Το 2023 αποτέλεσε μία εξαιρετική χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό αλλά και για τα ξενοδοχεία της Αθήνας. Ταυτόχρονα όμως ανέδειξε και μία σειρά ζητημάτων που σύμφωνα με τους παράγοντες της αγοράς θα πρέπει να τεθούν επί τάπητος τόσο από τους ίδιους τους ξενοδόχους, όσο και από την Πολιτεία.
Μερικά εξ αυτών είναι η αδυναμία να ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019, η ύπαρξη καταλυμάτων (νόμιμων ή μη) εκτός του συστήματος καταγραφής, αλλά και η αδυναμία να ακολουθήσουν οι τιμές την αγορά και να καλύψουν ένα σημαντικό μέρος των επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια.
►Διαβάστε επίσης: Αρνητικά σημάδια στην αγορά ενέργειας - Σε ανοδική πορεία πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Τι ζητάνε οι ξενοδόχοι
Παράλληλα οι ξενοδόχοι και με δεδομένο ότι τα επόμενα χρόνια θα προστεθούν μονάδες στην Αθήνα, ζητούν από την Πολιτεία την λήψη μέτρων, ώστε να πάψει να υφίσταται ο αθέμιτος ανταγωνισμός από την βραχυχρόνια μίσθωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περασμένη χρονιά έκλεισε με μέση πληρότητα που δεν ξεπέρασε το 76,2%, έναντι 68,8% του 2022 και 77,4% του 2019 σημειώνοντας δηλαδή αύξηση κατά 10,8% έναντι του 2022 και πτώση κατά 1,5% έναντι του 2019
Στο 12μηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2023, η μέση πληρότητα της Αθήνας σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση της τάξης του 2.9% έναντι του 2019, στα ξενοδοχεία 4* και στα ξενοδοχεία μικρότερων κατηγοριών 1,1%, ενώ καλύτερη πληρότητα σημειώθηκε στα ξενοδοχεία 5* της τάξεως του 0,6% έναντι του 2019.
Σύμφωνα με τους ξενοδόχους της Αττικής, παρά την «επιστροφή» στην κανονικότητα το 2023, παρά την αύξηση της τουριστικής κίνησης που όλοι παρατήρησαν τόσο στους δρόμους της Αθήνας όσο και στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, τα συνολικά αποτελέσματα σε ότι αφορά στις επιδόσεις των ξενοδοχείων της Αθήνας όλων των κατηγοριών, οδηγούν στα εξής συμπεράσματα:
- Η οποιαδήποτε αύξηση των αφίξεων επισκεπτών στην Αθήνα δεν σημαίνει υποχρεωτικά αύξηση και των επιδόσεων και των Αθηναϊκών ξενοδοχείων (με βάση όλους τους παράγοντες που προσμετρώνται αλλά και τα υψηλά λειτουργικά κόστη των ξενοδοχείων). Όλοι οι ανταγωνιστές της Αθήνας εξακολουθούν να πωλούν δωμάτια με ανώτερη μέση τιμή και πολύ καλύτερο έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο, παρά τα παρόμοια ποσοστά πληρότητας που καταγράφουν οι μονάδες στην Αθήνα και στις ανταγωνίστριες πόλεις.
- Οι τιμές των αθηναϊκών ξενοδοχείων, παρά το εξαιρετικό επίπεδο των αναβαθμισμένων ξενοδοχειακών μονάδων και αλυσίδων, παρά τις νέες σημαντικές επενδύσεις, παρά την υψηλή ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών προς τον πελάτη και παρά τη δυναμική της ζήτησης για την Ελληνική πρωτεύουσα, εξαρτώνται πλέον σε μεγάλο βαθμό όχι από παράγοντες που αφορούν τα ξενοδοχεία αυτά καθ’ αυτά και το επίπεδο / ποιότητα της προσφοράς τους, αλλά από τον ίδιο τον προορισμό, την γειτονιά στην οποία δραστηριοποιούνται, τον ανταγωνισμό, τον ενίοτε αθέμιτο ανταγωνισμό και φυσικά, σειρά από άλλους ‘εγγενείς παράγοντες’, όπως θέματα ποιότητας ζωής και ασφάλειας πολιτών και επισκεπτών, καθαριότητας, βιωσιμότητας, υποδομών, κ.ό.κ.
- Στις γενικές αλλά και ειδικές υποδομές που πρέπει να υποστηρίζουν το τουριστικό προϊόν της Αθήνας (όπως λ.χ. ένα ικανό σε θέσεις διεθνές Συνεδριακό Κέντρο, κ.ά.) αλλά και η ανάγκη μιας μακρόπνοης στρατηγικής για τον προορισμό με ορίζοντα δεκαετιών - που πρέπει να χαραχτεί.
- Η «ψαλίδα» μεταξύ αφίξεων επισκεπτών στην Αθήνα και αφίξεων στα ξενοδοχεία εξακολουθεί να παραμένει «ανοικτή» κυρίως λόγω της (υπέρ) προσφοράς καταλυμάτων εκτός ξενοδοχείων, νόμιμων αλλά και παράνομων, άλλοτε φθηνών, άλλοτε πολύ ακριβών, στα οποία προφανώς και κατευθύνεται μεγάλη μερίδα επισκεπτών. Από τα στοιχεία σαφώς καταδεικνύεται πως στην Αθήνα υφίσταται ένας ικανός αριθμός ‘τουριστικών’ κλινών (σε καταλύματα εκτός ξενοδοχείου), ο οποίος παραμένει απροσδιόριστος, ασαφής, και υπολογίζεται κατά προσέγγιση – με όλες τις γνωστές συνέπειες, κοινωνικές και οικονομικές.
- Τα επόμενα χρόνια, όπως είναι γνωστό, θα προστεθούν ξενοδοχειακές κλίνες στον ξενοδοχειακό χάρτη της πόλης, είτε συγκεκριμένων έργων, είτε καταλυμάτων που θα επαναλειτουργήσουν, είτε απολύτως καινούργιων μονάδων, αλλά αυτό, συνυπάρχει με την συνεχή και ανεξέλεγκτη αύξηση τουριστικών κλινών σε άλλου τύπου καταλύματα -που έως σήμερα δεν είναι καν καταγεγραμμένες. Οι ξενοδόχοι επισημαίνουν ότι η Πολιτεία πρέπει να προχωρήσει στην υλοποίηση των εξαγγελιών για τις (αναγκαίες) θεσμικές αλλαγές που δρομολογούνται ειδικά για το περιβάλλον της λεγόμενης «βραχυχρόνιας μίσθωσης», όπως και μια σειρά από συστηματικούς ελέγχους που θα καταγράψουν και θα διευθετήσουν την υφιστάμενη κατάσταση.
- Σε μία εποχή σημαντικών γεωπολιτικών, οικονομικών αλλά και κλιματικών αλλαγών και ανακατατάξεων, θα χρειαστεί να τεθεί ψηλότερα ο πήχης των προσδοκιών και των απαιτήσεων μας από την Αθήνα.
- Κρίνεται αναγκαίο να δρομολογηθούν εγκαίρως και σε θεσμικό πλέον επίπεδο, όσα κατ’ αρχήν θα περιφρουρήσουν την προσφορά της Αθήνας και την αγαστή συνύπαρξη όλων των επιμέρους κατηγοριών καταλυμάτων. Η συντεταγμένη Πολιτεία και μαζί της η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οφείλουν πλέον να περιφρουρήσουν την τουριστική ταυτότητα και ποιότητα που κατέκτησε με κόπο ο προορισμός, όπως και την ιδιαίτερη σχέση της Αθήνας με τον επισκέπτη της - σε κάθε επίπεδο.