Το Κρεμλίνο είναι πιθανό να διατηρήσει τις ζωτικής σημασίας ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη σε ελάχιστα επίπεδα όσο συνεχίζεται η αντιπαράθεση για την Ουκρανία, εντείνοντας την πίεση στην Ευρωπαϊκή Ενωση για τη σκληρή της στάση απέναντι στη Μόσχα στην εισβολή της Ρωσίας, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τον τρόπο σκέψης της ρωσικής ηγεσίας, όπως μεταδίδει το Bloomberg.
Εάν η πίεση συνεχιστεί τον χειμώνα, θα μπορούσε να προκαλέσει στη γηραιά ήπειρο - που αποτελεί παραδοσιακά τη μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά της Ρωσίας - απελπιστική έλλειψη καυσίμων.
Επισήμως, η Ρωσία ισχυρίζεται ότι τεχνικά ζητήματα όπως η γραφειοκρατία και η συντήρηση τουρμπινών την ανάγκασαν να μειώσει τις προμήθειες τις τελευταίες εβδομάδες. Στην πραγματικότητα, όμως, το Κρεμλίνο χρησιμοποιεί τις διακοπές στο Nord Stream, τον κύριο αγωγό που τροφοδοτεί την Ευρώπη, για να αυξήσει την πολιτική ένταση στους Ευρωπαίους ηγέτες, προκειμένου να επανεξετάσουν τις οδυνηρές κυρώσεις που έχουν επιβάλει και την υποστήριξή τους στο Κίεβο, ανέφεραν οι πηγές του Bloomberg, μιλώντας υπό όρους ανωνυμίας.
Μαρτύριο της σταγόνας
Μάλιστα, οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι αναμένουν από το Κρεμλίνο και την Gazprom, τον ρωσικό κρατικό γίγαντα φυσικού αερίου, να συνεχίσουν να βρίσκουν λόγους για να διατηρήσουν περιορισμένες τις ροές, εμποδίζοντας τους Ευρωπαίους πελάτες να συγκεντρώσουν τις προμήθειες που χρειάζονται για να καλύψουν τη ζήτηση του χειμώνα. Οι αξιωματούχοι της ΕΕ προειδοποιούν ήδη για μεγάλη οικονομική αναστάτωση εάν δεν επαναληφθούν οι ροές και καλούν τους καταναλωτές να κάνουν εξοικονόμηση ενέργειας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το Κρεμλίνο είναι πρόθυμο να παραιτηθεί από δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια εσόδων από εξαγωγές προκειμένου να προωθήσει τους γεωπολιτικούς του στόχους. Η Gazprom ανέλυσε τον πιθανό αντίκτυπο μιας αποκοπής που θα διαρκέσει το επόμενο έτος, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει την κατάσταση, και βρήκε τρόπους για να περιορίσει την οικονομική ζημιά χάρη στην αύξηση των τιμών και των εσόδων της μέχρι στιγμής φέτος.
Κάποιοι στο Κρεμλίνο εξέφρασαν την έκπληξή τους που ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν είχε κινηθεί νωρίτερα για να διακόψει τις ροές φυσικού αερίου, δεδομένης της επιβολής από την Ευρώπη σαρωτικών κυρώσεων στη Ρωσία και της προμήθειας όπλων στην Ουκρανία, είπε ένας από τους ανθρώπους. Η Ρωσία, τόνισε, χρησιμοποιεί την ενέργεια ως πολιτικό εργαλείο.
Τις τελευταίες ημέρες, η επίσημη γραμμή της Ρωσίας έχει σκληρύνει.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε τη Δευτέρα ότι τα προβλήματα στο Nord Stream συνδέονται με την επιβολή κυρώσεων από την Ευρώπη για τον πόλεμο, προειδοποιώντας ότι ενώ η Ρωσία αυτή τη στιγμή «δεν ενδιαφέρεται» να διακόψει το φυσικό αέριο τον προσεχή χειμώνα, «η κατάσταση μπορεί να αλλάξει».
Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και πρώην προέδρος της χώρας , προχώρησε παραπέρα την Τρίτη. «Η γαλαζοκίτρινη υστερία», έγραψε σε ανάρτησή του, αναφερόμενος στα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας, «προκάλεσε σοβαρή διάρροια υπό τον φόβο του παγετού στα ψυχρά σπίτια τους, κοιτάζοντας έξω από τα καλυμμένα από τον παγετό παράθυρα σε αδρανή εργοστάσια».
