Μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις, πυρετώδεις διαπραγματεύσεις, πολλά κενά και ατελείωτες ώρες συζητήσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία για τη μετα-Brexit εποχή. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε ότι «πετύχαμε μια καλή συμφωνία. Ο Μπόρις Τζόνσον, οποίος αφού ευχαρίστησε όλους όσοι συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι «πρόκειται για τη μεγαλύτερη συμφωνία με την ΕΕ», σημειώνοντας ότι «η Βρετανία πήρε πίσω τον έλεγχο της νομοθεσίας, των συνόρων και των υδάτων για την αλιεία της».

Πλέον η σκυτάλη περνά στα εθνικά κοινοβούλια, με πρώτες τη Βουλή των Κοινοτήτων και τη Βουλή των Λόρδων στη Βρετανία για την επικύρωση της συμφωνίας, με σκοπό την – έστω προκαταρκτική – έγκριση ώστε να μην υπάρχει κενό κατά την τυπική έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ την 1η Ιανουαρίου. Αυτό που σχολιάζεται στη Βρετανία είναι ότι 1.645 ημέρες μετά το δημοψήφισμα, οι βουλευτές θα έχουν ελάχιστες ημέρες ή και ώρες για να μελετήσουν τις περίπου 2.000 σελίδες της συμφωνίας.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαιρέτισε την εμπορική συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Βρυξελλών, σημειώνοντας ότι θα την αναλύσει λεπτομερώς προτού αποφασίσει αν θα την εγκρίνει ή όχι, με τη νέα χρονιά.

Η συμφωνία «μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας νέας εταιρικής σχέσης», έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος του Σώματος, Νταβίντ Σασόλι. Ταυτόχρονα όμως εξέφρασε τη λύπη του επειδή οι μακρόχρονες διαπραγματεύσεις και το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε η συμφωνία την τελευταία στιγμή δεν αφήνουν χρόνο ώστε να διενεργεί ο πρέπων κοινοβουλευτικός έλεγχος πριν από το τέλος του έτους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα τις γενικές γραμμές της οικονομικής και εμπορικής εταιρικής σχέσης της με τη Βρετανία, με βάση τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα και η οποία ορίζει το πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων των δύο πλευρών από την 1η Ιανουαρίου 2021.

Αγαθά

Η συμφωνία διασφαλίζει τις εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις, «για όλα τα αγαθά που συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής», κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε εμπορική συμφωνία. Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου διατηρούν έτσι την πρόσβασή τους σε μια τεράστια ενιαία αγορά 450 εκατομμυρίων καταναλωτών και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές σε μια αγορά 66 εκατομμυρίων Βρετανών καταναλωτών. Με τη διευθέτηση αυτή αποφεύγεται η διάσπαση στις αλυσίδες παραγωγής, που θα προκαλούσε πολλά προβλήματα σε ορισμένους τομείς, όπως στην αυτοκινητοβιομηχανία.

Ανταγωνισμός

Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις». Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.

Επίλυση διαφορών

Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες. Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία. Ένα «Κοινό Συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.

Αλιεία

Η συμφωνία προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.

Μεταφορές

Η συμφωνία εξασφαλίζει την αεροπορική, οδική και σιδηροδρομική σύνδεση των βρετανικών νησιών με την ηπειρωτική Ευρώπη, αλλά η Βρετανία θα απολέσει ορισμένα από τα πλεονεκτήματά που απολάμβανε όταν ήταν μέλος της ενιαίας αγοράς. Ο στόχος είναι να μην υπονομευθούν τα δικαιώματα των επιβατών, των εργαζομένων αλλά και η ασφάλεια των μεταφορών.

Προγράμματα

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021-27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους.

Δικαστική συνεργασία

Η συμφωνία καθορίζει «ένα νέο πλαίσιο» στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία των δύο πλευρών, ιδίως για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος. Η συνεργασία αυτή θα μπορεί να διακοπεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο αναστείλει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Εξωτερική πολιτική

Η συνεργασία σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, δεν καλύπτεται από τη συμφωνία, γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήθελε να διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!