Η αφορμή του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία ώστε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης να έχει συναντήσεις με όλους, σχεδόν, τους ηγέτες των δυτικών Βαλκανίων (πλην Αλβανίας και Κροατίας). Στο τραπέζι του Μεγάρου Μαξίμου έπεσαν τα περιφερειακά θέματα που απασχολούν τη βαλκανική χερσόνησο, όσο και η ενταξιακή πορεία των βαλκανικών χωρών που ακόμα δεν έχουν εισέλθει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μια πορεία που η Ελλάδα στηρίζει πλήρως.
Το κυρίως πιάτο, ωστόσο, των συζητήσεων ήταν οι οικονομικές σχέσεις της Ελλάδας με καθεμιά από τις χώρες, των οποίων οι ηγέτες βρέθηκαν στο πρωθυπουργικό γραφείο. Από τη Δευτέρα ως την Παρασκευή ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τους ηγέτες της Σλοβενίας, της Σερβίας, της Βόρειας Μακεδονίας, της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης και του Μαυροβουνίου.
Κοινά ενδιαφέροντα σε θαλάσσιες μεταφορές και τουρισμό με Σλοβενία
Στη συνάντηση της περασμένης Δευτέρας του Έλληνα πρωθυπουργού με τον ομόλογό του της Σλοβενίας (που είναι χώρα- μέλος της ΕΕ), τρία ήταν τα κύρια ζητήματα της συζήτησης, πέραν φυσικά των κλασικών πολιτικών θεμάτων, όπως η αντιμετώπιση της πανδημίας και οι προκλήσεις της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο:
- Πρώτον, η ένταξη της Σλοβενίας στους MED7, δηλαδή την Ευρωμεσογειακή Συνδιάσκεψη, όπου οι χώρες - μέλη της Ε.Ε. που «βλέπουν» στη Μεσόγειο συνεργάζονται για κοινά οφέλη. Η Σλοβενία έχει μια μικρή έκθεση στην Αδριατική κι εξ αυτού προσπαθεί να γίνει μέλος των MED7.
- Δεύτερον, η εξάμηνη Σλοβενική προεδρία στην ΕΕ που αρχίζει την 1η Ιουλίου και τελειώνει στις 31 Δεκεμβρίου 2021.
- Tρίτον, η προώθηση στο πλαίσιο της προεδρίας της Σλοβενίας, της ευρωπαϊκής σύνδεσης με τα δυτικά Βαλκάνια, στην οποία, όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης «η Ελλάδα πρωταγωνιστεί από το 2003».
Οι δυο χώρες έχουν κοινά ενδιαφέροντα σε τομείς όπως οι θαλάσσιες μεταφορές κι ο τουρισμός. Στο ευρύτερο οικονομικό πλαίσιο εντάσσεται η συζήτηση των δυο ηγετών για το μεταναστευτικό καθώς και για τις πολιτικές των δυο χωρών και της Ευρώπης συνολικά για την κλιματική αλλαγή. «Ελλάδα και Σλοβενία υποστηρίζουμε τους φιλόδοξους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και ήδη η χώρα μας πρωταγωνιστεί στην προσπάθεια απεξάρτησης από το λιγνίτη και στην πράσινη ανάπτυξη. Η μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα αποτελεί κύριο συστατικό στοιχείο του Σχεδίου Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0».» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης στις κοινές δηλώσεις.
Ενέργεια και τουρισμός στο «μενού» Μητσοτάκη- Μπρνάμπιτς
Λίγα 24ωρα αργότερα, το πρωί της Πέμπτης ο Έλληνας πρωθυπουργός δέχτηκε στο γραφείο του την ομολογό του από την Σερβία, Άνα Μπρνάμπιτς, η οποία βρέθηκε στη χώρα μας λόγω του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών. Οι σχέσεις Ελλάδας και Σερβίας είναι εξαιρετικά θερμές διαχρονικά κι αυτό πιστοποιήθηκε στη συνάντηση της Πέμπτης.
