Οι πολίτες της Γερμανίας προσέρχονται στις κάλπες την Κυριακή, μετά από μια σύντομη αλλά έντονη προεκλογική εκστρατεία. Οι εκλογές προκηρύχθηκαν πρόωρα από τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς τον Δεκέμβριο, με κύρια θέματα την οικονομία και τη μετανάστευση.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η CDU (Χριστιανοδημοκρατική Ένωση) θα αναδειχθεί πρώτο κόμμα με 29%, ακολουθούμενο από την ακροδεξιά AfD με 20%. Το SPD του Σολτς αναμένεται να λάβει 16%, ενώ οι Πράσινοι συγκεντρώνουν 13%.
Αυτή η εκλογική μάχη θα αποκαλύψει εάν η Γερμανία μπορεί να συγκρατήσει την άνοδο της ακροδεξιάς, ειδικά μετά τις γαλλικές εκλογές που χαρακτηρίστηκαν από πολιτική αστάθεια.
«Αγκάθι» η οικονομία
Σε αντίθεση με το παρελθόν, η οικονομική κατάσταση της Γερμανίας δεν είναι επιτυχής, αλλά προβληματική. Η οικονομία συρρικνώθηκε τόσο το 2023 όσο και το 2024, με τη χώρα να βρίσκεται στη μεγαλύτερη περίοδο στασιμότητας από το 1945.
Οι αιτίες της κρίσης είναι σαφείς:
- Η εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια οδήγησε σε αυξήσεις τιμών μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
- Οι γερμανικές εξαγωγές έγιναν πιο ακριβές, ενώ η Κίνα κυριαρχεί στην παραγωγή φθηνότερων ηλεκτρικών οχημάτων.
- Ένας ενδεχόμενος εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ θα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τη γερμανική οικονομία.
Η CDU/CSU και η μάχη ενάντια στον λαϊκισμό
Μια νίκη της CDU/CSU του Φρίντριχ Μερτς θα είναι καθοριστική, αν και κάτω από το 30% θα αποτελεί κατακόρυφη πτώση σε σχέση με το 42% που είχε λάβει η Μέρκελ το 2013.
Παρ' όλα αυτά, μια νίκη τους θα στείλει μήνυμα σταθερότητας και θα αποτελέσει ανάχωμα στην ακροδεξιά. Σε αντίθεση με τη Γαλλία και τη Βρετανία, όπου τα παραδοσιακά συντηρητικά κόμματα έχουν καταρρεύσει, η CDU παραμένει ισχυρό.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι πρόσωπα όπως ο Έλον Μασκ και ο Τζέι Ντι Βανς έχουν ανοιχτά υποστηρίξει η AfD, ενισχύοντας την ακροδεξιά ατζέντα από το εξωτερικό.
Το Φρένο Χρέους
Με τη Γερμανία σε ύφεση, η ανάπτυξη και η άνοδος του βιοτικού επιπέδου βρίσκονται στο επίκεντρο. Όλα τα μεγάλα κόμματα υπόσχονται μέτρα τόνωσης της οικονομίας, είτε μέσω μείωσης φόρων, είτε μέσω αύξησης δαπανών.
Ωστόσο, η οποιαδήποτε δημοσιονομική επέκταση απαιτεί χαλάρωση του φρένου χρέους που εισήγαγε η Άγγελα Μέρκελ το 2009. Ο ίδιος ο Μερτς έχει δηλώσει ανοιχτός σε μεταρρύθμιση, παρά τη δέσμευση της CDU να διατηρήσει το schuldenbremse (δημοσιονομικό όριο χρέους).
Οι επικριτές της λιτότητας υποστηρίζουν ότι συνέβαλε στην άνοδο της ακροδεξιάς, πλήττοντας τα χαμηλά εισοδήματα. Το SPD και οι Πράσινοι έχουν προτείνει χαλάρωση του κανόνα, κάτι που θεωρείται απαραίτητο για να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας.
Ο παράγοντας Τραμπ
Οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται υπό πίεση να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να αποδυναμώσει το ΝΑΤΟ. Η Γερμανία παραδοσιακά δαπανά λιγότερο από το 2% του ΑΕΠ της στην άμυνα, αλλά βρίσκεται πλέον υπό την πίεση των ΗΠΑ να αυξήσει τον προϋπολογισμό της έως 5%.
Η CDU του Μερτς υποστηρίζει την αποστολή πυραύλων Taurus στην Ουκρανία, αλλά υπάρχει και τολμηρότερο σενάριο: η αποστολή Γερμανών στρατιωτών στο πλαίσιο ειρηνευτικής αποστολής.
Μεταναστευτικό
Το μεταναστευτικό κυριαρχεί στην προεκλογική ατζέντα, ιδιαίτερα μετά από σειρά επιθέσεων στις οποίες οι ύποπτοι ήταν μετανάστες. Τα περισσότερα κόμματα έχουν μετατοπιστεί προς τα δεξιά, υποσχόμενα αυστηρότερους ελέγχους στα σύνορα.
Ο Μερτς προκάλεσε αντιδράσεις όταν η AfD υποστήριξε το νομοσχέδιό του για απελάσεις μεταναστών, κάτι που οδήγησε σε μια σπάνια δημόσια παρέμβαση της Μέρκελ, η οποία τον κατηγόρησε ότι γκρεμίζει το ιστορικό τείχος προστασίας της Γερμανίας απέναντι στην ακροδεξιά.
Ωστόσο, έρευνα του Ινστιτούτου ifo δείχνει πως δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ του ποσοστού αλλοδαπών και της εγκληματικότητας, αντικρούοντας τα επιχειρήματα της AfD.
Κλίμα πόλωσης
Η προεκλογική περίοδος ολοκληρώθηκε σε ένα κλίμα πόλωσης, παρόμοιο με αυτό που επικρατεί από την έναρξη της θητείας του Σολτς.
Οικονομική κρίση, ύφεση και στασιμότητα μισθών, αυξημένη ακροδεξιά απειλή, γεωπολιτικές αναταραχές και διεθνείς πιέσεις είναι τα στοιχεία που δημιουργούν αυτό το κλίμα.
Τα συνδικάτα εργαζομένων και οι ενώσεις βιομηχάνων ζητούν σταθερότητα, αλλά ακόμα και μια κυβέρνηση συνασπισμού θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια ισχυρή ακροδεξιά αντιπολίτευση.
Οι αυριανές εκλογές θα καθορίσουν όχι μόνο το μέλλον της Γερμανίας, αλλά και την πορεία ολόκληρης της Ευρώπης.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
