Με τη ρύθμιση για τους εργαζόμενους συνταξιούχους θα γίνει η εκκίνηση του κύκλου των αλλαγών που εξετάζει ο υπουργός Εργασίας Αδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2024.
Οι άλλες ρυθμίσεις αφορούν: την οικονομική ενίσχυση σε μονιμότερη βάση των συνταξιούχων που χάνουν την ετήσια αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς, την κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα των συνταξιούχων που έχασαν το ΕΚΑΣ σε μόνιμη βάση, τον «απεγκλωβισμό» των οφειλετών του ΕΦΚΑ που δεν μπορούν να βγουν στη σύνταξη και το λίφτινγκ στην εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων.
Αναλυτικά αναμένεται να υλοποιηθούν οι εξής αλλαγές:
Εργαζόμενοι συνταξιούχοι
Η ρύθμιση για το νέο καθεστώς των εργαζόμενων συνταξιούχων θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός του καλοκαιριού και θα πάρει το φθινόπωρο το δρόμο για τη Βουλή. Θα προβλέπει την κατάργηση του πέναλτι 30% στη σύνταξη των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, αν η κύρια σύνταξη είναι 1000 ευρώ, σήμερα παρακρατούνται τα 300, ενώ παρακράτηση 30% υφίσταται και η επικουρική σύνταξη.
Με τη νέα διάταξη ο συνταξιούχος θα λαμβάνει το σύνολο της σύνταξής του το οποίο θα φορολογείται όπως τώρα με βάση την κλίμακα.
►Διαβάστε και: Πάγος σε νέα ρύθμιση χρεών προς εφορία και ΕΦΚΑ - Ποια μέτρα δρομολογούνται για την πάταξη της φοροδιαφυγής
Αντί του πέναλτι θα επιβάλλεται ένας έξτρα μικρός φόρος επί του δηλωθέντος εισοδήματος από την εργασία του συνταξιούχου. Το ύψος της φορολογικής σφήνας δεν έχει ακόμα αποφασιστεί, αλλά οι πρώτες σκέψεις κάνουν λόγο για 10%-30%. Ο έξτρα φόρος θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ και θα μεταφέρεται στα ταμεία του ΕΦΚΑ ως ανταπόδοση της κατάργησης του 30%.
Ο κ. Γεωργιάδης αποσαφήνισε ότι θα θεσπιστούν «κόφτες» προκειμένου η παρακράτηση σε καμία περίπτωση να μην είναι μεγαλύτερη από την ισχύουσα. Δεν πρέπει να τιμωρούμε του συνταξιούχους που εργάζονται είτε για να ενισχύσουν το εισόδημά τους είτε για να νιώθουν ενεργοί πολίτες» είπε χαρακτηριστικά ο προσθέτοντας ότι « Δε θα βγει χαμένος κανένας συνταξιούχος όπως δείχνουν ορισμένα προσχέδια που είδαν το φως της δημοσιότητας. Θα ορίζουμε «κόφτες» ώστε να μην υποστεί κανείς ζημία».
Στόχος είναι ο εξορθολογισμός στη φορολόγηση εισοδημάτων από εργασία και σύνταξη, η θέσπιση κινήτρων για τη νομιμοποίηση της εργασίας και η πάταξη της μαύρης εργασίας.
Η ωφέλεια του νέου τρόπου φορολόγησης -μηδενική, μικρή η μεγαλύτερη- εξαρτάται από το ύψος της σύνταξης και το ύψος των εισοδημάτων που δηλώνει ο εργαζόμενος συνταξιούχος .
Σαφώς κερδισμένοι βγαίνουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι με μικρό εισόδημα από την εργασία τους. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος της διάταξης, να βοηθηθεί ο χαμηλοσυνταξιούχος που θέλει να ενισχύσει το εισόδημά τους δουλεύοντας μερικώς η εκ περιτροπής.
Παράδειγμα
Συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη 800 ευρώ και δουλεύει εκ περιτροπής αμειβόμενος με 300 ευρώ το μήνα. Από τις δύο πηγές εισοδήματος συγκεντρώνει ετησίως 9.600+4.200=13.800€ (καθαρά 10.600). Ο ετήσιος φόρος που καλείται να πληρώσει λαμβάνοντας υπόψη την περικοπή του 30% (2.880€) είναι 320€.
