Με τη Μ. Ανατολή να φλέγεται, οι κεντρικοί τραπεζίτες ανησυχούν για τη γεωπολιτική σταθερότητα, ενώ οι διεθνείς αναλυτές προβληματίζονται τώρα για τις πολυαναμενόμενες μειώσεις επιτοκίων. Αν και η έναρξη των μειώσεων έχει προεξοφληθεί για φέτος, καθώς ο πληθωρισμός επιβραδύνει, ο πόλεμος του Ισραήλ με τη Χαμάς που δεν φαίνεται να τελειώνει και η εμπλοκή του Ιράν στο νέο μεσανατολικό μέτωπο ανακατεύει... την τράπουλα.
Το ζητούμενο πλέον είναι πότε θα ξεκινήσουν οι μειώσεις - και αν θα ξεκινήσουν τον Ιούνιο όπως έχει αφήσει πολλές φορές να εννοηθεί η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ - και πόσα βήματα θα γίνουν μέσα στο 2024, με τα «περιστέρια» του ΔΣ της ΕΚΤ να έχουν ζητήσει έως και 4 μειώσεις των 0,25 π.μ. μέχρι το τέλος του 2024 και τα «γεράκια» να εμμένουν στην σκληρή στάση της αναμονής. Σημαντικός κρίκος στην εξίσωση είναι και η Fed, που φαίνεται πως θα αργήσει περισσότερο από την ΕΚΤ να ξεκινήσει τις μειώσεις, με πολλούς ευρωπαίους κεντρικούς τραπεζίτες - του Γιάννη Στουρνάρα μη εξαιρούμενου - να έχουν δημοσίως ζητήσει από την ΕΚΤ να προχωρήσει χωρίς να περιμένει τον Τζερόμ Πάουελ.
Δεν είναι τυχαίο, πως ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poors - που απόψε Παρασκευή 19 Απριλίου το βράδυ θα μιλήσει για το αξιόχρεο της Ελλάδος - επισημαίνει πλέον ως ορατό τον κίνδυνο καθυστέρησης των μειώσεων στα επιτόκια λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή.
Οι τελευταίες εξελίξεις πάντως για τον πληθωρισμό έρχονται από τις ΗΠΑ, καθώς πολλοί αξιωματούχοι υπεύθυνοι νομισματικής πολιτικής συναντήθηκαν στην Ουάσιγκτον όπου επιβεβαίωσαν ότι βρίσκονται σε επιφυλακή για πιθανούς κλυδωνισμούς στις τιμές του πετρελαίου, γεγονός που θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις αυξήσεις στον πληθωρισμό μετά και την πρόσφατη επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν σήμερα Παρασκευή.
Η ανάλυση της S&P
Να σημειωθεί πως σύμφωνα με την S&P μια περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης Ιράν - Ισραήλ θα μπορούσε σημαντικό πρόβλημα πιστωτικής φύσεως με επενδυτές και κεντρικές τράπεζες να στρέφονται σε ασφαλή καταφύγια με σκοπό να μειωθεί το επενδυτικό ρίσκο.
Στη πράξη αυτό σημαίνει πως ενδεχομένως οι κεντρικές τράπεζες θα «τρέναραν» τη πολυπόθητη χαλάρωση της νομισματικής τους πολιτικής στις ανεπτυγμένες οικονομίες με Fed και ΕΚΤ να αντιμετωπίζουν σημαντικά επιπτώσεις στη διαρκή μάχη τους για την τιθάσευση του πληθωρισμού.
Ανέβηκε... αλλά έπεσε γρήγορα το πετρέλαιο
Τα χτυπήματα που αναφέρθηκαν γύρω από στόχους στο Ισφαχάν του Ιράν προκάλεσαν άλμα άνω του 4% του αργού πάνω από 90 δολάρια το βαρέλι, πριν διαγράψουν αυτό το κέρδος για να διαπραγματευτούν χαμηλότερα, καθώς τα ιρανικά μέσα όλη την ημέρα υποβαθμίζουν την επίθεση του Ισραήλ.
Η αντίδραση του ΟΗΕ
Στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, ο Γενικός Γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες είπε στους πρεσβευτές ότι η Μέση Ανατολή «βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού», ενώ και οι υπουργοί Εξωτερικών των G7 συζητούν γεωπολιτικές απειλές σήμερα Παρασκευή στην Ιταλία.
«Συνήθως αυτά τα γεγονότα καταλήγουν να είναι λιγότερο ενοχλητικά από ό,τι φοβόμασταν», δήλωσε στο Bloomberg Television ο Nathan Sheets, επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος στη Citigroup και πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. «Το πρόβλημα με τις γεωπολιτικές προκλήσεις είναι ότι πρέπει να σκεφτείς πολύ τους κινδύνους του τι μπορεί να συμβεί. Στη συνέχεια περνάμε από τις ανησυχίες για το πετρέλαιο σε γενικές ανησυχίες για την οικονομία».
