Την πόρτα της εξόδου προς τη σύνταξη ανοίγουν ολοένα και περισσότεροι εργαζόμενοι φέτος, με αποτέλεσμα να «ρίχνουν» έξω τις αρχικές προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού για τη συνταξιοδοτική δαπάνη που διατυπώθηκαν τον περασμένο Νοέμβριο.
Τα νεότερα στοιχεία δείχνουν πως φέτος θα βγουν στη σύνταξη περίπου 30.000 περισσότεροι ασφαλισμένοι από πέρσι κι έτσι θα απαιτηθούν έξτρα κονδύλια 400 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό μόνο για τις νέες συντάξεις, ανεβάζοντας το συνολικό κονδύλι κοντά στο ένα δις. ευρώ (χωρίς να συνυπολογίζεται η φετινή αύξηση 3% λόγω πληθωρισμού και ανάπτυξης).
Νέο ρεκόρ
Το 2024 πάει για νέο ρεκόρ, καθώς οι συνταξιοδοτήσεις των δυο πρώτων μηνών δείχνουν πως μπορεί φέτος ο ΕΦΚΑ να προσεγγίσει τις 215.000 αποχωρήσεις, με αποτέλεσμα η φετινή χρονιά να ξεπεράσει ακόμη και το ρεκόρ του 2021, όταν άνοιξαν την πόρτα της εξόδου 212.151 ασφαλισμένοι.
Οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αλλά και του ΕΦΚΑ βλέπουν τους πρώτους μήνες του 2024 να «πέφτουν» στο σύστημα αρκετές περισσότερες αιτήσεις συνταξιοδότησης από όσες αρχικά υπολόγιζαν.
Σύμφωνα με ασφαλή στοιχεία, το πρώτο 2μηνο του 2024 έχουν υποβληθεί 35.451 αιτήσεις, όταν πέρσι το πρώτο δίμηνο είχαν υποβληθεί 29.470. Η αύξηση είναι της τάξης του 20% και 5.981 αιτήσεις επιπλέον σε απόλυτους αριθμούς.
Περίπου 6.000 αιτήσεις επιπλέον σε ένα 2μηνο μπορεί να σημαίνει και 36.000 επιπλέον αιτήσεις συνταξιοδότησης φέτος, πολύ περισσότερο όταν οι μήνες που έχουν συνήθως τον μεγαλύτερο όγκο αιτήσεων και δείχνουν «πού θα πάει το πράγμα» είναι ο Μάρτιος και ο Οκτώβρης. Μια προβολή του ίδιου ρυθμού συνταξιοδοτήσεων σε ετήσια βάση «δείχνει» 212.700 αιτήσεις για φέτος, όταν είχαν υποβληθεί:
- το 2020: 175.705 αιτήσεις συνταξιοδότησης
- το 2021: 212.151 αιτήσεις συνταξιοδότησης
- το 2022: 211.133 αιτήσεις συνταξιοδότησης
- το 2023: 190.368 αιτήσεις συνταξιοδότησης
Τρέχουν οι αιτήσεις
Ένας όγκος 212.700 αιτήσεων σε ετήσια βάση σημαίνει 22.300 περισσότερες αιτήσεις από πέρσι. Συνεπώς η αρχή της χρονιάς προδιαγράφει μια ταχύτητα συνταξιοδοτήσεων με 22.000 έως 36.000 περισσότερες αιτήσεις από πέρσι.
Αν συμπεριληφθούν, δε, και τα πρώτα στοιχεία από τον Μάρτιο – που όμως ακόμη δεν είναι πλήρως ασφαλή – τα οποία παραπέμπουν σε περίπου 18.150 αποχωρήσεις, τότε φτάνουμε στις 53.600 συνταξιοδοτήσεις σε 3 μήνες φέτος, ταχύτητα που δείχνει προς 214.500 αποχωρήσεις για ολόκληρο το 2024, μέγεθος ρεκόρ.
Θα μπορούσε να πει κανείς πως οι επιχειρήσεις εμφανίζουν περισσότερο χρήμα, καταβάλλουν περισσότερους φόρους και έτσι πληρώνονται, χωρίς πρόβλημα για τον κρατικό προϋπολογισμό, περισσότερες συντάξεις.