- Με την κατάργηση του πέναλτι του 30%, το καθαρό του εισόδημα αυξάνεται στα 12.420 ευρώ και καλείται να πληρώσει φόρο 960€. Η έξτρα εισφορά –υποθέτουμε πάντα ότι είναι 10% τον επιβαρύνει με 420€. Ωστόσο βγαίνει κερδισμένος κατά 1.820 ευρώ, καθώς η παρακράτησή του είναι μικρότερη από 2.880.
- 2ο παράδειγμα: Συνταξιούχος με σύνταξη 800€ και μισθό 500€ και από τις δύο πηγές εισοδήματος συγκεντρώνει ετησίως 9.600+7.000=16.600€. Καθαρά: 12.780. Με την περικοπή 30% (2.880€ ) καλείται να πληρώσει φόρο 940€. Με το νέο μέτρο, χωρίς την περικοπή τα καθαρά του αυξάνονται σε 14.325. Ο φόρος που του αναλογεί είναι 1.575€ ενώ η νέα εισφορά 10% ανέρχεται σε 700€. Ο εν λόγω συνταξιούχος βγαίνει κερδισμένος κατά 1.545€
- 3ο παράδειγμα: Συνταξιούχος με σύνταξη 800 ευρώ και μισθό 1.000 ευρώ δηλώνει ετησίως 9.600+14.000=23.600€. Ο φόρος που του αναλογεί σήμερα λαμβάνοντας υπόψη την περικοπή 30% (2.880€) είναι 2.525€ (Καθαρά 18.195). Χωρίς την περικοπή το καθαρό του εισόδημα αυξάνεται στα 18.870. Καλείται να πληρώσει φόρο 3.330€ και εισφορά 10% 1.400€. Ο εν λόγω συνταξιούχος βγαίνει κερδισμένος κατά 675€.
Λίφτινγκ στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
Σε μεταγενέστερο χρόνο θα ληφθούν οι αποφάσεις για την ελάφρυνση της εισφοράς αλληλεγγύης (ΕΑΣ), καθώς οι συζητήσεις σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Εργασίας δεν έχουν ακόμα ωριμάσει. Η εισφορά επιβάλλεται σε συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ σε Δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και αφορά 300.000 με 500.000 συνταξιούχους.
►Διαβάστε και: Συντάξεις: Απεγκλωβίζονται χιλιάδες επαγγελματίες και αγρότες που χρωστούν στον ΕΦΚΑ - Τα νέα όρια χρεών
Σύμφωνα με τις πρώτες εισηγήσεις που έχει λάβει ο υπουργός Εργασίας Αδωνις Γεωργιάδης, η νέα ρύθμιση θα βάζει «ψαλίδι» στην ΕΑΣ, που αποτελεί μια βαριά μνημονιακή περικοπή η οποία καλά κρατεί. Στο τραπέζι επί του παρόντος υπάρχουν δυο σενάρια:
- Στο πρώτο σενάριο εξετάζεται η αλλαγή της αρχιτεκτονικής της ΕΑΣ, ώστε αυτή να μην επιβάλλεται από το «πρώτο ευρώ», αλλά μόνο στο ποσό που υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιμακίου, όπως δηλαδή ακριβώς συμβαίνει και με τους φορολογικούς συντελεστές στην φορολογία εισοδήματος (Ε1).
Για παράδειγμα, σύνταξη 1.500 ευρώ, έχει σήμερα ΕΑΣ 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσό και είναι 45€. Αν όμως επιβάλλεται μόνο στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400€, δηλαδή στα 100€ με έναν κάπως αυξημένο συντελεστή -π.χ. 10%- τότε το ποσό της εισφοράς μειώνεται, για παράδειγμα, στα 10€. - Το δεύτερο σενάριο προβλέπει μείωση των συντελεστών της ΕΑΣ από το δεύτερο κλιμάκιο και πάνω ώστε η περικοπή να είναι δικαιότερη. Η λογική σε αυτό το σενάριο είναι πως με το ισχύον σύστημα ο συντελεστής διπλασιάζεται από το πρώτο στο δεύτερο κλιμάκιο, δηλαδή αυξάνεται απότομα από το 3% στο 6%.
