Ο μήνας που ξεκινά την ερχόμενη Δευτέρα 24 Μαΐου και ολοκληρώνεται στις 24 Ιουνίου, οπότε θα διεξαχθεί η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πολύ σημαντικά θέματα στις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στην ατζέντα, αποτελεί ένα διάστημα εξαιρετικά ευαίσθητο και κρίσιμο για την ελληνική διπλωματία. Οι συνεννοήσεις του πρωθυπουργού με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών έχουν πυκνώσει, καθώς στις επόμενες τέσσερις εβδομάδες πρέπει να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις τόσο στην Αθήνα, όσο και στις Βρυξέλλες.
Τα δεδομένα αυτή την ώρα έχουν ως εξής:
- Στα τέλη Μαΐου επισκέπτεται την Αθήνα ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
- Στις 14 Ιουνίου είναι προγραμματισμένη η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ.
- Την ίδια μέρα πρόκειται να συναντηθούν στο περιθώριο της Συνόδου ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν με τον Τούρκο ομόλογό του, Ερντογάν.
- Εξετάζεται μια πιθανή συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν, αλλά και Μητσοτάκη - Μπάιντεν, πάντα στο περιθώριο της Συνόδου της Ατλαντικής Συμμαχίας.
- Δέκα μέρες αργότερα, στις 24-25 Ιουνίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσει τη «θετική ατζέντα» για την Τουρκία με «κύριο πιάτο» την τελωνειακή ένωση, αλλά και τη συνεργασία ΕΕ- Τουρκίας στο μεταναστευτικό. Και τα δύο θέματα εξετάζονται από την Αθήνα με ιδιαίτερη προσοχή.
Μητσοτάκης - Ερντογάν, συνάντηση υπό προϋποθέσεις
Για την επίσκεψη Τσαβούσογλου στη χώρα μας η Αθήνα είναι πλήρως έτοιμη: Εάν υπάρξουν «κινήσεις εντυπωσιασμού» από πλευράς Άγκυρας με υπερπτήσεις και λοιπές προκλήσεις, η Αθήνα έχει αποφασίσει τον τρόπο αντίδρασης. Αν, αντίθετα, η Άγκυρα καταλήξει στο ότι ο Τσαβούσογλου έρχεται για να ρίξει γέφυρες, τότε θα υπάρξει αναλυτική συζήτηση για μια πιθανή συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Ειδικότερα, θα πρέπει να έχει συμφωνηθεί στην Αθήνα με τον Τούρκο ΥΠΕΞ η όποια πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, ώστε να έχει ένα νόημα η συνάντηση των δύο ηγετών. Η ελληνική πλευρά δεν είναι πρόθυμη να πει «ναι» σε μια συνάντηση κορυφής μόνο και μόνο για τις χειραψίες και τις φωτογραφίες. Γι' αυτό στο μεταξύ προσπαθεί να ενδυναμώσει τις οικονομικές σχέσεις με την Τουρκία, ενεργοποιώντας συμφωνίες των δύο χωρών που δεν προχώρησαν λόγω της επιδείνωσης του γενικότερου κλίματος στις διμερείς σχέσεις.
Παράλληλα καλλιεργείται το ενδεχόμενο συνάντησης Μητσοτάκη - Μπάιντεν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, πρώτα για ουσιαστικούς και δεύτερον για λόγους εντυπώσεων. Ταυτόχρονα προετοιμάζεται το έδαφος για την πρόσκληση εκ μέρους του προέδρου των ΗΠΑ προς τον Έλληνα πρωθυπουργό να επισκεφθεί την Ουάσιγκτον εντός του 2021, ίσως μετά το καλοκαίρι.
Δύσκολα θέματα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Περισσότερο σύνθετα είναι τα θέματα που αφορούν στην Τουρκία, τα οποία θα εξεταστούν στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το διήμερο 24-25 Ιουνίου. Εκεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να αποφασίσουν κυρίως για μια νέα συμφωνία Ευρώπης - Τουρκίας σχετικά με τη διαχείριση του μεταναστευτικού, σε μια εποχή που η εργαλειοποίησή του ενδιαφέρει, πλέον, και την Ισπανία μετά τα γεγονότα της Θέουτα, αλλά και γενικότερα τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Κι εδώ η Ευρώπη πρέπει να λειτουργήσει με «δικλείδες ασφαλείας» έναντι της Τουρκίας, ώστε να μην επαναληφθούν προβληματικές πρακτικές του παρελθόντος.
Τέλος, η ενεργοποίηση της περίφημης «θετικής ατζέντας» εκ μέρους της Ευρώπης με κεντρικό ζήτημα την έναρξη διαπραγματεύσεων για την τελωνειακή ένωση με την Τουρκία έχει σημαντικές δυσκολίες για όλα τα μέρη: Η Ευρώπη στο σύνολό της πρέπει να συμφωνήσει ότι η Άγκυρα έχει κάνει σημαντικά βήματα προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο (αλλά ως τώρα δεν έχει καν άρει την απειλή πολέμου έναντι της Ελλάδας για την επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 μίλια όπως έχουμε απόλυτο δικαίωμα), αλλά και να αναγνωρίσει όλα τα κράτη-μέλη μιας Ευρώπης με την οποία ζητά να ενωθεί τελωνειακά (αυτό σημαίνει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, κάτι στο οποίο η Τουρκία συνεχίζει να τηρεί άκαμπτα σκληρή στάση).
Βέβαια, η υπόθεση της τελωνειακής ένωσης ωθείται κατά κύριο λόγο από τη Γερμανία, που αναμένει πολυεπίπεδα κέρδη, ωστόσο είναι ερωτηματικό πόσο μακριά μπορεί να φτάσει αυτή η ώθηση, καθώς η Άνγκελα Μέρκελ θα διανύει, πλέον, το τελευταίο της τρίμηνο στην ηγεσία της ισχυρότερης χώρας της Ευρώπης.
Τέλος το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα λάβει αποφάσεις και σχετικά με τη φυσιογνωμία της τελωνειακής ένωσης, αν δηλαδή θα εμπλέκονται και κράτη-μέλη, ή μόνο η ΕΕ ως όλον. Αυτό το τελευταίο θα καθορίσει και το αν είναι απαραίτητη η ομοφωνία των 27 κρατών, άρα και της Ελλάδας και της Κύπρου, ή αντίθετα αν η ΕΕ μπορεί χωρίς ομοφωνία να προχωρήσει στις διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
