Η καθυστέρηση στην απονομή των συντάξεων κατά την άποψή μου είναι το μείζον πρόβλημα του ασφαλιστικού μας συστήματος τα τελευταία χρόνια.
Υπάρχουν αρκετοί ασφαλισμένοι που έχοντας υποβάλει αίτηση, κυρίως σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, περιμένουν περισσότερα από τρία έτη για την απόδοση της σύνταξης.
Μάλιστα οι περισσότεροι από αυτούς δεν λαμβάνουν ούτε προσωρινή σύνταξη και βέβαια δεν έχουν και την προβλεπόμενη περίθαλψη για την περίοδο αυτή, για την οποία θα τους γίνουν κρατήσεις, όταν τους καταβληθούν τα αναδρομικά ποσά συντάξεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008, είχε συστηθεί Επιτροπή στα πλαίσια του Υπουργείου Εργασίας για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της καθυστέρησης στην απονομή συντάξεων με διαδοχική ασφάλιση, διότι είχε θεωρηθεί ότι ο χρόνος αναμονής τότε έφθανε το ένα έτος.
Κατά την άποψή μου η καθυστέρηση στην απονομή είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα το οποίο επιδεινώθηκε τα τελευταία χρόνια (δεν αναφέρομαι στην περίοδο της πανδημίας), ιδίως μετά την δημιουργία του ΕΦΚΑ.
Θεωρώ ότι οι βασικές αιτίες είναι δύο. Κατ΄ αρχήν ακόμη μέχρι σήμερα ο ΕΦΚΑ δεν έχει αποκτήσει λειτουργικά την οργάνωση ενιαίου φορέα, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει.
Επιτείνεται δεν το πρόβλημα εκ του ότι ο ΕΦΚΑ σήμερα λειτουργεί υποστελεχωμένος και με σημαντικές ελλείψεις προσωπικού, σύμφωνα με τις δομές και τον σημερινό τρόπο λειτουργίας του. Πρέπει να επισημανθεί και να τονισθεί, η έκδοση σύνταξης δεν συναρτάται μόνο με μια καλή λειτουργία των τμημάτων και διευθετήσεων απονομής, αλλά συνδέεται άρρηκτα και με άλλες διευθύνσεις και τμήματα (ασφάλισης, εσόδων κ.λ.π.) που πολλαπλώς εμπλέκονται στην συνταξιοδότηση. Επομένως μια υπερστέλεχωση των τμημάτων απονομών θα βοηθήσει μεν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, δεν θα τα επιλύσει όμως καθ΄ ολοκληρία.
Η δεύτερη αιτία είναι οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις που διέπουν τον ΕΦΚΑ, για τις οποίες σε κάποιες περιπτώσεις, δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι οδηγίες και δεν έχουν προσαρμοσθεί τα μηχανογραφικά συστήματα με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζονται στις εκκρεμείς περιπτώσεις συνταξιοδότησης.
Η έναρξη λειτουργίας της ψηφιακής σύνταξης είναι πολύ σημαντική και αναμφίβολα θα δώσει λύση στο πρόβλημα της καθυστέρησης, όμως κατά την άποψή μου για να ενταχθεί ολοκληρωμένα στο σύστημά μας, θα απαιτηθεί αρκετός χρόνος και θα πρέπει να προηγηθούν αλλαγές προς την κατεύθυνση της απλοποίησης και ενιοποίησης των ρυθμίσεων που αφορούν τους επί μέρους φορείς, κάτι βεβαίως που δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Η αντιμετώπιση λοιπόν του προβλήματος της καθυστέρησης απονομής κατά την άποψή μου θα απαιτήσει χρόνο γιατί δεν είναι απλή υπόθεση. Σημασία έχει όμως να προχωρήσουν οι βελτιώσεις στα προαπαιτούμενα, ώστε σταδιακά οι ασφαλισμένοι μας να δουν καρπούς από τις βελτιωτικές προσπάθειες που εναγωνίως περιμένουν.
Δικηγόρος – τ. Εκδότης
Περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ»
Επιστημονικός Συνεργάτης
Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας