Οι αμυντικές εταιρείες από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία θα αποκλειστούν από τη νέα χρηματοδότηση ύψους 150 δισ. ευρώ της ΕΕ για την άμυνα, εκτός εάν οι χώρες τους υπογράψουν συμφωνίες άμυνας και ασφάλειας με τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το νέο ταμείο για εξοπλιστικές δαπάνες θα είναι διαθέσιμο μόνο σε εταιρείες άμυνας της ΕΕ και σε εκείνες από τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει αμυντικές συμφωνίες με την Ένωση.
Επιπλέον, θα αποκλείονται προηγμένα οπλικά συστήματα στα οποία μια τρίτη χώρα διατηρεί «εξουσία σχεδιασμού» ή ελέγχει τη χρήση συγκεκριμένων εξαρτημάτων, καθώς και τον τελικό προορισμό τους.
Αυτό σημαίνει ότι θα εξαιρούνται συστήματα όπως το Patriot (αντιαεροπορική και αντιπυραυλική πλατφόρμα των ΗΠΑ, κατασκευασμένη από τη RTX) και άλλα αμερικανικά οπλικά συστήματα με περιορισμούς από την Ουάσινγκτον σχετικά με το πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
Η πολιτική αυτή αποτελεί νίκη για τη Γαλλία και άλλες χώρες που ζητούν μια προσέγγιση τύπου "Buy European" στις αμυντικές επενδύσεις, λόγω των ανησυχιών για την μακροπρόθεσμη αξιοπιστία των ΗΠΑ ως εταίρου και προμηθευτή άμυνας, ιδιαίτερα μετά τη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.
Τουλάχιστον το 65% του κόστους των προϊόντων θα πρέπει να δαπανάται στην ΕΕ, τη Νορβηγία και την Ουκρανία, ενώ το υπόλοιπο θα μπορούσε να δαπανάται σε προϊόντα από τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει σύμφωνο ασφαλείας.
«Έχουμε την ευκαιρία να ενισχύσουμε πραγματικά την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία», δήλωσε η Κάγια Κάλλας, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ», προσθέτοντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία απέδειξε τη σημασία της κατοχής οπλικών συστημάτων χωρίς ξένους περιορισμούς. «Σε κρίση, ο στρατός σας πρέπει να έχει ελεύθερα χέρια», τόνισε.
Ηνωμένο Βασίλειο
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πιέσει έντονα να συμπεριληφθεί στην πρωτοβουλία, καθώς διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον «συνασπισμό των προθύμων» της Ευρώπης για την ενίσχυση της άμυνας της ηπείρου. Οι βρετανικές αμυντικές εταιρείες, όπως BAE Systems και Babcock International, είναι στενά ενσωματωμένες στη βιομηχανία άμυνας χωρών της ΕΕ όπως η Ιταλία και η Σουηδία.
Αν χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία επιθυμούν να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία, θα πρέπει να υπογράψουν σύμφωνο άμυνας και ασφάλειας με την ΕΕ.
Οι συνομιλίες μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών για μια τέτοια συμφωνία έχουν ξεκινήσει, αλλά έχουν περιπλακεί με άλλες απαιτήσεις για ευρύτερη συμφωνία ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία περιλαμβάνει αμφιλεγόμενα θέματα όπως τα αλιευτικά δικαιώματα και η μετανάστευση.
«Εργαζόμαστε για αυτήν τη συμφωνία άμυνας και ασφάλειας με το Ηνωμένο Βασίλειο», δήλωσε η Κάλλας. «Ελπίζω ότι στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΒ τον Μάιο θα έχουμε αποτελέσματα... Υπάρχει κατανόηση ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα και να το κάνουμε μαζί».
Ο αποκλεισμός του Ηνωμένου Βασιλείου και της Τουρκίας θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα για τις μεγάλες ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες που εξαρτώνται από παραγωγούς ή προμηθευτές σε αυτές τις αγορές, αναφέρουν οι Financial Times.
Οι αντιδράσεις και το πολιτικό διακύβευμα
Ένας ανώτερος παράγοντας της βρετανικής αμυντικής βιομηχανίας χαρακτήρισε την εξέλιξη "σοβαρό πρόβλημα", προσθέτοντας: «Βλέπουμε τεράστιες ευκαιρίες και είναι σωστό το Ηνωμένο Βασίλειο να θεωρείται μέρος της Ευρώπης. Αλλά αν η ΕΕ –και ειδικά η Γαλλία– το δει με καθαρά συναλλακτικό τρόπο, αυτό υπονομεύει όλη τη φιλοσοφία μιας ενιαίας και ενοποιημένης Ευρώπης στην άμυνα και την ασφάλεια».
Οι προηγούμενες γαλλικές προσπάθειες να περιοριστεί η αμυντική χρηματοδότηση μόνο σε εταιρείες της ΕΕ έχουν συναντήσει ισχυρή αντίσταση από χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Σουηδία και οι Κάτω Χώρες, που έχουν στενές σχέσεις με μη ευρωπαϊκούς αμυντικούς προμηθευτές.
Η πρόταση πρέπει να εγκριθεί από την πλειοψηφία των κρατών-μελών της ΕΕ.
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν να δαπανούν το 35% των δανείων για προϊόντα που χρησιμοποιούν εξαρτήματα από τη Νορβηγία, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία, την Αλβανία, τη Μολδαβία, τη Βόρεια Μακεδονία και την Ουκρανία, σύμφωνα με αξιωματούχους.
Mε πληροφορίες από Financial Times
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
