Τα γεωπολιτικά σοκ, όπως πόλεμοι και εντάσεις μεταξύ χωρών και τρομοκρατικές επιθέσεις δεν έχουν ξεκάθαρη συσχέτιση με τις τιμές του πετρελαίου, αλλά οδηγούν κατά κανόνα σε πτωτικές πιέσεις μετά από ένα τρίμηνο, σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) που ερεύνησε την περίοδο από τον Ιανουάριο του 2000 έως τον Οκτώβριο του 2023.
Εξαίρεση αποτελούν γεωπολιτικές εξελίξεις, στο επίκεντρο των οποίων είναι χώρες με μεγάλη παραγωγή - όπως η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Βενεζουέλα - καθώς και το Ισραήλ που επηρεάζει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Πώς επηρεάζονται οι τιμές
Τα γεωπολιτικά σοκ μπορούν να έχουν αντίκτυπο στις τιμές του πετρελαίου μέσω δύο καναλιών: της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας ή του αυξημένου κινδύνου για την προσφορά του.
Πρώτον, προκαλούν ένα αρνητικό σοκ στην παγκόσμια ζήτηση, επειδή οι εντάσεις αυξάνουν την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της οικονομίας και επηρεάζουν έτσι αρνητικά την κατανάλωση και τις επενδύσεις, ενώ προκαλούνται πιθανόν και διαταραχές στο διεθνές εμπόριο. Αυτό είναι γνωστό ως το κανάλι της οικονομικής δραστηριότητας.
Δεύτερον, οι αγορές συνυπολογίζουν έναν υψηλότερο κίνδυνο για τη μελλοντική προσφορά πετρελαίου, ασκώντας ανοδική τάση στην τιμή του μπρεντ.
Τα δύο παραπάνω κανάλια επηρεάζουν προς αντίθετες κατευθύνσεις τις τιμές του πετρελαίου και το ποιο από τα δύο επικρατεί διαπιστώνεται εμπειρικά.
Η περίπτωση της 11ης Σεπτεμβρίου
Η μελέτη σημειώνει ότι αμέσως μετά τις επιθέσεις της 9ης Σεπτεμβρίου 2001 η τιμή του μπρεντ αυξήθηκε κατά 5%, αλλά μέσα σε 14 ημέρες υποχώρησε κατά περίπου 25% λόγω ανησυχιών για εξασθένιση της ζήτησης πετρελαίου.
Οι τιμές του μπρεντ αυξήθηκαν σχεδόν 30% τις δύο πρώτες εβδομάδες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά στη συνέχεια υποχώρησαν ξανά και επανήλθαν στα προ της εισβολής επίπεδα μετά από περίπου οκτώ εβδομάδες.
Πιο πρόσφατα, οι τιμές του μπρεντ αυξήθηκαν περίπου 4% μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, αλλά στη συνέχεια σταθεροποιήθηκαν.
Από τις ελαστικότητες προέκυψε ότι οι τιμές πέφτουν 1,2% μετά από ένα τρίμηνο, κάτι που σημαίνει ότι στην αντίδραση των αγορών υπερισχύει το κανάλι της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Ωστόσο, οι γεωπολιτικές εντάσεις που συνδέονται με την Κίνα, το Ισραήλ, τη Ρωσία και τη Βενεζουέλα οδήγησαν σε άμεσες αυξήσεις τιμών κατά 0,8% έως 1,5%, κάτι που σημαίνει ότι στις περιπτώσεις αυτές κυριάρχησε το κανάλι του κινδύνου για την προσφορά, δηλαδή οι traders ανέμεναν διαταραχές στις μελλοντικές προμήθειες.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
