Την ώρα που ο πληθωρισμός των τροφίμων πέφτει σταθερά και είναι σχεδόν σε αρνητικό πρόσημο (0,1% μετρήθηκε τον Ιανουάριο) νέες εστίες ακρίβειας απειλούν να επαναφέρουν σε τροχιά αυξήσεων το καλάθι των τροφίμων. Στο μικροσκόπιο μπαίνουν ο καφές, το κακάο, η σοκολάτα και το μοσχάρι, που πρωταγωνιστούν στο ράλι των αυξήσεων λόγω και των αναταράξεων στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα.
Αρκεί να αναφερθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Ιανουάριο, ο πληθωρισμός τροφίμων έκλεισε στο 0,1% ωστόσο το μοσχάρι ανατιμήθηκε 5,7%, οι σοκολάτες 3,9%, ο καφές και το κακάο 2,2%. Στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης σχολίαζαν σχετικά πως αν δεν υπήρχαν οι συγκεκριμένες ανατιμήσεις ο πληθωρισμός τροφίμων θα είχε αρνητικό πρόσημο.
Προληπτικές συσκέψεις
Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος συναντήθηκε χθες με εκπροσώπους της βιομηχανίας τροφίμων, των σούπερ μάρκετ και των πολυεθνικών, ζητώντας τους να… βάλουν πλάτη, ρίχνοντας το περιθώριο κέρδους τους σε κακάο, σοκολάτα, μοσχάρι και καφέ ώστε να απορροφήσουν ένα τμήμα των διεθνών αυξήσεων σε αυτά τα προϊόντα, χωρίς όμως να ανεβάσουν τις τιμές στα υπόλοιπα, χωρίς δηλαδή να μεταφέρουν τις ζημιές με ανατιμήσεις σε άλλα προϊόντα.
Με άλλα λόγια η φόρμουλα που ζήτησε ο ΥΠΑΝ από τους παράγοντες της αγοράς ήταν:
- Μειωμένες αυξήσεις σε κακάο, σοκολάτα, μοσχάρι και καφέ
- Μηδέν αυξήσεις στα υπόλοιπα προιόντα.
Νέα παράταση στο πλαφόν
Ορθάνοιχτο άλλωστε μένει, την ίδια στιγμή, το ενδεχόμενο νέας παράτασης του μέτρου που ισχύει από την περίοδο της πανδημίας, με πλαφόν στο περιθώριο κέρδους ίδιο με τον Δεκέμβρη του 2021. Το εν λόγω μέτρο ισχύει προς το παρόν έως τις 30 Απριλίου 2025, ωστόσο φαίνεται πως ο υπουργός Ανάπτυξης αφήνει πάνω στο τραπέζι το ενδεχόμενο νέας παράτασής του και τους επόμενους μήνες.
Τι λένε παράγοντες της αγοράς
Η εξίσωση, ωστόσο, για την συγκράτηση των αυξήσεων δεν είναι εύκολη και για αυτό δεν υπήρξαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την πλευρά του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας. Πηγές της αγοράς εξηγούσαν πως οι βιομηχανίες τροφίμων και το οργανωμένο λιανεμπόριο έχουν ήδη περιορίσει σημαντικά το περιθώριο κέρδους τους και δεν είναι καθόλου εύκολο να απορροφήσουν από μόνοι τους τις διεθνείς ανατιμήσεις που έρχονται στα συγκεκριμένα αγαθά και τις σχετικές πρώτες ύλες, λόγω διεθνών αναταράξεων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή ή σε εξωγενείς παράγοντες όπως – για παράδειγμα – η μείωση των εκτρεφόμενων ζώων στην Ολλανδία, ώστε να περιοριστούν οι εκπομπές μεθανίου και η ρύπανση από άζωτο.
«Αν δεν αγοράσουμε τα αγαθά που ανατιμώνται διεθνώς, αν δεν τα εισάγουμε, θα υπάρχουν ελλείψεις στα ράφια», έλεγε χαρακτηριστικά στην «Η» πηγή της αγοράς, σχολιάζοντας πως χωρίς μια «βοήθεια» από τη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα, χωρίς μείωση του κόστους ενέργειας είναι εξαιρετικά δύσκολη η απορρόφηση των ανατιμήσεων από τον Μάρτιο και μετά…
«Υπάρχουν εργαζόμενοι και μια σειρά από άλλες υποχρεώσεις» έλεγε μια πηγή, ενώ άλλος αξιόπιστος παράγοντας της αγοράς έλεγε στην «Η» πως «έχουμε βάλει πλάτη και βάζουμε πλάτη. Η περίοδος που διανύουμε είναι η χειρότερη για την βιομηχανία τροφίμων. Υπάρχουν πολλές πρώτες ύλες που αυξάνουν πάρα πολύ. Έχουμε περιορίσει ήδη σημαντικά το περιθώριο κέρδους και πλέον… τρώμε τις σάρκες μας. Με ζημιές λειτουργούν εταιρείες».
Τα μηνύματα της κυβέρνησης στην αγορά
Από την πλευρά του το υπουργείο Ανάπτυξης ξεκαθάρισε τη θέση του, διαμηνύοντας πως ο χαμηλός πληθωρισμός στα τρόφιμα – ει δυνατόν και με αρνητικό πρόσημο – πρέπει να συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα.
Κι αυτό σε μια στιγμή κατά την οποία ο γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή δείχνει σημάδια επανάκαμψης σε τροχιά ανόδου: 2,7% έκλεισε τον Ιανουάριο έναντι 2,6% τον Δεκέμβριο και 2,4% τον Νοέμβριο.
