Με δυο χρόνια καθυστέρηση εξαιτίας της έλλειψης λογισμικού άρχισαν να εφαρμόζονται οι περικοπές των συντάξεων χηρείας σε 5.500 συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα που εργάζονται η λαμβάνουν και άλλη σύνταξη με αποτέλεσμα οι εν λόγω συνταξιούχοι να αιφνιδιαστούν και να προβούν σε έντονες διαμαρτυρίες.
Οι περικοπές έγιναν εμφανείς ουσιαστικά σήμερα, καθώς άρχισαν να καταβάλλονται οι συντάξεις του Ιουνίου.
Σύμφωνα με τις εξηγήσεις που έδωσε ο ΕΦΚΑ οι μειώσεις των συντάξεων χηρείας υλοποιήθηκαν με βάση τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 4387/16 περί επιζώντων συζύγων, όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 4611/19 της προηγούμενης κυβέρνησης.
Οι διατάξεις αυτές προβλέπουν πως στον επιζώντα σύζυγο - δικαιούχο της σύνταξης χηρείας και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο θάνατος του συζύγου επήλθε μετά τις 13/5/2016, καταβάλλεται η αναλογούσα σύνταξη του θανόντα σε ποσοστό 70% για μία τριετία. Μετά την πάροδο όμως της τριετίας, αν ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη, η σύνταξη λόγω θανάτου μειώνεται κατά 50% (δηλαδή λαμβάνει ο δικαιούχος το 35% της σύνταξης του θανόντα), ενώ το ποσό αυτής δεν μπορεί να υπολείπεται των κατωτάτων ορίων συντάξεων θανάτου (360 ευρώ).
Εξαιτίας της καθυστέρησης υλοποίησης του λογισμικού από την ανάδοχο εταιρία, η εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά με τις καταβολές συντάξεων Ιουνίου που πραγματοποιούνται αυτή την εβδομάδα.
Περικοπές εκ παραδρομής
Ο ΕΦΚΑ διευκρινίζει ότι αν έγιναν ορισμένες περικοπές εκ παραδρομής ενώ οι συνταξιούχοι χηρείας στην πραγματικότητα δεν εργάζονται, η περικοπή αυτή είναι προσωρινή και ο e-ΕΦΚΑ δεσμεύεται να εξετάσει τις περιπτώσεις αυτές κατά προτεραιότητα.
Οι συνταξιούχοι που εμπίπτουν σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τα τοπικά υποκατάστημα του e-ΕΦΚΑ και να προσκομίσουν υπεύθυνη δήλωση ότι δεν εργάζονται, ώστε με τις καταβολές Ιουλίου να επανέλθει το ποσό της σύνταξης στο 100% και ταυτόχρονα να καταβληθεί το ποσό που περικόπηκε με τη σύνταξη του Ιουνίου.
Ψαλίδι με αναδρομική ισχύ
Όσοι ωστόσο εργάζονται, αυτοαπασχολούνται ή εισπράττουν άλλη σύνταξη δεν έχουν να περιμένουν επιστροφή αλλά αντίθετα οφείλουν και αναδρομικά ποσά στον ΕΦΚΑ, ορισμένοι μάλιστα υψηλά ποσά, καθώς οι νέες διατάξεις ισχύουν από τον Μάιο του 2016 και η πρώτη τριετία συμπληρώθηκε τον Μάιο του 2019. Αυτό σημαίνει πως οι εν λόγω συνταξιούχοι οφείλουν αναδρομικά έως και 2 ετών στον ΕΦΚΑ.
Για παράδειγμα:
- Έστω ότι το προ φόρου ποσό που καταβαλλόταν στον θανόντα στις 12.5.2016 ήταν 1.000,00 €.
- Η σύνταξη χηρείας που μεταβιβάζεται στον επιζώντα ανέρχεται για τρία χρόνια στα 700 ευρώ.
- Εφόσον ο συνταξιούχος εργάζεται, η σύνταξη μειώνεται στα 350 ευρώ μετά την πρώτη 3ετία λόγω της περικοπής κατά 50%
- Επειδή όμως η σύνταξη δε μπορεί να υπολείπεται των κατωτάτων ορίων, ο επιζών σύζυγος θα λάβει 360 ευρώ.
Εντονο πρόβλημα συνιστά η επιστροφή των αχρεωσθήτως καταβληθέντων ποσών, τα οποία για κάποιους είναι μεγάλα εξαιτίας της πολυετούς καθυστέρησης εφαρμογής της ρύθμισης.
Στο ανωτέρω παράδειγμα και έστω ότι ο συνταξιούχος πέθανε στα τέλη του Μαίου του 2016, ο επιζών σύζυγος θα πρέπει να επιστρέψει 8.160 ευρώ (οφείλει 340 ευρώ για 24 μήνες).
- Σύμφωνα με την πάγια τακτική του ΕΦΚΑ (δεν έχει ληφθεί ακόμα απόφαση) τα ποσά αναμένεται να παρακρατηθούν σε πολλές δόσεις.
Τι ισχύει για συνταξιούχους Δημοσίου
Μικρότερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι συνταξιούχοι του Δημοσίου στους οποίους είχε εφαρμοστεί τα προηγούμενα χρόνια η περικοπή και δεν είχαν συσσωρευτεί αξιοσημείωτα ποσά που έπρεπε να επιστραφούν.
Υπενθυμίζουμε ότι με νόμο του 2019 της προηγούμενης κυβέρνησης είχαν καταργηθεί τα ηλικιακά κριτήρια που καθόριζαν τη διάρκεια του δικαιώματος συνταξιοδότησης των δικαιούχων επιζώντων συζύγων/ετέρων μερών του συμφώνου συμβίωσης και διαζευγμένων Η σύνταξη λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου (ο οποίος έχει πραγματοποιήσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότησή του εξ ιδίου δικαιώματος ή ανικανότητας) καταβάλλεται πλέον σε αυτούς τους δικαιούχους ανεξάρτητα από την ηλικία τους.
Ωστόσο παρέμειναν ως εξαίρεση οι περιπτώσεις απασχόλησης η χορήγησης άλλης σύνταξης.
Πως εφαρμόζεται η περικοπή
Κριτήριο για την εφαρμογή της μείωσης είναι η χρονική διάρκεια της εργασίας ή αυτοαπασχόλησης.
Έτσι, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούται ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος θα πρέπει να μειώνεται κατά 50% μόνο για τις συγκεκριμένες ημέρες που εργάζεται/αυτοαπασχολείται.
Υπολογίζοντας δε τις ημέρες ασφάλισης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις οικείες καταστατικές, γενικές ή ειδικές διατάξεις, μέχρι 25 ημέρες κάθε μήνα, προκειμένου να εξευρεθεί το ποσό της σύνταξης που αναλογεί σε κάθε ημέρα ανάληψης ασφαλιστέας εργασίας ή δραστηριότητας, αυτό θα επιμερίζεται στις 25 ημέρες. Το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε ημέρα εργασίας των εν λόγω συνταξιούχων λόγω θανάτου θα μειώνεται κατά 50%.
Στην περίπτωση άσκησης ελεύθερου επαγγέλματος (υπαγωγή στην ασφάλιση βάσει των σχετικών διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) ή αυτοαπασχόλησης (υπαγωγή στην ασφάλιση βάσει των σχετικών διατάξεων του πρώην ΕΤΑΑ), όπου η ασφάλιση γίνεται με βάση τον μήνα, η σύνταξη λόγω θανάτου που δικαιούται ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος θα μειώνεται κατά 50% για το σύνολο του μήνα που ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