Στο οικονομικό μενού, ο τουρισμός είναι ένα κεντρικό ζήτημα που ενδιαφέρει τις δυο χώρες, ιδιαίτερα δε τη δική μας: Η πρωθυπουργός της Σερβίας ευχαρίστησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη για το γεγονός ότι η Ελλάδα αποδέχθηκε το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού για τους Σέρβους επισκέπτες καθώς, όπως είπε, αυτή η κίνηση ενισχύει και την εμβολιαστική εκστρατεία της Σερβίας. Ο Έλληνας πρωθυπουργός ανταπάντησε λέγοντας: «Ανυπομονούμε να δεχτούμε τους Σέρβους τουρίστες στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι. Γνωρίζω πως είμαστε ένας προορισμός που προτιμούν οι πολίτες σας και μπορούμε να σας εξασφαλίσουμε μια ευχάριστη, αλλά και μια πολύ ασφαλή διαμονή στη χώρα. Και φυσικά, για την είσοδο στη χώρα μας, αναγνωρίζουμε όλα τα εμβόλια που έχετε χορηγήσει στη Σερβία».
Πέραν του τουρισμού, τα βασικά ζητήματα που απασχόλησαν τη συνάντηση των δυο πρωθυπουργών στον τομέα της οικονομικής συνεργασίας είναι η ενέργεια και η διασυνδεσιμότητα. Η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα μπορεί να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού και την βιώσιμη ανάπτυξη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μέσω της μετάβασης σε ένα ενεργειακό μείγμα χαμηλότερης έντασης άνθρακα, που υποστηρίζουν κι οι δυο χώρες.
Παράλληλα πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάστηκε η δυνατότητα της Σερβίας να τροφοδοτηθεί με υγροποιημένο φυσικό αέριο στο μέλλον από την πλωτή μονάδα της Αλεξανδρούπολης. Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στη συμμετοχή στη συνάντηση και του κ. Φραγκογιάννη, του αρμόδιου υφυπουργού Εξωτερικών για την οικονομική διπλωματία.
Τέλος, όπως είπε και στις δηλώσεις η πρωθυπουργός της Σερβίας κ. Μπρνάμπιτς, «ανυπομονώ για το ζήτημα της ημερομηνίας της υπογραφής του Μνημονίου Κατανόησης για την κατάργηση των τελών περιαγωγής… Σε επίπεδο έργων υποδομής, κάτι πολύ σημαντικό, θέλουμε να προωθήσουμε τη σιδηροδρομική σύνδεση από το λιμάνι του Πειραιά στη Βουδαπέστη. Μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί η ταχεία σιδηροδρομική σύνδεση Βελιγράδι - Νόβισαντ και έπειτα τον Σεπτέμβριο θα συνεχίσουμε από το Νόβισαντ έως τα σύνορα με Ουγγαρία».
Μητσοτάκης- Ζάεφ: Στενή οικονομική συνεργασία σε ενέργεια - υποδομές
Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, δεν ήταν η Συμφωνία των Πρεσπών το θέμα που απασχόλησε την περισσότερη ώρα τη συνάντηση των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας κ.κ. Μητσοτάκη και Ζάεφ. Συμφωνήθηκε βέβαια η ελληνική στήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας υπό την προϋπόθεση της εφαρμογής, καλή τη πίστει, της Συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά οι δυο πρωθυπουργοί γρήγορα πέρασαν στη συζήτηση για την οικονομία και την ενέργεια.
Είναι σημαντικό ότι ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ θέλησε να περιγράψει το φάσμα των διμερών οικονομικών σχέσεων: «Είμαστε στο τελικό στάδιο των επαφών με τα Ελληνικά Πετρέλαια για τη λειτουργία του αγωγού πετρελαίου. Η ιδέα είναι μέχρι το τέλος Μαΐου να έχουμε μια τελική συμφωνία και να ξεκινήσει η λειτουργία αυτού του σημαντικού αγωγού. Θα δοθεί η ευκαιρία στα Ελληνικά Πετρέλαια να διοχετεύσουν επίσης πετρέλαιο στη Σερβία, στο Κόσοβο και στην ευρύτερη περιοχή.
Όπως γνωρίζετε πιθανότατα θα υπογραφεί Μνημόνιο με τον Όμιλο Κοπελούζου. Η χώρα μας θα επενδύσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε ενεργειακά project στην Αλεξανδρούπολη. Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό για εμάς. Είναι τεράστια ευκαιρία και μεγάλη τιμή... Θα μας αναλογεί το 10% του τερματικού σταθμού αερίου και το 25% της μονάδας παραγωγής. Αυτό το 25% αντιστοιχεί στο 1/4 της συνολικής μας παραγωγής ενέργειας, κάτι πολύ σημαντικό για εμάς. Επομένως εξελισσόμαστε, ακολουθώντας το παράδειγμά σας, των χωρών της ΕΕ.
