H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε προτάσεις για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων οικοσυστημάτων και την επιστροφή της φύσης στην Ευρώπη, από τη γεωργική γη και τις θάλασσες, μέχρι τα δάση και τα αστικά περιβάλλοντα. Επίσης, προτείνει τη μείωση της χρήσης και του κινδύνου χημικών φυτοφαρμάκων κατά 50% μέχρι το 2030.
Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου ανέφερε ότι «είναι καιρός να αλλάξουμε πορεία στο πώς χρησιμοποιούμε φυτοφάρμακα στην ΕΕ. Πρόκειται για την υγεία των πολιτών μας και του πλανήτη μας. Μέσα από αυτή την πρόταση, ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες των πολιτών μας και στις δεσμεύσεις μας στη στρατηγική "Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο" για την οικοδόμηση ενός πιο βιώσιμου και υγιεινού συστήματος παραγωγής τροφίμων. Πρέπει να μειώσουμε τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων για την προστασία του εδάφους, του αέρα και των τροφίμων μας και τελικά την υγεία των πολιτών».
«Για πρώτη φορά, θα απαγορεύσουμε τη χρήση φυτοφαρμάκων σε δημόσιους κήπους και παιδικές χαρές, διασφαλίζοντας ότι όλοι είμαστε πολύ λιγότερο εκτεθειμένοι στην καθημερινή μας ζωή. Η κοινή γεωργική πολιτική θα στηρίξει οικονομικά τους αγρότες για να καλύψουν όλα τα έξοδα των νέων κανόνων για μια περίοδο 5 ετών. Ούτε ένας δε θα μείνει πίσω», προσέθεσε.
Ειδικότερα, η Κομισιόν προτείνει σαφείς και δεσμευτικούς κανόνες:
- Νομικά δεσμευτικοί στόχοι σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο για μείωση κατά 50% της χρήσης και του κινδύνου χημικών φυτοφαρμάκων και της χρήσης των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων έως το 2030. Τα κράτη μέλη θα θέτουν τους δικούς τους εθνικούς στόχους μείωσης εντός καθορισμένων παραμέτρων για να διασφαλίσουν ότι επιτυγχάνονται οι στόχοι της Ε.Ε.
- Αυστηροί νέοι κανόνες για τον φιλικό προς το περιβάλλον έλεγχο παρασίτων: Νέα μέτρα θα διασφαλίσουν ότι όλοι οι αγρότες και άλλοι επαγγελματίες χρήστες φυτοφαρμάκων εφαρμόζουν την Integrated Pest Management (Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παρασίτων), στην οποία εξετάζονται πρώτα εναλλακτικές περιβαλλοντικές μέθοδοι πρόληψης και ελέγχου παρασίτων, προτού χρησιμοποιηθούν τα χημικά φυτοφάρμακα ως έσχατη λύση.
- Τα μέτρα περιλαμβάνουν επίσης υποχρεωτική τήρηση αρχείων για τους αγρότες και άλλους επαγγελματίες χρήστες. Επιπλέον, τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν κανόνες για συγκεκριμένες καλλιέργειες προσδιορίζοντας τις εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντί για χημικά φυτοφάρμακα.
- Απαγόρευση όλων των φυτοφαρμάκων σε ευαίσθητες περιοχές. Η χρήση όλων των φυτοφαρμάκων θα απαγορεύεται σε μέρη όπως αστικές περιοχές πρασίνου, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων πάρκων ή κήπων, παιδικών χαρών, σχολείων, χώρων αναψυχής ή άθλησης, δημόσιων μονοπατιών και προστατευόμενων περιοχών σύμφωνα με το Natura 2000, αλλά και σε κάθε οικολογικά ευαίσθητη περιοχή που πρέπει να διατηρηθεί για τους απειλούμενους επικονιαστές.
Η πρόταση μετατρέπει την ισχύουσα οδηγία σε κανονισμό που θα είναι άμεσα εφαρμόσιμος σε όλα τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν αναλυτικές ετήσιες εκθέσεις προόδου και εφαρμογής στην Επιτροπή.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, Φρανς Τίμερμανς, σημείωσε ότι «η μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων βοηθά τη φύση να ανακάμψει και προστατεύει τους ανθρώπους που εργάζονται με αυτές τις χημικές ουσίες», ενώ ο Επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία Βιρζίνιους Σινκεβίτσιους υπογράμμισε ότι «οι Ευρωπαίοι είναι σαφείς: θέλουν η ΕΕ να δράσει υπέρ της φύσης και να την επαναφέρει στη ζωή τους».
Υποστήριξη της μετάβασης
Πακέτο βασικών πολιτικών θα υποστηρίξει τους αγρότες και άλλους χρήστες, με τη μετάβαση σε περισσότερο βιώσιμα συστήματα παραγωγής τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων:
- νέων κανόνων κοινής γεωργικής πολιτικής για να διασφαλιστεί ότι οι αγρότες θα αποζημιωθούν για οποιοδήποτε κόστος σχετίζεται με την εφαρμογή των νέων κανόνων για μεταβατική περίοδο 5 ετών,
- ισχυρότερης δράσης για την αύξηση του εύρους βιολογικών και χαμηλού κινδύνου εναλλακτικών λύσεων στην αγορά,
- έρευνας και ανάπτυξης στο πλαίσιο των προγραμμάτων Horizon της ΕΕ για την υποστήριξη των νέων τεχνολογιών και τεχνικών.