Την ώρα που εξελίσσεται η κλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία, η Ελλάδα διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για ειρηνική συνύπαρξη με όλους, σχεδόν, τους υπόλοιπους γείτονές της, δείχνοντας έτσι καθαρά στη διεθνή κοινή γνώμη ποιος είναι ο παράγοντας που δημιουργεί συνθήκες αποσταθεροποίησης στην περιοχή με εμπρηστικές πράξεις και δηλώσεις, όπως αυτή του του Τούρκου πρώην υπουργού Επικρατείας, Μασούμ Τουρκέρ (μέλος της κυβέρνησης Ετσεβίτ το 2002) που έκανε ανοικτά λόγο ακόμη και για πόλεμο κατά της Ελλάδας.
«Να πραγματοποιήσουν οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις "εκκαθαριστικές επιχειρήσεις" σε ελληνικά νησιά», είπε ο Τούρκος πολιτικός μιλώντας σε εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού CNN Turk, στο… όνομα της Συνθήκης της Λωζάννης!
Την ίδια ώρα, τη σταδιακή, αλλά διαρκή βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας - Αλβανίας δείχνει η πληροφορία που προέκυψε από διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, ότι δηλαδή η Αλβανία τάσσεται υπέρ της εκ νέου ανανέωσης, για μία πενταετία, του Συμφώνου Φιλίας, Συνεργασίας, Καλής Γειτονίας και Ασφαλείας μεταξύ των δύο χωρών. Κατόπιν ελληνικής πρότασης για την εκ νέου ανανέωση για μία πενταετία του Συμφώνου, τα Τίρανα απάντησαν θετικά, λέγοντας ότι θα προωθήσουν κι από τη δική τους μεριά την εν λόγω ανανέωση.
Το Σύμφωνο αυτό είχε υπογραφεί μεταξύ των δύο χωρών το 1996 και είχε αρχική διάρκεια 20 ετών, η οποία έληξε το 2018. Στη συνέχεια ανανεώθηκε για μία πενταετία, μέχρι το 2023, ενώ τώρα οι δύο πλευρές συμφώνησαν για την ανανέωσή του για ακόμα μία πενταετία.
«Η εξέλιξη αυτή εντάσσεται στο σταθερά βελτιούμενο κλίμα στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, κάτι που υποδηλώθηκε κατά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στα Τίρανα τον Οκτώβριο του 2020, καθώς και την πρόσφατη συνάντησή του με τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα στα Τίρανα πριν από λίγες ημέρες», επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι Ελλάδα και Αλβανία έχουν συμφωνήσει την από κοινού παραπομπή του ζητήματος της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, εξέλιξη που, όπως υποστηρίζουν οι δύο κυβερνήσεις, δείχνει την προσήλωση Αθήνας και Τιράνων στο Διεθνές Δίκαιο και την ειρηνική επίλυση των όποιων διαφορών προκύπτουν μεταξύ κρατών.
Εντείνεται και η δράση της Τουρκίας στην Αλβανία
Παράλληλα, όμως, σημειώνεται έξαρση των τουρκικών πρωτοβουλιών στην Αλβανία, με δεδομένο ότι οι δύο χώρες έχουν παλαιές σχέσεις που με την πάροδο του χρόνου έχουν ενδυναμωθεί. Στην Αλβανία, η Τουρκία είναι ένας από τους πιο εξέχοντες επενδυτές σε υποδομές και επιχειρηματικές σχέσεις.
«Προϋπόθεση για την υποστήριξη και τις καλές μας σχέσεις», είπε ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, μιλώντας στο αλβανικό κοινοβούλιο τον Ιανουάριο του 2022, «είναι η δέσμευσή σας στον αγώνα κατά των γκιουλενιστών», προσθέτοντας ότι «είναι ειλικρινής προσδοκία μας ότι θα ληφθούν πιο συγκεκριμένα, αποφασιστικά και γρήγορα βήματα» εναντίον τους. Το 2020, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, χρησιμοποίησε παρόμοια ρητορική κατά τη διάρκεια υπογραφής συμφωνιών οικονομικής συνεργασίας.
Λίγους μήνες αργότερα, ένα δίκτυο σχολείων που ανήκε σε μια ολλανδική εταιρεία, αλλά φέρεται να συνδέεται με τον ισλαμιστή Φετουλάχ Γκιουλέν, δέχθηκε έφοδο από την αστυνομία χωρίς δικαστική απόφαση, ενώ τα παιδιά βρίσκονταν στις εγκαταστάσεις.
Το 2019, ο Τούρκος πολίτης Χαρούν Τσελίκ εισήλθε στην Αλβανία με πλαστό διαβατήριο και προσπάθησε να ζητήσει άσυλο, αλλά απελάθηκε χωρίς να έχει την ευκαιρία να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης, σε μια κίνηση που θεωρήθηκε ως παραβίαση της εθνικής νομοθεσίας και των διεθνών συμβάσεων. Ο Σελάμι Σίμσεκ, ο οποίος επίσης εισήλθε στη χώρα μαζί με τον Τσελίκ, επρόκειτο επίσης να απελαθεί, αλλά πάλεψε δικαστικά την υπόθεσή του και κέρδισε.
Η ίδια τουρκική πρακτική σε Δυτικά Βαλκάνια και Σκανδιναβία…
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και διάφοροι ευρωβουλευτές καταδίκασαν τις κινήσεις και κάλεσαν την κυβέρνηση να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με τη Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες. Εν τω μεταξύ στο Κοσσυφοπέδιο, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών ακύρωσε μονομερώς τις άδειες διαμονής τουλάχιστον έξι Τούρκων πολιτών που επίσης θεωρούνται ότι μετέχουν στο δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν, οι οποίοι στη συνέχεια συνελήφθησαν χωρίς επίσημη αιτιολογία και απελάθηκαν.