Δηλαδή, ένας συνταξιούχος με σύνταξη 1.730€, σήμερα έχει παρακράτηση 6%, δηλαδή 104€ - Η σύνταξη λόγω της ΕΑΣ πέφτει στα 1.625€.
Με το νέο σύστημα η κράτηση πέφτει στο 4% από 6%. Συνεπώς η κράτηση -που θα συνεχίσει να επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ στο συγκεκριμένο σενάριο- θα ανέλθει στα 69€.
Πώς θα ξεμπλοκάρουν οι συντάξεις όσων χρωστούν
Την ίδια ώρα, θα επανεξεταστεί με ευνοϊκό βλέμμα η ρύθμιση για τους οφειλέτες, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τη συνταξιοδότησή τους.
Αυτό που ισχύει σήμερα είναι ότι προϋπόθεση καταβολής της σύνταξης είναι ο δικαιούχος να μην έχει χρέη προς τον e-ΕΦΚΑ που να υπερβαίνουν τα 20.000 ευρώ. Εάν όμως πρόκειται για ασφαλισμένους του ΟΓΑ, το αντίστοιχο όριο είναι τα 6.000 ευρώ. Εάν υπάρχει οφειλή σε περισσότερους του ενός φορείς, τότε πάλι το όριο είναι τα 20.000 ευρώ.
Για περιπτώσεις όπου η οφειλή είναι μεγαλύτερη των ορίων, τότε ο ασφαλισμένος είναι υποχρεωμένος να καταβάλει εφάπαξ το υπερβάλλον οφειλόμενο ποσό. Η εξόφληση πρέπει να πραγματοποιείται εντός διμήνου από τη γνωστοποίηση της οφειλής.
Αυτήν την αδικία εξετάζει να «θεραπεύσει» ο υπουργός εργασίας Αδωνις Γεωργιάδης, τονίζοντας στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή ότι εξετάζει ένα λίφτινγκ στην ισχύουσα διάταξη.
Στόχος είναι να απεγκλωβιστούν περίπου 150.000 εγκλωβισμένοι οφειλέτες του ΕΦΚΑ που δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη αν δεν αποπληρώσουν εφάπαξ το υπερβάλλον ποσό.
Οι προϋποθέσεις
Η αύξηση του πλαφόν όμως που βρίσκεται στο τραπέζι θα προβλέπει συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Έτσι σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται:
- Για τους μεν ελεύθερους επαγγελματίες το όριο να αυξηθεί από τα 20.000 στα 30.000 ευρώ, και
- Για τους αγρότες το όριο να αυξηθεί πάνω από τις 6.000 ευρώ, αλλά κάτω από τις 10.000 ευρώ.
Σύμφωνα, ωστόσο, με αρμόδιες πηγές η αύξηση αυτή δεν θα έρθει χωρίς προϋποθέσεις, καθώς στόχος είναι να βοηθηθούν όσοι πραγματικά δεν μπορούν να λάβουν σύνταξη και μένουν εκτός συστήματος επειδή δεν μπορούν να πληρώσουν και όχι οι κατά σύστημα μπαταχτσήδες και οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Έτσι για να κερδίσει την αύξηση του πλαφόν ο ασφαλισμένος-οφειλέτης του ΕΦΚΑ θα πρέπει να αποδεικνύει πως:
- Δεν διαθέτει τραπεζικές καταθέσεις από τις οποίες θα μπορούσε να πληρωθεί το έξτρα χρέος πάνω από τα 20.000 ευρώ (ή τα 6.000 ευρώ αν είναι αγρότης), ώστε να λάβει σύνταξη, συνεπώς βρίσκεται σε πραγματική αδυναμία.
- Δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία τέτοιου μεγέθους, ώστε να μπορεί να αποπληρώσει τις έξτρα οφειλές του.
