Μεγάλο κίνδυνο για την παραγωγή και την επιβίωσή τους αντιμετωπίζουν τα οινοποιεία της Ελλάδας και γενικότερα της Νότιας Ευρώπης, καθώς πλήττονται από τους καύσωνες.

Ο φετινός τρύγος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στη Σαντορίνη, αλλά για τον Γιάννη Παρασκευόπουλο της Gaia Wines οι προοπτικές δεν φαίνονται καλές, αναφέρει δημοσίευμα του CNBC.

Οι ακραίες θερμοκρασίες απειλούν την παραγωγή του τοπικού σταφυλιού ασύρτικου, το οποίο έχει κρίσιμη σημασία για τα διεθνώς αναγνωρισμένα εκλεκτά λευκά κρασιά του νησιού. Η περσινή παραγωγή της Gaia Wines ήταν περίπου το ένα τρίτο της παραγωγής του 2022, ενώ η φετινή εκτιμάται ότι θα πέσει στο ένα έκτο των επιπέδων του 2022.

«Νομίζαμε ότι είχαμε δει τα χειρότερα. Αλλά όχι, δεν είχαμε δει: το 2024 ξεπέρασε κάθε προσδοκία», δήλωσε ο Παρασκευόπουλος.

Η Gaia Wine εκτιμούσε πέρυσι ότι το Ασύρτικο θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέχρι το 2040. Τώρα, αυτό το χρονοδιάγραμμα φαίνεται αισιόδοξο καθώς ο κίνδυνος έρχεται ακόμη πιο κοντά στο παρόν, πρόσθεσε.

Πτώση της παραγωγής κρασιού

Το ασύρτικο δεν είναι το μόνο που η παραγωγή του μειώνεται. Η παγκόσμια παραγωγή κρασιού μειώθηκε κατά 10% το 2023 στα 237,3 εκατομμύρια εκατόλιτρα, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 60 ετών, καθώς οι «ακραίες κλιματολογικές συνθήκες» βάρυναν τις σοδειές, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Αμπέλου και Οίνου (OIV).

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα οινοποιεία ώθησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να συστήσει τον περασμένο μήνα μια ομάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική οίνου, προκειμένου να συζητήσει τις «προκλήσεις και τις ευκαιρίες για τον τομέα».

Η παραγωγή στην Ελλάδα μειώθηκε περισσότερο από το ένα τρίτο το 2023, ενώ η παραγωγή από την Ιταλία και την Ισπανία μειώθηκε περισσότερο από το ένα πέμπτο, σύμφωνα με τον OIV, καθώς τα οινοποιεία στη νότια Ευρώπη αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο δυσμενείς καιρικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των ισχυρών βροχοπτώσεων, της ξηρασίας και του πρώιμου παγετού.

Τέτοια καιρικά φαινόμενα μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο τη συγκομιδή ενός συγκεκριμένου έτους αλλά και την παραγωγή των επόμενων ετών.

«Επηρεαζόμαστε απόλυτα από την κλιματική αλλαγή», δήλωσε στο CNBC ένας ξεναγός στο Castello di Volpaia κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης ξενάγησης στο οινοποιείο του 12ου αιώνα στην Τοσκάνη της Ιταλίας.

«Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει σημαντικά την παραγωγή κρασιού και την ποιότητά του», δήλωσε ο Marco Fizialetti, εμπορικός διευθυντής στο κοντινό Castello di Querceto. «Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει δυσκολίες για όλους τους παραγωγούς, οι οποίοι έπρεπε ήδη στο παρελθόν να διαχειριστούν τις υψηλές θερμοκρασίες».

Αυξήσεις τιμών και μείωση κατανάλωσης

Η ασθενέστερη παραγωγή και οι πιο δύσκολες συνθήκες παραγωγής ανεβάζουν το κόστος σε μια ήδη σε μεγάλο βαθμό ευαίσθητη στις τιμές καταναλωτική αγορά. Η κατανάλωση κρασιού μειώθηκε κατά 2,6% ετησίως το 2023, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1996, λόγω του υψηλότερου κόστους παραγωγής και διανομής που οδήγησε σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του OIV.

Από τον Αύγουστο του 2024, ένα κιλό σταφύλια ασύρτικου κοστίζει οκτώ έως 10 ευρώ, περίπου διπλάσιες τιμές από το 2022. «Αυτές είναι τιμές σαμπάνιας», δήλωσε ο Παρασκευόπουλος, σημειώνοντας ότι η Gaia Wines δεν έχει ακόμη περάσει το αυξημένο κόστος στην τελική τιμή της φιάλης. Ωστόσο, είπε ότι θα πρέπει να το κάνει τελικά και αυτό θα βλάψει την επιχείρηση. «Όταν μια φιάλη είναι πιο ακριβή από ένα Burgundy, τι θα κάνει ένας αγοραστής; Θα χάσουμε την αγορά στην οποία αγωνιστήκαμε να βρεθούμε», είπε.

Αλλαγή μεθόδων παραγωγής

Ορισμένοι οινοποιοί αλλάζουν τώρα τις μεθόδους παραγωγής τους για να προσαρμοστούν στο μεταβαλλόμενο περιβαλλοντικό τοπίο.

