόσθετο κόστος καυσίμων για πλεύση γύρω από την Αφρική.
Λίγο μετά τους βομβαρδισμούς των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου στην Υεμένη σε μια προσπάθεια καταστολής των επιθέσων των Χούθι, οι αναλυτές της Clarksons Securities δήλωσαν ότι το αυξανόμενο κόστος ασφάλισης θα μπορούσε να οδηγήσει περισσότερα πλοία προς τη μεγαλύτερη διαδρομή.
Τι σκέφτονται πλοιοκτήτες και πληρώματα;
Αυτό θα αποδειχθεί πιθανότατα το μεγαλύτερο ερώτημα για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου, αλλά θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να έχουμε μια σαφή εικόνα, διότι αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι το πώς θα συμπεριφερθούν οι ιδιοκτήτες που συνδέονται με τη Ρωσία.
Κάποιοι ναυτικοί ήταν σαφώς νευρικοί πολύ πριν οι Χούθι βάλουν φωτιά στο Marlin Luanda και πολλοί διεθνείς ιδιοκτήτες είχαν ήδη αποφασίσει αλλαγή πλεύσης των πλοίων τους. Ακόμα και πριν από την Παρασκευή, περίπου τα τρία τέταρτα των κορυφαίων ιδιοκτητών δεξαμενόπλοιων στον κόσμο φαίνεται να είχαν απομακρυνθεί από την περιοχή.
Οι ιδιοκτήτες των δεξαμενόπλοιων που διακινούν φορτία της Ρωσίας και τα πληρώματά τους ήταν πιο πρόθυμοι να πλεύσουν στην περιοχή, τουλάχιστον πριν από το περιστατικό της Παρασκευής.
Εάν αυτό αλλάξει, θα είναι άσχημα νέα για τη Μόσχα και ίσως προκληθεί πρόβλημα εφοδιασμού για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
Περισσότερο ρωσικό πετρέλαιο θα έπρεπε να μεταφερθεί μέσω της διαδρομής γύρω από την Αφρική, επιβαρύνοντας έναν στόλο δεξαμενόπλοιων που ήδη έχει πιεστεί από τις δυτικές κυρώσεις.
Το υψηλότερο κόστος παράδοσης θα έπληττε τελικά την τιμή του ρωσικού πετρελαίου και των καυσίμων στις χώρες όπου εξάγονται.