Στον καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών εκπόνησης μελετών «Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων» εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης προχώρησε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια τοποθετούνται στο πρώτο επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού, όπως και τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Ο χρονικός ορίζοντάς τους είναι μεσοπρόθεσμος (5ετία) και όπου απαιτείται και μακροπρόθεσμος (15ετία). Βασική παράμετρος είναι η πολύ γρήγορη ολοκλήρωση των μελετών ούτως ώστε να προωθούνται το ταχύτερο δυνατόν οι στόχοι τους, και τα αντανακλαστικά του πολεοδομικού σχεδιασμού να αντιστοιχούν στις ταχέως μεταβαλλόμενες ανάγκες και εξελίξεις ενσωματώνοντας δυνατότητες ευελιξίας, και την προσαρμοστικότητα των χρήσεων γης.
Τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης διέπονται από τις αρχές της βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης, η οποία περιλαμβάνει τις χωρικές, εδαφικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και αυτές που σχετίζονται με την ορθολογική οργάνωση του χώρου. Περιέχουν τις αναγκαίες ρυθμίσεις (και κατά περίπτωση κατευθύνσεις) για την επίτευξη των σκοπών τους, όπως προσδιορίζονται στην οικεία νομοθεσία σε γενικό επίπεδο και στο κατά περίπτωση σχέδιο ειδικότερα.
Στο πλαίσιο αυτό, και σε συνάρτηση με το χαρακτήρα της εκάστοτε περιοχής επέμβασης:
• προωθούν την μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό υπόδειγμα των εξαρτώμενων από τον άνθρακα περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου,
• ρυθμίζουν την εκτός σχεδίου δόμηση με τον καθορισμό στον εξωοικιστικό χώρο ορθολογικών χρήσεων γης και όρων δόμησης συμβατών με τα τοπικά χαρακτηριστικά. Ο επαναπροσδιορισμός των χρήσεων γης αναγνωρίζεται ως μια κρίσιμη παράμετρος για τη μετάβαση μιας περιοχής όπου κυριαρχεί ο κλάδος της εξόρυξης καθώς είναι πιθανό η γη να αποτελεί το βασικότερο στοιχείο (asset) ανάπτυξης,
• αξιοποιούν την καινοτόμα μεθοδολογία «Εκτίμησης επαναπροσδιορισμού των χρήσεων γης» (Land Use Repurposing Assessment/LURA) που προτείνει η Παγκόσμια Τράπεζα,
• αξιοποιούν τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών και της έξυπνης πόλης,
• υποστηρίζουν τη δημιουργία ισχυρής και ισορροπημένης παραγωγικής βάσης, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του αναπτυξιακού προγραμματισμού, και παρέχουν επαρκή γη για τη χωροθέτηση των αναγκαίων οικονομικών δραστηριοτήτων,
• διευκολύνουν τη δημιουργία και την ανταγωνιστικότητα των οργανωμένων μορφών ανάπτυξης,
• προστατεύουν τους διαθέσιμους πόρους, φυσικούς και πολιτιστικούς, ως αυτοτελείς αξίες, και ταυτόχρονα τους εντάσσουν στην αναπτυξιακή διαδικασία,
• προωθούν τη βιώσιμη κινητικότητα,
• προωθούν την πρόληψη της Κλιματικής Αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, καθώς και ανθεκτικότητα και την ασφάλεια από φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους,
• παρέχουν εναλλακτικές χωρικές επιλογές και επιλογές κατοίκησης, που διευρύνουν την ελευθερία των πολιτών,
• προωθούν την κοινωνική συνοχή, τη δίκαιη κατανομή πόρων και την άρση αποκλεισμών χωρικού χαρακτήρα,
• εντάσσουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό πρώτου επιπέδου στο σύνολο των επιπέδων του χωρικού σχεδιασμού, εναρμονιζόμενα με τον υπερκείμενο χωροταξικό σχεδιασμό και παρέχοντας σαφείς κατευθύνσεις στον πολεοδομικό σχεδιασμό δευτέρου επιπέδου.
Τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια αποτελούν σύνολα κειμένων, χαρτών και διαγραμμάτων, με τα οποία μπορούν να καθορίζονται το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη, όρια πολεοδομικών ενοτήτων και οικισμών, οι χρήσεις γης, οι όροι και περιορισμοί δόμησης, οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις, μεταφορικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές. Οριοθετούν προσωρινά τις οριογραμμές των υφιστάμενων, εντός των προς πολεοδόμηση περιοχών, υδατορεμάτων, και περιλαμβάνουν προκαταρκτική μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας στις περιοχές, για τις οποίες δεν υπάρχει γεωλογική μελέτη, ή γεωλογική μελέτη σε περιοχές που έχουν ειδικά γεωλογικά χαρακτηριστικά λόγω της λειτουργίας επί πολλά χρόνια ως λιγνιτικών πεδίων.
Ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες, μπορούν επίσης να καθορίζουν ζώνες ειδικών πολεοδομικών κινήτρων, το δημοτικό οδικό δίκτυο, μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, μέτρα υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών, καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρο ή περιορισμό που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