Στο Antinori nel Chianti Classico, το νεότερο σε μια συλλογή από κτήματα που ανήκουν στους Marchesi Antinori, έναν από τους παλαιότερους και μεγαλύτερους οινοπαραγωγούς της Ιταλίας, τα αμπέλια φυτεύονται τώρα προς νέες κατευθύνσεις για να επωφεληθούν από την αυξημένη έκθεση στον ήλιο.

«Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, φυτεύατε τους αμπελώνες με νοτιοδυτικό προσανατολισμό. Τώρα μπορείτε να τα φυτέψετε με βορειοανατολικό προσανατολισμό, λόγω της υπερβολικής ζέστης στην οποία εκτίθενται» και από τις δύο κατευθύνσεις, δήλωσε ο πρόεδρος Albiera Antinori.

Άλλες τεχνικές που χρησιμοποιεί το κτήμα περιλαμβάνουν την αύξηση των πέργκολων για την αύξηση της κυκλοφορίας του αέρα και τη φύτευση χόρτου ανάμεσα στα αμπέλια. Ο Antinori δήλωσε ότι αυτό βοήθησε το κτήμα να βελτιώσει την ποιότητα της παραγωγής τα τελευταία χρόνια, ακόμη και αν η ποσότητα έχει μειωθεί.

Ωστόσο, περιέγραψε την κίνηση αυτή ως πύρρειο νίκη, καθώς το κόστος είναι πολύ μεγάλο.

Ο Sergio Fuster, διευθύνων σύμβουλος του ισπανικού ομίλου κρασιού Raventós Codorniu, σημείωσε ότι πολλές από τις περιοχές στις οποίες διαθέτει αμπελώνες βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και, ως εκ τούτου, χρειάστηκε να γίνουν αυτοί «όλο και πιο αποδοτικοί» με τη χρήση του νερού, για παράδειγμα με τη χρήση θαμμένων συστημάτων άρδευσης.

Νωρίτερα ο τρύγος στη Νεμέα

Άλλοι οινοποιοί εργάζονται στα χωράφια στα μέσα του καλοκαιριού για να ανταποκριθούν στις πρόωρες συγκομιδές. Στο κτήμα Σκούρας στη Νεμέα, ο φετινός τρύγος ξεκίνησε 20 ημέρες νωρίτερα, σε χρόνο ρεκόρ. Ο οινοποιός Δημήτρης Σκούρας δήλωσε ότι η μείωση των μυκητολογικών ασθενειών βελτίωσε την ποιότητα των σταφυλιών, ωστόσο εξακολουθεί να αναμένει συνολικά χαμηλότερες αποδόσεις.

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τις αλλαγές που θα έρθουν ή τις ακραίες καιρικές συνθήκες που μπορεί να αντιμετωπίσουμε.

«Η φετινή χρονιά ήταν εξαιρετικά θερμή. Ο χειμώνας ήταν ασυνήθιστα σύντομος και οι θερμοκρασίες αυξήθηκαν ραγδαία στη συνέχεια, με τον Ιούλιο να είναι ο θερμότερος που έχει καταγραφεί ποτέ. Στους αμπελώνες μας, βλέπουμε χαμηλότερα επίπεδα παραγωγής από πέρυσι, τα οποία ήταν ήδη αρκετά χαμηλά, ειδικά για το αγιωργίτικο», δήλωσε στο CNBC, αναφερόμενος στην ποικιλία σταφυλιών που χρησιμοποιείται στα κόκκινα κρασιά της περιοχής.

Ο Σκούρας φυτεύει τώρα αμπελώνες σε μεγαλύτερα υψόμετρα, όπου οι θερμοκρασίες είναι γενικά χαμηλότερες, και εντοπίζει περιοχές με καλύτερη παροχή νερού για να βοηθήσει τα αμπέλια να αντέξουν τη ζέστη.

«Δεν υπάρχουν ακόμη οριστικές λύσεις, καθώς δεν μπορούμε να προβλέψουμε τις επερχόμενες αλλαγές ή τα ακραία καιρικά φαινόμενα που μπορεί να αντιμετωπίσουμε. Η στρατηγική μας είναι να προσαρμοστούμε σε αυτή τη νέα πραγματικότητα στην αμπελουργία όσο καλύτερα μπορούμε», δήλωσε ο κ. Σκούρας, αναφερόμενος στη μελέτη της καλλιέργειας των σταφυλιών.

Αλλού, ωστόσο, οι ελπίδες προσαρμογής είναι λιγότερο σαφείς. Στη Σαντορίνη, όπου τα σταφύλια καλλιεργούνται σε παραδοσιακές «κουλούρες», ή καλάθια, για να προστατεύονται από τους ισχυρούς ανέμους και το έντονο ηλιακό φως του νησιού, τα αμπέλια κινδυνεύουν να γίνουν ακόμη πιο εκτεθειμένα στις σκληρές καιρικές συνθήκες.

«Αυτά τα αμπέλια έχουν ριζικά συστήματα που πηγαίνουν πίσω τρεις, τέσσερις, πέντε αιώνες και πεθαίνουν», δήλωσε ο Παρασκευόπουλος της Gaia Wine.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!