Νέα «ηλεκτροσόκ» στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προκαλεί το ράλι στην χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος που εξελίσσεται σταδιακά αλλά σταθερά από τον Μάιο και πλέον λαμβάνει διαστάσεις, με την μέση τιμή για σήμερα, Τρίτη 16 Ιουλίου να διαμορφώνεται στα 176,33 ευρώ ανά μεγαβατώρα και την μέση τιμή του Ιουλίου να έχει ήδη φτάσει στα 132 ευρώ ανά μεγαβατώρα από 98,8 ευρώ ανά μεγαβατώρα τον Ιούνιο (αύξηση 33,5%).
Οι τέσσερις καθετοποιημένοι παραγωγοί ενέργειας με μονάδες φυσικού αερίου (ΔΕΗ, ELPEDISON, Protergia, ΗΡΩΝ) έχουν κληθεί να προσέλθουν σήμερα στη ΡΑΑΕΥ, ενώ την ίδια στιγμή θα πραγματοποιηθεί συνάντηση στο Μαξίμου ανάμεσα στον πρωθυπυργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Ενέργειας Θεόδωρο Σκυλακάκη, ώστε να αναζητηθούν λύσεις και να διερευνηθεί η δυνατότητα να ληφθούν άμεσα μέτρα, καθώς οι υψηλές τιμές έχουν δημιουργήσει ανησυχία στην κυβέρνηση.
Αν η ανοδική πορεία συνεχιστεί, η τιμή του πράσινου τιμολογίου (αλλά και των κίτρινων κυμαινόμενων τιμολογίων) - που θα ανακοινωθεί 1η Αυγούστου θα είναι υψηλότερη από τα τιμολόγια του Ιουνίου και πάντως πάνω από το «φράγμα» των 15 λεπτών/κιλοβατώρα, δηλαδή το όριο της τιμής που είχε ως «πήχη» η κυβέρνηση για να διαμορφώνει το ύψος των κρατικών επιδοτήσεων ανά μήνα το 2023. Και κάπως έτσι θα ανοίξει και πάλι αναπόφευκτα η κουβέντα για νέο γύρο κρατικών επιδοτήσεων στους λογαριασμούς του ρεύματος...
Το ράλι
Το ράλι τιμών στη χονδρεμπορική αγορά σημειώνεται λόγω της μεγάλης ζήτησης ως αποτέλεσμα των υψηλών θερμοκρασιών αλλά και του ελλείμματος ενέργειας στα Βαλκάνια.
Οι τιμές το βράδυ, την ώρα που μπαίνουν οι μονάδες φυσικού αερίου στο σύστημα, εμφανίζουν αιχμές με ανώτατες τιμές στο χρηματιστήριο ενέργειας ακόμη και στα 500-700 ευρώ/MW. Οι τιμές αυτές παρουσιάζονται τις βραδινές ώρες, όταν η ζήτηση ενέργειας είναι υψηλή και μόνο οι μονάδες φυσικού αερίου μπορούν να δώσουν ηλεκτρική ενέργεια στο σύστημα.
Ερχεται νέο πλαφόν στα κέρδη
Προκειμένου να περιοριστούν οι υψηλές προσφορές, το υπουργείο ενέργειας ετοιμάζει μηχανισμό με πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών, αντίστοιχο με αυτόν που λειτουργούσε στην ενεργειακή κρίση του 2022.
Ο κόφτης των «υπερεσόδων», όπως λέγεται, αναμένεται να βασιστεί σε μια μεθοδολογία που θα καθορίζει το κόστος μαζί με ένα εύλογο κέρδος (για παράδειγμα 10%) περίπου όπως γινόταν με το μηχανισμό που λειτουργούσε στην ενεργειακή κρίση του 2022. Τα έσοδα που θα υπερβαίνουν το πλαφόν αναμένεται να χτίσουν έναν νέο «κουμπάρα», ο οποίος θα μπορούσε να... σπάσει για να δώσει επιδοτήσεις σε λογαριασμούς ενέργειας, αν το ράλι της χονδρικής βάλει «φωτιά» και στα τιμολόγια λιανικής.
