Η χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, ουσιαστικά κατέγραψε τις ευκαιρίες και τους κινδύνους για το Κυπριακό υπό το φως των νέων εξελίξεων, αλλά επεκτάθηκε και σε γενικότερα ζητήματα ευρωπαϊκής άμυνας και περιφερειακής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, την εποχή του Τραμπ.
Πίσω από τα χαμόγελα και τις εγκαρδιότητες, οι δυο ηγέτες ήταν αδύνατο να κρύψουν την ανησυχία τους για τα νέα δεδομένα στις διεθνείς σχέσεις που έφερε η ανάληψη της εξουσίας στις ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ. Άλλωστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακριβώς έτσι άρχισε την προχθεσινή ομιλία του στη Βουλή: «Αυτό (σ.σ. η συζήτηση στο Κοινοβούλιο για την πρόταση δυσπιστίας) γίνεται σε ένα περιβάλλον πρωτοφανών γεωπολιτικών αναταράξεων…».
Αλλά και χθες, υποδεχόμενος τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο πρωθυπουργός τον καλωσόρισε μπροστά στις κάμερες, λέγοντας «καλώς ήρθες για μια ακόμη φορά στην Αθήνα, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, και όσον αφορά τις γενικότερες εξελίξεις στην ήπειρό μας».
Ανησυχία Μητσοτάκη
Είναι προφανές ότι ο πρωθυπουργός ανησυχεί. Οι εκτός κάθε διπλωματικού πλαίσιου εξελίξεις, με την απαίτηση προσάρτησης της Γροιλανδίας στις ΗΠΑ, τη δημόσια σύγκρουση Τραμπ- Βανς- Ζελένσκι μπροστά στις κάμερες και το διπλωματικό σκάκι πίσω από την υπαναχώρηση του προέδρου της Ουκρανίας, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια εφησυχασμού.
Διπλωμάτης με εμπειρία στα εθνικά μας θέματα, αναρωτιόταν στα μέσα της εβδομάδας αν ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε, όπως προσπάθησε με όρους πόκερ να κλείσει το ουκρανικό πρόβλημα, να επιδιώξει μια τέτοιου τύπου «διευθέτηση» σε χρονίζοντα περιφερειακά προβλήματα όπως το Κυπριακό ή η αξιοποίηση υποθαλάσσιων πλουτοπαραγωγικών πηγών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν κρύβει τα θετικά του αισθήματα για τον Τούρκο ομόλογό του, ενώ επιδιώκει την επίλυση διαφορών, μακριά από το Διεθνές Δίκαιο, δηλαδή το βασικό διαπραγματευτικό όπλο της Ελλάδας, όπως κάνει και η Άγκυρα.
Διαβάστε επίσης: Μητσοτάκης από Βρυξέλλες: Ηρθε η ώρα των μεγάλων αποφάσεων για την ευρωπαϊκή άμυνα
Η Γερμανία κάνει πάσα στην Τουρκία
Από τη συζήτηση των ηγετών Ελλάδας και Κύπρου δεν πέρασε απαρατήρητη και η σύγκρουση του Εμανουέλ Μακρόν με τον Όλαφ Σολτς για τις παραμέτρους της ανάπτυξης αμυντικής αυτονομίας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τον Γάλλο πρόεδρο να προκρίνει την προμήθεια αμυντικών συστημάτων μόνο από ευρωπαϊκές βιομηχανίες και τον Γερμανό καγκελάριο να θέλει να βάλει «από την πίσω πόρτα» και χώρες εκτός ΕΕ, όπως την Τουρκία.
Αυτό αποτελεί ένα από τα πιο επείγοντα θέματα στις επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πιθανότατο νέο καγκελάριο της Γερμανίας, Χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς.
Διαβάστε επίσης: Μητσοτάκης προς Ζελένσκι: Η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία
Ευκαιρία για το Κυπριακό
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν κι ευκαιρίες που πρέπει να αξιοποιηθούν: Στο Κυπριακό, η επικείμενη πενταμερής Σύνοδος γεννά ελπίδες επανέναρξης του διαλόγου, καθώς η αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ, Ρόζμαρι ντι Κάρλο, έχει έτοιμη μια πρόταση που πηγές υποστηρίζουν ότι μπορεί να ξεμπλοκάρει το θέμα.
Αν όλα πάνε καλά στην πενταμερή, τότε το Κυπριακό μπορεί να αποτελέσει ένα από τα θέματα του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας που θα συγκληθεί τον Απρίλιο στη γειτονική μας χώρα.
Επίσης, σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι άριστες σχέσεις και η πολυεπίπεδη συνεργασία Ελλάδας- Ισραήλ, καθώς και η αντίστοιχη «πολεμική» ατμόσφαιρα στις σχέσεις Άγκυρας- Τελ Αβίβ.
Το Ισραήλ ήταν και θα παραμείνει ο στενότερος σύμμαχος των ΗΠΑ και κατά την περίοδο Τραμπ, οπότε είναι κάπως δύσκολο ο νέος Αμερικανός πρόεδρος να αποδεχθεί μια στενή στρατηγική σχέση με την Τουρκία, που επιδιώκει τα εντελώς αντίθετα με το Ισραήλ στην ευρύτερη περιοχή και δεν κρύβει τη συμπάθεια και τη στήριξή της σε οργανώσεις όπως η Χαμάς και η Χεσμπολάχ.
Σε κάθε περίπτωση το νέο τοπίο είναι εξαιρετικά σύνθετο και απαιτεί πολλούς και λεπτούς χειρισμούς, ώστε η χώρα μας να βγει ωφελημένη και να διεκδικήσει τα εθνικά της δίκαια, όπως άλλωστε πράττει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Μένει όλα αυτά να φανούν και στην πράξη.