Στο τραπέζι, λοιπόν, βρίσκονται περιουσιακά, εισοδηματικά και άλλα κριτήρια που θα ανοίγουν την «πόρτα» προς την αύξηση του πλαφόν και άρα προς τη σύνταξη. Δεδομένο επίσης θα πρέπει να θεωρείται ότι θα ζητείται η άρση του τραπεζικού απορρήτου, ώστε να αποκαλύπτονται οι τραπεζικές καταθέσεις των επίδοξων συνταξιούχων, οφειλετών του ΕΦΚΑ.
Επίδομα προσωπικής διαφοράς
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα συνεχίζει να στηρίζει τους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά μέχρι αυτή να «σβήσει» εντελώς.
Το μέτρο θα προωθηθεί στη Βουλή λίγο πριν τα Χριστούγεννα πιθανόν μαζί με το επίδομα στήριξης λόγω ακρίβειας των ευάλωτων ομάδων. Το μέτρο που αναμένεται να αποκτήσει μονιμότερο χαρακτήρα προβλέπει την καταβολή του επιδόματος προσωπικής διαφοράς (200-300 ευρώ) σε όσους χάσουν την αύξηση του 2024.
Το μπόνους, όπως είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων θα δοθεί στο τέλος του 2023.
Απαλλαγή από τη συμμετοχή στα φάρμακα
Ένα επιπλέον μέτρο στήριξης των συνταξιούχων είναι η μονιμοποίηση της πλήρους απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη φαρμακευτική δαπάνη.
Η παρέμβαση έχει να κάνει με την κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα για όσους συνταξιούχους έπαιρναν ΕΚΑΣ έως το 2020. Για το θέμα ο πρωθυπουργός ανέφερε πως «δεν πληρώνουν φάρμακα όσοι χάσανε το ΕΚΑΣ. Είναι δέσμευση μου για την επόμενη τετραετία. Δεν θα πληρώνουν φάρμακα».
Δεδομένου ότι το μέτρο αφορά σε ηλικιωμένους που όταν ελάμβαναν το βοήθημα πλήρωναν συμμετοχή 15% στα φάρμακά τους, το μόνιμο όφελος μπορεί να ανέρχεται ετησίως σε έως και αρκετές εκατοντάδες ευρώ.
Αυξήσεις στις συντάξεις
Το τελευταίο από τα θεσμοθετημένα μέτρα θα ενεργοποιηθεί στις αρχές του 2024 και θα αφορά την αύξηση των συντάξεων. Η «συνταγή» των αυξήσεων θα είναι ίδια με αυτή που εφαρμόστηκε το 2023, την πρώτη χρονιά που ξεπάγωσαν οι συντάξεις από τις ρήτρες του Μνημονίου.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για αυξήσεις στις συντάξεις τουλάχιστον κατά 3% από την 1/1/2024. Με βάση τα οικονομικά μεγέθη εκτιμάται ότι το 2024 η αύξηση των αποδοχών των συνταξιούχων θα ανέλθει σε 3,4%. Θεωρείται εξαιρετικά πιθανόν όμως η αύξηση να είναι και μεγαλύτερη λόγω υψηλότερης από το αναμενόμενο Ανάπτυξης το 2022, αλλά και το 2023. Θα ξεπερνά δηλαδή το 40% μίας μηνιαίας σύνταξης ετησίως.
Από τις αυξήσεις του 2024 και των επόμενων ετών αναμένεται ότι θα επωφεληθούν πάνω από 2,2 εκατ. συνταξιούχοι, καθώς στα 1,7 εκατ. συνταξιούχους που πήραν φέτος αυξήσεις 7,75% θα έρθουν να προστεθούν πάνω από 500.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι σήμερα έχουν προσωπική διαφορά, την οποία θα μηδενίσουν με τις επόμενες αυξήσεις.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε χρόνο για τα επόμενα 4 έτη θα σβήνουν την προσωπική διαφορά 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι.
Επομένως, όσοι μηδένισαν φέτος την προσωπική διαφορά θα δουν μεγαλύτερη καθαρή αύξηση το 2024.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