Το θέμα αποκτά τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος και το υπουργείο πρόκειται να ζητήσει άμεσα έγκριση από την Κομισιόν, καθώς μια τέτοιας τάξεως παρέμβαση στην αγορά ενέργειας απαιτεί έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
►Διαβάστε επίσης: Ρεύμα: Πού οφείλεται το νέο ράλι τιμών στην χονδρική - Ποια τιμολόγια συμφέρουν
Γρίφος η έγκριση από την Κομισιόν
Ωστόσο, για πολλούς παράγοντες της αγοράς εκτιμάται πως είναι αμφίβολο αν είναι δυνατό να εγκριθεί από την Κομισιόν να επαναληφθεί ένας τέτοιος μηχανισμός παρέμβασης στην αγορά ενέργειας, όταν δεν υπάρχει ενεργειακή κρίση και το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο είναι άγνωστο αν μπορεί να επιτρέψει τέτοιες παρεμβάσεις.
Άλλες πηγές, βέβαια, αναφέρουν πως θα μπορούσε να προχωρήσει η υλοποίηση του σχεδίου άμεσα και σε δεύτερο χρόνο, να ληφθεί η έγκριση της Κομισιόν.
Υπενθυμίζεται ότι την τελευταία φορά που είχαν φορολογηθεί τα υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών ήταν στην ενεργειακή κρίση το 2022 και αφορούσαν το πρώτο 6μηνο του 2022 (Οκτώβριος 2021 - Ιούνιος του 2022) με τον έκτακτο φόρο να διαμορφώνεται τελικά στα 373,55 εκατ ευρώ.
Το αίτημα του υπουργείου Ενέργειας θα αφορά το διάστημα από την 1η Ιουλίου μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου με στόχο να περιορίζει τις υψηλές τιμές που διαμορφώνονται τις βραδυνές ώρες.
Για το θέμα έχει ξεκινήσει έρευνα και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η οποία έχει ζητήσει από το Χρηματιστήριο Ενέργειας αναλυτική έκθεση των προσφορών που υποβάλλουν ανά ώρα τις τελευταίες ημέρες οι ηλεκτροπαραγωγοί.
Τα στοιχεία από το Χρηματιστήριο δείχνουν ενδοημερήσιες αποκλίσεις, της τάξης των 450 και 500 ευρώ, από τη χαμηλότερη μέχρι την ανώτατη τιμή, τιμές που είχαμε να δούμε αρκετά χρόνια στην ελληνική αγορά, από την εποχή της ενεργειακής κρίσης.
►Διαβάστε επίσης: Energean - Αποθήκευση άνθρακα: Αντίστροφη μέτρηση για το market test
Εισαγόμενη αυξημένη ζήτηση
Οι υψηλές τιμές δημιουργούνται και από τη μεγάλη ζήτηση από το εξωτερικό, λόγω των προβλημάτων στις αγορές της Κεντρικής και Αν. Ευρώπης, όπου η μείωση των ροών προς την Ουγγαρία, με παράλληλη υποχώρηση της μεταφορικής ικανότητας στις διασυνδέσεις Σερβίας-Ουγγαρίας και Βουλγαρίας-Ρουμανίας, έχει προσλάβει διαστάσεις, εκτινάσσοντας τις τιμές χονδρικής στα χρηματιστήρια της ευρύτερης περιοχής.
Έτσι στην αυξημένη ζήτηση λόγω καύσωνα προστέθηκε η αυξημένη ζήτηση λόγω των προβλημάτων διασυνδέσεων στα Βαλκάνια, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ ανόδου τιμών.
Αντιδράσεις ηλεκτροπαραγωγών
Το μπρα ντε φερ πάντως μόλις ξεκινά, καθώς πηγές από την αγορά μιλούν για αδικαιολόγητη παρέμβαση στην αγορά ενέργειας, με αφορμή μια ολιγοήμερη αύξηση τιμών που είναι παροδική και συγκυριακή.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!