«Ιστορία χαμένων ευκαιριών» έχει χαρακτηριστεί το Κυπριακό πρόβλημα, από τον εύστοχο τίτλο του δίτομου βιβλίου που είχε συγγράψει ο αείμνηστος Ευάγγελος Αβέρωφ- Τοσίτσας. Ο συγγραφέας, βέβαια, αναφερόταν στις χαμένες ευκαιρίες της περιόδου 1950- 1963, ωστόσο έκτοτε έχουν χαθεί και πολλές ακόμα: Από το σχέδιο Άτσεσον έως την ελληνοτουρκική προσέγγιση της δεκαετίας του ’70 (κυρίως μεταξύ Κωνσταντίνου Καραμανλή και Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ), κι από το παράθυρο ευκαιρίας των αρχών του 21ου αιώνα ως το φιάσκο του Κραν Μοντανά.
Οι πυκνές εξελίξεις των τελευταίων μηνών, ωστόσο, έχουν δημιουργήσει «ανεπαισθήτως, πως», ένα ακόμα παράθυρο ευκαιρίας. Χθες το βράδυ, ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, πέρασε το κατώφλι του Λευκού Οίκου κι έγινε δεκτός από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν. Η συνάντηση κανονικά θα περνούσε στα «ψιλά» ως μια ακόμα επαφή ηγετών, όπως αυτές που συμβαίνουν καθημερινά σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, δεν είναι έτσι, γιατί με τη χθεσινή συνάντηση κλείνει μια μακρά περίοδος 28 χρόνων που ο Λευκός Οίκος ήταν απροσπέλαστος για προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η τελευταία φορά που έγινε μια τέτοια συνάντηση ήταν το 1996, όταν ο Γλαύκος Κληρίδης είχε συναντήσει στο οβάλ γραφείο τον Μπιλ Κλίντον.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου «οι ηγέτες θα συζητήσουν μια σειρά παγκόσμιων θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής ασφάλειας και συνεργασίας, γεγονότα στη Μέση Ανατολή και τη συνεχή ισχυρή υποστήριξη στην άμυνα της Ουκρανίας απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα» ενώ ο πρόεδρος Μπάιντεν παραμένει σταθερός υποστηρικτής της επίλυσης του Κυπριακού όχι στην εξωπραγματική βάση των δυο κρατών που προβάλλει η Τουρκία, αλλά στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, δηλαδή διζωνική- δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα για όλους τους Κυπρίους.
Η χθεσινή επαφή των δυο ηγετών δεν έγινε «εν κενώ». Είχε προηγηθεί στενή συνεργασία Κύπρου- Ηνωμένων Πολιτειών στην προσπάθεια παρέμβασης στη φλεγόμενη Μέση Ανατολή, με την κυβέρνηση της Λευκωσίας να παίζει κομβικό ρόλο στη δημιουργία του ανθρωπιστικού διαδρόμου που και ζωές έσωσε, αλλά και το ίχνος των ΗΠΑ στην περιοχή ανέδειξε. Την ίδια ώρα, η Άγκυρα δια του ίδιου του προέδρου Ερντογάν, έβγαζε επικούς λόγους υπέρ της Χαμάς και της Χεσμπολάχ, εξοργίζοντας και πάλι την Ουάσιγκτον.
Είναι πολύ σημαντική αυτή η εξέλιξη διότι, σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ βρίσκονται σε ταυτόσημες θέσεις, ιδιαίτερα όσον αφορά στην πολεμική σύρραξη της Ουκρανίας, ο Λευκός Οίκος παίρνει σαφείς αποστάσεις από ένα ΝΑΤΟϊκό του εταίρο όπως είναι η Τουρκία και δείχνει την πρόθεσή του για στρατηγική συνεργασία με μια χώρα που δεν είναι μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας, όπως η Κύπρος.
Από τη πλευρά της, η Αθήνα δεν άφησε την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη. Προχθές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη, συνεννοήθηκαν για τις παραμέτρους της παρουσίας του τελευταίου στον Λευκό Οίκο κι οριστικοποίησαν τη χθεσινή τους συνάντηση στην Αθήνα.
Σε δηλώσεις τους οι δυο ηγέτες λίγο πριν ξεκινήσει η κατ’ ιδίαν συνάντησή τους, υπογράμμισαν τη νέα στρατηγική διάσταση των σχέσεων Κύπρου- ΗΠΑ, ως συνέχεια της αναβαθμισμένης σχέσης Ελλάδας- ΗΠΑ, ενώ επεσήμαναν την ευνοϊκή συγκυρία για επανέναρξη των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού, στο πλαίσιο των αποφάσεων και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
Εκτός ων ΗΠΑ, που εμμένουν ρητά και δημόσια σε μια λύση διζωνικής- δικοινοτικής Ομοσπονδίας, την ίδια θέση εξέφρασε χθες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, που κάλεσε την Τουρκία να συμβάλει ενεργά στην εξεύρεση δίκαιης, συνολικής και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού, στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.
ΗΠΑ, Ευρώπη και βέβαια η χώρα μας, αποτελούν ένα σημαντικό άθροισμα δυνάμεων που τίθενται υπέρ της επίλυσης του Κυπριακού στη βάση μιας διζωνικής- δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όλων των πολιτών του νησιού. Ήδη μια πρώτη άτυπη συνάντηση των κ.κ. Χριστοδουλίδη και Τατάρ έγινε δυνατή χάρη στην επιμονή του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες. Ένας προσεκτικός παρατηρητής σημειώνει ότι ευρύτερες δυνάμεις στοιχίζονται πίσω από τις πιέσεις προς την Άγκυρα για την επανέναρξη των συνομιλιών στο πλαίσιο που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη. Πρόκειται ασφαλώς για άλλη μια ευκαιρία για το Κυπριακό, που ελπίζουμε να μην προστεθεί στην αλυσίδα των προηγούμενων…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