Το δίλημμα για τους τραπεζίτες
Το δίλημμα για τους κεντρικούς τραπεζίτες που είχαν αρχίσει να ηρεμούν μέσα στο 2024 και να αισιοδοξούν ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί, είναι όπως άφησε να εννοηθεί από τις δηλώσεις του και ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell αυτή την εβδομάδα, πως οι αμερικανοί αξιωματούχοι πρόκειται τώρα να περιμένουν περισσότερο από το αναμενόμενο για να μειώσουν τα επιτόκια αφού μια σειρά δεδομένων για τον πληθωρισμό και τις θέσεις εργασίας παρέμειναν σταθερά.
Σε συνδυασμό, δε με τις εξελίξεις σε Μ.Ανατολή και Ιράν - Ισραήλ οι τραπεζίτες αναρωτιούνται τώρα πόσο μπορούν να αποκλίνουν από αυτή τη στάση, ακόμα κι αν οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή παραμένουν περιορισμένες σε αυτήν την περιοχή. Να σημειωθεί πως εάν οι τιμές του πετρελαίου εκτιναχθούν, αυτό θα μπορούσε επίσης να έχει επιπτώσεις, ιδιαίτερα για την Ευρώπη, η οποία εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας.
«Θα μπορούσαμε να έχουμε ένα σοβαρό πετρελαϊκό σοκ, αλλά δεν είμαστε ακόμη εκεί», δήλωσε η πρώτη αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΝΤ, Γκίτα Γκόπιναθ, στο Bloomberg TV στην Ουάσιγκτον.
«Υπάρχουν πηγές ανεφοδιασμού που αντισταθμίζουν αυτούς τους κραδασμούς, αλλά εάν υπάρχει μεγάλη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, αυτό είναι πρόβλημα».
Ο κίνδυνος
Ο κίνδυνος που δημιουργείται από μια σημαντική αύξηση του κόστους του πετρελαίου θα ήταν ότι το κύμα αυξήσεων θα μπορούσε να πλήξει τα τρόφιμα και υπόλοιπα άλλα αγαθά, οδηγώντας τους εργαζόμενους σε νέες απαιτήσεις για μισθολογικές αυξήσεις, που αναζωπυρώνουν τον κύκλο του πληθωρισμού, γεγονός που θα προκαλέσει νέο πονοκέφαλο στους κεντρικούς τραπεζίτες.
Παράλληλα, ένας άμεσος πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το αργό πετρέλαιο να φτάσει ακόμη και τα 150 δολάρια το βαρέλι εάν πλήξει σοβαρά την παραγωγή και το Ιράν κλείσει τα στενά του Ορμούζ υπολόγισε το Bloomberg Intelligence νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Ο παγκόσμιος αποπληθωρισμός
«Ο παγκόσμιος αποπληθωρισμός κινείται με διαφορετικές ταχύτητες σε διάφορα μέρη του κόσμου. Εάν υπάρξει κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, ο αντίκτυπος θα ήταν παγκόσμιος, αλλά αυτό είναι περισσότερο κίνδυνος παρά βασική περίπτωση... έχουμε μαίνεται πόλεμο στη Μέση Ανατολή και εμπορικές διαταραχές στην Ερυθρά Θάλασσα και δεν έχουμε δει σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία — και αυτό συμβαίνει επειδή το πετρέλαιο συνέχισε να ρέει με όρους προσφοράς».
Βεβαίως, οι κεντρικοί τραπεζίτες που μιλούσαν στην Ουάσιγκτον πριν από την επίθεση δυσκολεύονταν να φανούν κάπως αισιόδοξοι για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ακόμα κι αν όντως αναγνώρισαν τους κινδύνους.
Ο Ολλανδός κυβερνήτης Klaas Knot, για παράδειγμα, υπέθεσε ότι μια άνοδος της τιμής του αργού μπορεί να αποδειχθεί λιγότερο καταστροφική από ό,τι διαφορετικά, επειδή άλλες τιμές πέφτουν. «Αν έχουμε ένα πετρελαϊκό σοκ, θα είναι σε ένα πλαίσιο γενικού αποπληθωρισμού σε όλους τους άλλους παράγοντες», είπε την Πέμπτη. «Η πιθανότητα σημαντικών δευτερογενών αποτελεσμάτων, θα υποστήριζα, είναι μικρότερη, αλλά είναι ξεκάθαρα κάτι που πρέπει να παρακολουθείται».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