Η αυξητική τάση δεν οφείλεται στα τρόφιμα, αλλά στις υπηρεσίες, τα ενοίκια και το φυσικό αέριο. Ωστόσο σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον με την κλιματική αλλαγή να δείχνει τα δόντια της και πολλές πιέσεις στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα δεν είναι δύσκολο να εμφανιστούν και να εξαπλωθούν εκ νέου εστίες αυξήσεων και στα τρόφιμα.
«Συνεχίζουμε με σχέδιο και με όλες μας τις δυνάμεις την μάχη για την περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στα τρόφιμα και στα βασικά είδη διαβίωσης. Έχουμε πετύχει να έχουμε τον μικρότερο πληθωρισμό τροφίμων απ' όλες τις χώρες της Ευρωζώνης. Και επειδή μας ενδιαφέρει αυτή η προσπάθεια να συνεχίσει να έχει αποτελέσματα, απευθυνόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις της αγοράς και πιέζουμε με όλους τους τρόπους οι πληθωριστικές πιέσεις που παρατηρούνται διεθνώς, να μην περάσουν όσο γίνεται στην ελληνική αγορά.
Να απορροφηθούν απ' όλο τον χώρο των σούπερ μάρκετ, της βιομηχανίας τροφίμων και των πολυεθνικών με μείωση του μεσοσταθμικού τους κέρδους. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι οι πολίτες να εισπράττουν καλύτερες δυνατότητες και υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα. Ταυτόχρονα, πιέζουμε και αναμένουμε με ελέγχους οι οποίοι θα ενταθούν, περισσότερες πραγματικές εκπτώσεις και προσφορές και όχι παραπλανητικές», δήλωσε ο Τάκης Θεοδωρικάκος.
Αν και δεν υπήρξαν δεσμεύσεις χθες η πίεση του υπουργείου ήταν καθαρή και το μήνυμα συγκεκριμένο. «Θα παρακολουθήσουμε πολύ στενά την αγορά και τις τιμές. Και ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα θα κάνουμε ότι πρέπει να γίνει, ό,τι χρειαστεί για να πέσουν οι τιμές. Το οπλοστάσιο της κυβέρνησης υπάρχει», σημείωνε χαρακτηριστικά υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος. Κοινώς, αν δεν συγκρατήσετε τις τιμές θα εξαντληθεί όλη η αυστηρότητα στους ελέγχους της αγοράς.
Ερχεται το νέο σύστημα προσφορών
Κι ενώ το μπρα ντε φερ συνεχίζεται, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ανοίξει αυλαία στον νέο Κώδικα που θα αναπροσαρμόζει το σύστημα εκπτώσεων και προσφορών στα σούπερ – μάρκετ από τον Μάρτιο.
Οι διαβουλεύσεις με την αγορά είναι πυκνές, καθώς ο Τάκης Θεοδωρικάκος έχει διαμηνύσει πως οτιδήποτε οριοθετηθεί με την σχετική Υπουργική Απόφαση, σε εφαρμογή του πρόσφατου νόμου, θα είναι πλήρως και σε εξαντλητική λεπτομέρεια συμφωνημένο, ώστε όλοι να γνωρίζουν τι ισχύει και οι κανόνες να είναι ίδιοι για όλους.
Γι αυτό άλλωστε, φαίνεται πως υπάρχει ορατό το ενδεχόμενο να πάει λίγο παρακάτω η πρεμιέρα του νέου συστήματος προσφορών, πάντως όχι περισσότερο από μερικές ημέρες. Δηλαδή αν δεν εκκινήσει την 1η Μαρτίου θα είναι μέσα στο πρώτο 10ήμερο.
Σε κάθε περίπτωση κάθε προσφορά και έκτπωση πλέον θα έχει ως σημείο αναφοράς όχι την τιμή τιμοκαταλόγου, αλλά την χαμηλότερη τιμή του ίδιου προϊόντος τις τελευταίες 30 ημέρες. Οποιαδήποτε έκπτωση θα έχει αυτή την τιμή αναφοράς, ενώ το ίδιο θα ισχύει και για τις προσφορές τύπου 1+1 ή 2+1 κ.ο.κ. Δηλαδή, ένα σαμπουάν όταν θα πωλείται με προσφορά 1+1 δώρο θα πρέπει να κοστίζει όλο το πακέτο (δηλαδή και οι δυο συσκευασίες) όσο κόστιζε η μονή συσκευασία με την φτηνότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών.
Για παράδειγμα:
Σαμπουάν κοστίζει 8 ευρώ για 10 ημέρες, μετά η τιμή του ανεβαίνει στα 10 ευρώ για τις επόμενες 10 ημέρες και στη συνέχεια η εταιρεία κάνει προσφορά 1+1 δώρο. Αυτό το πακέτο δεν μπορεί να κοστίζει 10 ευρώ, αλλά θα πρέπει να κοστίζει 8 ευρώ.
Επίσης δεν θα μπορεί ένα προϊόν να πωλείται μονίμως σε προσφορά και σε πακέτα, αλλά θα πρέπει οι καταναλωτής να βρίσκει στο ράφι και μεμονωμένα προϊόντα.
«Στην Ελλάδα τα κόλπα των παραπλανητικών εκπτώσεων είχαν περάσει σε άλλη κλίμακα», παραδέχεται κρατικός παράγοντας με άριστη γνώση της αγοράς.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