Και θα κλείσουμε κι εμείς τις μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα το συντομότερο δυνατό, καθώς το κόστος τους είναι μεγάλο. Είμαστε στο τελικό στάδιο διαπραγματεύσεων με τον Όμιλο Μυτιληναίος για τη μονάδα παραγωγής που χρησιμοποιεί αέριο στα Σκόπια, την πρωτεύουσά μας. Η ΔΕΗ είναι ένα από τους βασικούς συμμετέχοντες σε αυτό το μεγάλο έργο, ύψους 700 εκατ. ευρώ, ένα έργο υδροηλεκτρικής ενέργειας που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για το ενεργειακό μείγμα της ευρύτερης περιοχής.
Μια ακόμη μεγάλη επιχείρηση θα συμμετάσχει στο διαγωνισμό για την κατασκευή της σιδηροδρομικής σύνδεσης του Πανευρωπαϊκού Διαδρόµου VIII, ενός ευρωπαϊκού άξονα που θα ενώνει Ιταλία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία και Τουρκία. Αυτό είναι θετικό για την επιχειρηματικότητα στην ευρύτερη περιοχή, είναι το μεγαλύτερο έργο και υπάρχει περιθώριο για πολλές επενδύσεις» κατέληξε στη λεπτομερή αναφορά του ο κ. Ζάεφ.
Υπενθυμίζεται πως στα τέλη Απριλίου, ο υπουργός Οικονομίας της Βόρειας Μακεδονίας, ο Κρέσνικ Μπεκτέσι είχε προαναγγείλει πως κυβερνητική αντιπροσωπεία της Βόρειας Μακεδονίας, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, θα μεταβεί στην Ελλάδα το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου για την υπογραφή με την ελληνική πλευρά της συμφωνίας για την έναρξη της κατασκευής του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών...
Στο επίκεντρο η ενέργεια και στη συνάντηση με τον Ντόντικ
Αμέσως μετά, ο πρωθυπουργός συνάντησε τον προεδρεύοντα του συλλογικού προεδρείου της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης, Μίλοραντ Ντόντικ. Πέραν των περιφερειακών θεμάτων και της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, την οποία η Ελλάδα στηρίζει πλήρως, οι δυο ηγέτες έδωσαν έμφαση στην περαιτέρω προώθηση των διμερών οικονομικών, εμπορικών, επενδυτικών και ενεργειακών σχέσεων.
Επισημάνθηκε η ελληνική βοήθεια σε τρία μεγάλα νοσοκομεία της Βοσνίας (Σεράγεβο, Μπάνια-Λούκα και Μόσταρ) για την καλύτερη αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ έγινε μια ανασκόπηση των οικονομικών και ενεργειακών σχέσεων. Σημειώνεται ότι η Βοσνία- Ερζεγοβίνη έχει σημαντικές οικονομικές σχέσεις και με τη Τουρκία, αν και τα τελευταία χρόνια πριν την πανδημία, η Ελλάδα είχε ενισχύσει τις εμπορικές συναλλαγές με τη χώρα αυτή, με ατμομηχανή το αλουμίνιο και τα προϊόντα του, που εξάγουμε στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη.
Ενδυνάμωση των σχέσεων με το Μαυροβούνιο
Το εμπόριο, η ενέργεια και ο τουρισμός ήταν τα κύρια θέματα και στη συνάντηση της Παρασκευής, όταν ο κ. Μητσοτάκης υποδέχθηκε τον πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου, Ζντράβκο Κριβοκάπιτς. Μεταξύ των δυο χωρών υπάρχει μνημόνιο κατανόησης και, σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα παρέχει τεχνική βοήθεια στη προσπάθεια του Μαυροβουνίου να επιταχύνει την ευρωπαϊκή πορεία του.
Όπως είπε στις δηλώσεις του ο κ. Μητσοτάκης, τη συνάντηση απασχόλησαν «ζητήματα που αφορούν στην οικονομική συνεργασία, στους τομείς των επενδύσεων, του εμπορίου, της ενέργειας, της διασυνδεσιμότητας που ενδιαφέρει ολόκληρη την περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Και βέβαια ήθελα να σας ενημερώσω ότι και από σήμερα επίσημα έχει ξεκινήσει η τουριστική περίοδος στη χώρα μας».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