Πέρσι το πρώτο 3μηνο οι συνταξιοδοτήσεις ήταν περίπου 46.000, άρα μιλάμε για 7.600 παραπάνω στο 3μηνο και 30.000 παραπάνω στο έτος.
Νέο κονδύλι 400 εκατ. ευρώ
Αυτά τα στοιχεία και οι προβολές που τα ακολουθούν, όπως και τα νέα δεδομένα από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, οδήγησαν το οικονομικό επιτελείο στο να αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις του για τη συνταξιοδοτική δαπάνη, υπολογίζοντας ένα πρόσθετο κονδύλι 400 εκατομμυρίων ευρώ για τις νέες συνταξιοδοτήσεις, στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που υπέβαλε η χώρα στις Βρυξέλλες.
Το συνολικό κονδύλι για τις νέες συντάξεις υπερβαίνει τα 800 εκατ. και προσεγγίζει το ένα δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα η συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη για το 2024 να υπερβαίνει πλέον τα 33 δισ. ευρώ (από 32,78 δις που είχαν προϋπολογιστεί).
Στον προϋπολογισμό του 2024, που κατατέθηκε στη Βουλή τον Νοέμβριο είχε προβλεφθεί αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης (κύριες συντάξεις) κατά 907 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων:
- 430 εκατ. λόγω της ετήσιας αύξησης 3%
- 470 εκατ. λόγω της προβλεπόμενης αύξησης του ρυθμού απονομής νέων συντάξεων
Τώρα τα 470 εκατ. προσαυξάνονται με 400 εκατ. ακόμη για να καλυφθεί η δαπάνη του νέου κύματος φυγής στη σύνταξη. Έτσι το συνολικό κονδύλι για τις νέες συντάξεις υπερβαίνει τα 800 εκατ. και προσεγγίζει το ένα δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα η συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη για το 2024 να υπερβαίνει πλέον τα 33 δισ. ευρώ (από 32,96 δις που είχαν προϋπολογιστεί).
Η ζυγαριά ισορροπεί
Το σημαντικό για το ισοζύγιο του προϋπολογισμού είναι πως αντίστοιχη ροή υπάρχει και στο μέτωπο των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει «τρύπα».
Όπως επισημαίνουν αξιωματούχοι του οικονομικού επιτελείου, περίπου 700 – 800 εκατ. είναι τόσο τα παραπάνω έσοδα όσο και τα παραπάνω έξοδα σε δημοσιονομική βάση.
Για παράδειγμα το πρώτο 3μηνο τα φορολογικά έσοδα υπερέβησαν τους στόχους κατά 598 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 451 εκατ. προήλθαν από την καταβολή φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων. Με άλλα λόγια είναι φορολογικά έσοδα που ήρθαν από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, τα ψηφιακά συστήματα – π.χ. MyData – την διασύνδεση ταμειακών με POS κλπ.
Θα μπορούσε να πει κανείς πως οι επιχειρήσεις εμφανίζουν περισσότερο χρήμα, καταβάλλουν περισσότερους φόρους και έτσι πληρώνονται, χωρίς πρόβλημα για τον κρατικό προϋπολογισμό, περισσότερες συντάξεις.
Γιατί φεύγουν;
Πού οφείλεται το νέο κύμα φυγής; Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους εργαζόμενους συνταξιούχους που προβλέπει μηδενική ποινή στη σύνταξη και ένα 10% κράτηση επί του μισθού φαίνεται πως κινητροδοτεί ολοένα και περισσότερους να υποβάλλουν αίτηση για σύνταξη συνεχίζοντας να δουλεύουν.
Ταυτόχρονα διανύουμε το τέλος της περιόδου κατά την οποία συνταξιοδοτείται η μεγάλη γενιά των λεγόμενων baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964 και τώρα συνταξιοδοτείται ο τελευταίος τους πυρήνας.
Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το γεγονός ορισμένοι να «τρέχουν» να προλάβουν τις αλλαγές στα όρια ηλικίας, που πάντως δεν θα έρθουν πριν από το 2027.
Σε κάθε περίπτωση οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την πορεία των συνταξιοδοτήσεων φέτος και για το αν θα σπάσει το ρεκόρ του 2021…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
