Σε ένα πολυσέλιδο κείμενο-παρέμβαση, ο πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σκιαγραφεί την πορεία της μεταπολεμικής Δημοκρατίας στην Ευρώπη, εντοπίζει τις αιτίες της πολιτικής μετατόπισης προς τα δεξιά και προτείνει τέσσερις στρατηγικές «στάσεις» (stop) για την ανάσχεση της ακροδεξιάς και την ανασυγκρότηση των προοδευτικών δυνάμεων.
Από τον κεϊνσιανισμό στη νεοφιλελεύθερη κυριαρχία
Ο κ. Τσίπρας ξεκινά με μια ιστορική αναδρομή στον 20ό αιώνα, τονίζοντας ότι η επικράτηση του κεϊνσιανισμού και η εγκαθίδρυση του κοινωνικού κράτους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δημιούργησαν ευνοϊκό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ιδεών της Αριστεράς. Ωστόσο, η μεταψυχροπολεμική παγκοσμιοποίηση και η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού ανέτρεψαν τις ισορροπίες υπέρ της δεξιάς, μετατοπίζοντας ακόμα και τη σοσιαλδημοκρατία σε πιο συντηρητικές θέσεις.
Η παγκόσμια κρίση του 2008, η λιτότητα στην ευρωζώνη και οι γεωπολιτικές αποτυχίες της Δύσης, όπως η προσφυγική κρίση, υπέσκαψαν περαιτέρω το οικοδόμημα της Δημοκρατίας και άνοιξαν τον δρόμο για την άνοδο της ακροδεξιάς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, η αμερικανική ηγεμονία αμφισβητείται από νέες δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ρωσία και οι BRICS, φέρνοντας στο προσκήνιο το μοντέλο του «αυταρχικού καπιταλισμού».
Το πολιτικό δίλημμα: Δημοκρατία ή δικαίωμα του ισχυρού;
Σε αυτό το σκηνικό, ο Τσίπρας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και καλεί τις δημοκρατικές και προοδευτικές δυνάμεις να αναλάβουν ιστορική ευθύνη. Παρουσιάζει τέσσερις προτάσεις-«stop», που αποτελούν την πολιτική του πρόταση απέναντι στην κρίση:
- Stop στο «δίκαιο του ισχυρού»
Ο πρώην πρωθυπουργός τονίζει την ανάγκη υπεράσπισης του διεθνούς δικαίου και της ειρήνης, κόντρα στη λογική του πολέμου και του γεωπολιτικού κυνισμού. Η Ευρώπη, υποστηρίζει, πρέπει να παίξει ενεργό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, προτάσσοντας τη διπλωματία έναντι της στρατιωτικής ισχύος. - Stop στη διάλυση του ευρωπαϊκού οράματος
Καλεί για ένα νέο σχέδιο ευρωπαϊκής ενοποίησης, στηριγμένο στις προτάσεις Ντράγκι και Λέτα, με κοινό δανεισμό για την πράσινη μετάβαση, την κοινωνική συνοχή και την πολιτική προστασία – και όχι μόνο για την άμυνα. - Stop στην αντιμεταναστευτική δημαγωγία
Ζητά μια ενιαία, ρεαλιστική και ανθρώπινη μεταναστευτική πολιτική, με σεβασμό στη ζωή, καταπολέμηση των διακινητών, διαδικασίες επανεγκατάστασης και ενσωμάτωσης, απέναντι σε όσους θέλουν «εργάτες χωρίς δικαιώματα». - Stop στον απομονωτισμό των προοδευτικών δυνάμεων
Προτείνει μια νέα διατλαντική συνεργασία ανάμεσα στις προοδευτικές δυνάμεις Ευρώπης και ΗΠΑ, που να θυμίζει τα κινήματα κατά της λιτότητας και της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης. Μόνο έτσι μπορεί να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στην πολιτική.
Η ανάγκη για νέα πολιτική ισορροπία
Ο κ. Τσίπρας καταλήγει με ένα σαφές μήνυμα: ο διαχωρισμός «κέντρο - άκρα» είναι αποπροσανατολιστικός και συμβάλλει στην άνοδο της ακροδεξιάς. Αντίθετα, η επιστροφή στην πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ δεξιάς και αριστεράς είναι αυτή που μπορεί να διασώσει τις δημοκρατικές διαδικασίες, να απορροφήσει τις κοινωνικές εντάσεις και να γεννήσει τις πολιτικές του αύριο.