Ως φούσκα ιστορικών διαστάσεων θεωρεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) την εκτίναξη της τιμής του bitcoin.
Στην εξαμηνιαία έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (Financial Stability Review), η ΕΚΤ κάνει λόγο για «ευφορία» στις αγορές των κρυπτονομισμάτων, σημειώνοντας ότι «η εκτίναξη των τιμών του bitcoin έχει επισκιάσει προηγούμενες χρηματοπιστωτικές φούσκες, όπως τη “μανία για τις τουλίπες” και τη φούσκα των Νότιων Θαλασσών τον 17ο και τον 18ο αιώνα».
Η ΕΚΤ θεωρεί ότι οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα από την εξέλιξη αυτή «φαίνονται περιορισμένοι για την ώρα», καθώς τα κρυπτονομίσματα δεν χρησιμοποιούνται ευρέως ως μέσα πληρωμών.
Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα
Ωστόσο, προειδοποιεί ότι η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει αυξημένους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα καθώς εξέρχεται από την πανδημία με υψηλό χρέος και «αξιοσημείωτη ευφορία» στις αγορές.
Η διατύπωση της έκθεσης, που μοιάζει με αυτή που είχε χρησιμοποιήσει ο πρώην πρόεδρος της Fed, Αλαν Γκρίνσπαν, για να περιγράψει τη φούσκα του διαδικτύου (dot-com bubble) τη δεκαετία του 1990 ως «παράλογη ευφορία», αναδεικνύει τις αυξανόμενες ανησυχίες πως η τεράστια δημοσιονομική και νομισματική στήριξη, που απαιτείται για την αντιμετώπιση της κρίσης, δημιουργεί παράλληλα επικίνδυνες ανισορροπίες.
Αν νέες ανοδικές εκπλήξεις στον πληθωρισμό των ΗΠΑ οδηγήσουν τους επενδυτές να στοιχηματίσουν ότι η νομισματική σύσφιξη θα γίνει νωρίτερα, αυξάνοντας τις αποδόσεις των ομολόγων χωρίς παράλληλη βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης, «ο αντίκτυπος από τις αλλαγές στις τιμές των αμερικανικών μετοχών μπορεί να είναι σημαντικός», αναφέρει η ΕΚΤ.
«Μία διόρθωση 10% των αμερικανικών μετοχών θα μπορούσε επομένως να οδηγήσει σε μία σημαντική σύσφιξη των χρηματοδοτικών συνθηκών στην Ευρωζώνη, αντίστοιχη με περίπου το ένα τρίτο της σύσφιξης που είχαμε μετά το σοκ του κορονοϊού τον Μάρτιο του 2020», σύμφωνα με την έκθεση.
Η έκθεση τονίζει άλλους κινδύνους που αντιμετωπίζει η οικονομία της Ευρωζώνης, όπως η χαλαρότητα στην αγορά εργασίας και υποτονικές επενδύσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε μία νωθρή ανάκαμψη.
Αναφέρεται, επίσης, σε μία ανάλυση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή, που επηρεάζουν ένα «σημαντικό ποσοστό» των τραπεζικών δανείων στις εταιρείες.
Η δήλωση του Λουίς ντε Γκίντος
«Είμαστε αισιόδοξοι ότι οι χρηματοπιστωτικές και οι οικονομικές συνθήκες θα ανακάμψουν», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος, προσθέτοντας: «Υπάρχει, ωστόσο, η πραγματικότητα ότι η πανδημία θα αφήσει υψηλότερο χρέος και πιο αδύναμους ισολογισμούς, που – αν δεν αντιμετωπισθούν - θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλες διορθώσεις στις αγορές και χρηματοπιστωτική πίεση ή να οδηγήσουν σε μία παρατεταμένη περίοδο ασθενικής οικονομικής ανάκαμψης».
Τι ήταν η «μανία για τις τουλίπες»
Η «μανία για την τουλίπα», στην οποία αναφέρεται η έκθεση της ΕΚΤ, αφορά στην υπερβολική ζήτηση που υπήρξε για το λουλούδι αυτό, όταν εισήχθη για πρώτη φορά στην Ολλανδία τον 17ο αιώνα, η οποία οδήγησε στην εκτίναξη της τιμής της και στη συνέχεια στην κατάρρευσή της το 1637.
Θεωρείται ως η πρώτη καταγεγραμμένη ιστορικά κερδοσκοπική φούσκα. Ο όρος μανία για την τουλίπα χρησιμοποιείται σήμερα συχνά μεταφορικά για κάθε μεγάλη οικονομική φούσκα, όταν οι τιμές των assets αποκλίνουν από την εσωτερική αξία τους.
Η ζήτηση για τουλίπες διαφόρων χρωμάτων ξεπέρασε την προσφορά και οι τιμές των βολβών σπάνιων ποικιλιών εκτινάχθηκαν στα ύψη. Παράλληλα, καθώς οι τουλίπες καλλιεργούνται σε συγκεκριμένες περιοχές του έτους, οι αγοραστές μπορούσαν να εξασφαλίσουν προκαταβολικά δικαιώματα απόκτησής τους όταν θα επανεμφανίζονταν οι βολβοί στην αγορά.
Στο αποκορύφωμα της μανίας, τον Φεβρουάριο του 1637, κάποιοι βολβοί τουλίπας πωλούνταν σε τιμές μεγαλύτερες από το 10πλάσιο του ετήσιου εισοδήματος εξειδικευμένων τεχνιτών. Τότε υπήρξαν οι πρώτες αμφιβολίες για το αν η τιμή της τουλίπας θα συνέχιζε να αυξάνεται.
Το αποτέλεσμα ήταν η τιμή της να καταρρεύσει, γιατί ξαφνικά όλοι ήθελαν να πουλήσουν και κανείς να αγοράσει. Αναρίθμητες ολλανδικές οικογένειες καταστράφηκαν και η οικονομία της χώρας εισήλθε σε περίοδο βαθιάς ύφεσης.
Η φούσκα των Νοτίων Θαλασσών
Η φούσκα των Νοτίων Θαλασσών αφορά στη βρετανική εταιρεία Νοτίων Θαλασσών (South Sea Company) που ιδρύθηκε το 1711.
Η εταιρεία δημιουργήθηκε ως μεικτή εταιρεία με σύμπραξη δημόσιου – ιδιωτικού τομέα για να ενοποιήσει και να μειώσει το κόστος του εθνικού χρέους.
Όταν δημιουργήθηκε η εταιρεία, η Βρετανία ενεπλάκη στον πόλεμο για τη διαδοχή στον ισπανικό θρόνο και η Ισπανία με την Πορτογαλία ήλεγχαν το μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Αφρικής.
Δεν υπήρχε επομένως ρεαλιστική προοπτική για εμπόριο και, όπως προέκυψε, η εταιρεία δεν είχε ποτέ σημαντικά κέρδη από το σχετικό μονοπώλιο που της είχε παραχωρήσει η κυβέρνηση.
Παρά ταύτα, η μετοχή της εταιρείας εκτινάχθηκε όταν διεύρυνε τις δραστηριότητές της στη διαχείριση του δημόσιου χρέους και έφθασε στο υψηλότερο σημείο το 1720, για να καταρρεύσει στη συνέχεια σε επίπεδο λίγο πάνω από την αρχική τιμή της.
Ετσι, έσκασε η περίφημη φούσκα που είχε δημιουργηθεί, καταστρέφοντας χιλιάδες επενδυτές.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