Στη συνέχεια, μια κοινοβουλευτική έρευνα έκρινε ότι αυτές οι πράξεις συνιστούσαν αυθαίρετη κράτηση, βίαιη εξαφάνιση και παράνομη μεταφορά στην Τουρκία κατά παράβαση του τοπικού και διεθνούς δικαίου. Τον Ιούλιο του 2020, η αρμόδια υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών διαπίστωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση είχε υπογράψει μια σειρά «μυστικών συμφωνιών» με διάφορα κράτη για να επιτρέψει συστηματικά την «βίαιη επιστροφή Τούρκων υπηκόων».
Εκείνη την εποχή, ανέφεραν ότι περισσότερα από 100 άτομα είχαν υποστεί «αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, εξαναγκαστικές εξαφανίσεις και βασανιστήρια» λόγω της συνεργασίας μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και χωρών όπως η Αλβανία, το Κόσοβο, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν, ο Λίβανος, το Πακιστάν, η Γκαμπόν, το Αφγανιστάν και η Καμπότζη.
Η Άγκυρα δοκίμασε επίσης να επαναλάβει αυτές τις πρακτικές και με την Αθήνα, αφού οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί αυτομόλησαν με ελικόπτερο λίγες ώρες μετά το πραξικόπημα του 2016. Οι ελληνικές κυβερνήσεις αρνήθηκαν να υποκύψουν σε αυτές τις τουρκικές πιέσεις. Παρόμοιες απόπειρες απελάσεων έγιναν στο Μαυροβούνιο και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, αλλά σταμάτησαν τα δικαστήρια, ενώ η Βόρεια Μακεδονία είπε ότι της είχε ζητηθεί να παραδώσει περίπου 86 φερόμενους Γκιουλενιστές.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία ασκεί πίεση στη Σουηδία και τη Φινλανδία, χρησιμοποιώντας την αίτησή τους στο ΝΑΤΟ ως διαπραγματευτικό χαρτί. Όπως αναφέρει το δίκτυο EURACTIV, η Σουηδία έχει υποδεχθεί τέτοια άτομα ενώ μια έρευνα αποκάλυψε έγγραφα που έδειχναν ότι οι τουρκικές πρεσβείες σε άλλες χώρες χρησιμοποιούνταν για να κατασκοπεύουν τους επικριτές του Ερντογάν. Σε ερώτηση του δικτύου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είπε ότι «παρακολουθεί και αξιολογεί» τη συμπεριφορά της Τουρκίας.
«Κάθε αντιφρονών χαρακτηρίζεται τρομοκράτης στην Άγκυρα και κάθε Κούρδος "πρέπει να εξαφανιστεί". Όσοι είχαν επαφή με το δίκτυο των γκιουλενιστών διώχθηκαν από τον Ερντογάν ανελέητα τα τελευταία χρόνια», ανέφερε το EURACTIV και πρόσθεσε ότι «τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο όνομα της υποτιθέμενης στρατηγικής σημασίας της Τουρκίας, για χρόνια καταπίνουν αδιάφορα κάθε απαράδεκτη συμπεριφορά του καθεστώτος Ερντογάν». Αλλά στο πλαίσιο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το θέμα γίνεται ακόμη πιο σοβαρό, καθώς «οι ωμές τακτικές εκβιασμού του Ερντογάν επηρεάζουν άμεσα τους φίλους της Τουρκίας από την Ανατολική Ευρώπη και τους Σκανδιναβούς, ίσως γίνει ξεκάθαρο πόσο ο Ερντογάν και ο Πούτιν έχουν κοινά στοιχεία».
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαθέσει περισσότερα από 700 εκατομμύρια ευρώ στα Δυτικά Βαλκάνια για να βελτιώσει το κράτος δικαίου σε υποψήφιες και πιθανές υποψήφιες χώρες και δεσμεύτηκε να διαθέσει ένα αντίστοιχο ποσό μέσα στα επόμενα επτά χρόνια. Όλα αυτά, ωστόσο, δεν απέτρεψαν πολλές χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, εν προκειμένω την Αλβανία, να εναρμονίζεται με τις απαιτήσεις Ερντογάν σε σχέση με τους «φερόμενους» ως γκιουλενιστές, παραβιάζοντας θεμελιώδεις διατάξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα του ΟΗΕ και καταφανώς το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Η απάντηση της Αθήνας
Η ελληνική πλευρά «απαντά» με έξαρση της διπλωματικής της προσπάθειας, και ειδικότερα με τον διαμοιρασμό του τουρκικού χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας» σε Δυτικούς αξιωματούχους με τους οποίους συναντιούνται μέλη της κυβέρνησης.
Ήδη, μετά τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν και άλλους αξιωματούχους στις ΗΠΑ, στους οποίους έδειξε τον χάρτη των τουρκικών διεκδικήσεων ο κ. Μητσοτάκης, ο πρωθυπουργός έδειξε τον ίδιο χάρτη στον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα κάνει αύριο το ίδιο στη Γερμανίδα ομόλογό του Αναλένα Μπέρμποκ, η οποία θα φτάσει το βράδυ στην Αθήνα.
Παράλληλα, την Παρασκευή, στη Σύνοδο της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Μητσοτάκης θα ενημερώσει σχετικά κι άλλους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων, όπως (μεταξύ άλλων) τον Αλβανό πρωθυπουργό Ράμα, τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι, καθώς και τους Μίλο Τζουγκάνοβιτς του Μαυροβουνίου, Βιόσα Οσμάνι του Κοσόβου, Κίριλ Πέτκοφ της Βουλγαρίας και τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάντερ Βούτσιτς.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