Η Ευρώπη είναι μακράν η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά φυσικού αερίου της Ρωσίας και το μπλοκ εξαρτάται από τον ανατολικό γείτονά του για το περίπου ένα τρίτο των εισαγωγών του. Οι χώρες της ΕΕ συμφώνησαν σε σχέδιο μείωσης της χρήσης φυσικού αερίου κατά 15% αυτόν τον χειμώνα, προετοιμάζοντας περαιτέρω διακοπές στον εφοδιασμό. Η διακοπή των ροών προς την ΕΕ θα μπορούσε να μειώσει έως και 1,5% το ΑΕΠ της ΕΕ, εάν ο χειμώνας είναι κρύος και η ζήτηση δεν περιοριστεί, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ΕΕ βλέπει πολιτική συμφωνία για αναγκαστικές περικοπές
«Εν μέσω αυτού που ισοδυναμεί με έναν πλήρη οικονομικό πόλεμο μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, είναι δύσκολο να περιμένει κανείς από τις δύο πλευρές να τηρηθούν αυστηρά οι προηγούμενες συμφωνίες», δήλωσε ο Andrey Kortunov, επικεφαλής του Ρωσικού Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων που ιδρύθηκε από το Κρεμλίνο.
Πολιτική πίεση
«Δεν είναι πιθανό η Ρωσία να ελπίζει σοβαρά ότι τα ενεργειακά προβλήματα θα οδηγήσουν σε αλλαγή στάσης της ΕΕ για την Ουκρανία», είπε ο ίδιος. «Θεωρητικά όμως είναι πιθανό ότι η επιτάχυνση των εσωτερικών δυσκολιών θα οδηγήσει σε αλλαγές κυβερνήσεων σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και οι νέοι ηγέτες θα επικεντρωθούν πολύ περισσότερο στις εσωτερικές υποθέσεις και λιγότερο στην Ουκρανία».
Το σύμφωνο της ΕΕ ήρθε μια ημέρα αφότου η Gazprom ανακοίνωσε ότι θα περιόριζε τις ροές μέσω του Nord Stream μόνο στο 20% της χωρητικότητας, επικαλούμενη την ανάγκη για τακτική συντήρηση σε έναν στρόβιλο που τροφοδοτεί αέριο στη ζεύξη. Αυτό ακολούθησε τους ρωσικούς ισχυρισμούς ότι δεν είχε λάβει έγγραφα που απαιτούνται για την επανεγκατάσταση ενός άλλου στροβίλου, ο οποίος εστάλη πίσω από τη συντήρηση στον Καναδά χάρη σε μια ειδική απαλλαγή από τις κυρώσεις.
Ατομο με γνώση της κατάστασης επισημαίνει ότι τα τεχνικά ζητήματα της Gazprom είναι υπαρκτά, ωστόσο η εταιρεία θα μπορούσε να αποστείλει μεγαλύτερους όγκους αερίου μέσω του Nord Stream καθυστερώντας την προγραμματισμένη συντήρηση ορισμένων τουρμπινών. Ωστόσο, ο ίδιος άνθρωπος τονίζει πως αυτό θα συνιστούσε πρόσθετους κινδύνους για τη λειτουργία του αγωγού και η Ρωσία δεν βλέπει κανένα λόγο να το κάνει, δεδομένης της σκληρής γραμμής της Ευρώπης στην Ουκρανία.
«Αυτό θα μπορούσε να είναι αντιπαραγωγικό», δήλωσε η Oksana Antonenko, διευθύντρια της Control Risks στο Λονδίνο. Οι ενέργειες της Ρωσίας θα επιταχύνουν τις κινήσεις της ΕΕ για διαφοροποίηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και θα στερήσουν από το Κρεμλίνο μια βασική αγορά που δεν θα μπορεί σύντομα να αντικαταστήσει, τόνισε.
Καθώς οι τιμές έχουν εκτοξευθεί, οι ηγέτες της ΕΕ κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως πολιτικό όπλο. Ωστόσο, έπειτα από δεκαετίες εξάρτησης από τα φθηνά καύσιμα για θερμότητα, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανία, η γηραιά ήπειρος έχει λίγες διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις.
Η Ρωσία αρνείται ότι πολιτικοποιεί τις εξαγωγές καυσίμων της. Έχει επίσης λίγες γρήγορες επιλογές για την εκτροπή των προμηθειών, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αυτών περνάει από αγωγούς που χρειάζονται χρόνια για να κατασκευαστούν.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!